İbrahim Çeçen Vakfı’nın sağladığı destek ve Ağrı İbrahim Çeçen Üniversitesi’nin sunduğu imkanlar sayesinde, çok sayıda engelli sporcu bariyerleri yıkarak kendi potansiyellerini keşfediyor. Üniversitede gençlerle bir araya geldiğimde, ailelerin özverisine, antrenörlerin sarsılmaz inancına ve sporun dönüştürücü etkisine yakından tanıklık ettim. Bu, sessiz ama kararlı bir mücadele… Antrenörleri Baykal Karataş, Ağrı sokaklarında adeta bir yetenek avcısı gibi kapı kapı dolaşarak çarşıda veya sokakta gördüğü engelli gençleri spora yönlendirmeye gayret ediyor. Bu çabalarının bir sonucu olarak, babasını ikna etmeyi başardığı 15 yaşındaki Hüseyin Ali Kılıç, atıcılık sporuna başladıktan sadece üç ay sonra, 22-24 Mart tarihlerinde Ankara’da yapılan para atıcılık federasyon kupasında takımıyla birincilik, bireysel kategoride ise üçüncülük kazandı. Antrenör Karataş’ın vizyonunda Olimpiyatlar da önemli bir yer tutuyor. 19 Mayıs Atatürk’ü Anma, Gençlik ve Spor Bayramı ile 10-16 Mayıs Engelliler Haftası dolayısıyla bu başarılı gençlerle bir araya geldik.
**‘ARTIK EVDE OTURMUYORUM, BİRÇOK İNSANLA TANIŞTIM’**
Türkiye ikincisi olan 15 yaşındaki para yüzücü Özcan Dayanmaz, sporun hayatındaki değişimini şöyle anlatıyor:
◊ Bu spora 11 yaşındayken başladım. Vücudumda büyük bir rahatlama oldu. Çok sayıda yeni insanla tanıştım ve artık vaktimi evde geçirmiyorum. Sabahları fizik tedaviye, öğlenleri ise havuza gidiyorum. Türkiye ikinciliği ve üçüncülüğü gibi derecelerim var; bunları Aksaray, Konya ve Sivas’ta elde ettim. Yüzdükçe kendimi daha iyi hissediyorum. Skolyozumda gözle görülür bir düzelme var. Tek dileğim, keşke daha önce başlasaydım.
**‘ÖĞRETMEN OLARAK ATANMAYI HEDEFLİYORUM’**
Türkiye üçüncüsü 25 yaşındaki para yüzücü Emrullah Esmer ise şu mesajı veriyor:
◊ Bence engelli bireyler hayallerinin peşini bırakmamalı. Bir zamanlar ben de umutsuzdum. Spora geç başladım, ne kadar erken başlanırsa o kadar iyi sonuçlar alınır. Hedefim öğretmen olarak atanabilmek.
**‘BU BÖLGELERDEKİ CEVHERLERİ ORTAYA ÇIKARMALIYIZ’**
Antrenör Doç. Dr. Baykal Karataş, bu yolculuğun başlangıcını ve hedeflerini paylaşıyor:
◊ 2018’de burada havuzu faaliyete geçirdik. Altı ay sonra Sağlık Kültür Spor Kulübü’nü kurdum ve sporcu bulmak için taramalara çıktık. İlk olarak Yusuf’u (İncekaya) keşfettik, onun ardından Özcan (Dayanmaz) ve Taha (Duzlu) geldi. Sonrasında down sendromlu ve otizmli gençlerle de çalışmaya başladık. Yusuf’un evinde asansör yoktu, abisi onu antrenmanlara sırtında taşıyarak getirirdi. Kimi zaman abisi olmadığında onu ben taşırdım. Daha fazla kişiye ulaşabilmemizin tek yolu bu kulübü kurmaktı.
◊ Ağrı, kapalı bir sosyal yapıya sahip. Bu nedenle saydığımız isimler arasında ne yazık ki kadın sporcu sayısı çok az. Bu durumu değiştirmek için mücadele ediyoruz ve bizimle birlikte bir değişim başladı. Artık pek çok aile bize ulaşmak istiyor. Kendi sporcularımızı onlara örnek göstererek katılımı artırmaya çalışıyoruz. Çarşıda yürürken gördüğümüz engelli bireyleri de takıma kazandırmaya çalıştım. Hüseyin Ali Kılıç da onlardan biridir.
◊ Ben Ağrı’da bir öğretim üyesiyim. Öğrencilerime böyle bir dünyanın varlığından bahsediyor ve onları bu tür sosyal sorumluluk çalışmalarına dahil ediyorum. Onlara, “Gittiğiniz şehirlerde engelli bireylere dikkat edin ve onlara destek olmaya çalışın” diyorum. Hatta mezuniyet için, farkındalık yaratmak amacıyla küçük de olsa engellilerle ilgili bir proje yapma zorunluluğu getirdim.
◊ Branşları çeşitlendirmek istiyoruz. Paris Olimpiyatları’ndan sonra burada benzer bir organizasyon gerçekleştirdik. Sporcularımızdan Ömer Gürbüz (19), olimpiyat barajını geçti. Ancak bu başarılar yalnızca hocaların gönüllülüğüyle sürdürülemez. Eğer hedefimiz olimpiyatlarsa, psikolog ve fizyoterapist gibi profesyonel desteklere ihtiyacımız var. Geniş kapsamlı bir yetenek taraması yapılması şart.
◊ Bu bölgelerdeki cevherleri görmemiz gerekiyor. Vanlı Umut Ünlü’nün paralimpik olimpiyatlarında aldığı altın madalya bunun en güzel örneği. Bu çocukların potansiyellerini fark etmezsek, kaybolup giderler. Özcan’ın (Dayanmaz) bana, “Sizin için yüzebildim” demesi, beni bu işi sürdürmek için en çok motive eden şey.
**‘ÖZGÜVENİM VE BAŞARMA ARZUM ZİRVE YAPTI’**
25 yaşındaki para yüzücü Rukiye Sulucan’ın hikayesi de ilham verici:
◊ Spora, antrenörlük bölümünü kazandıktan sonra birinci sınıfta başladım. Dört yıldır antrenman yapıyoruz. Şu anda Giresun’daki Türkiye şampiyonasına hazırlanıyorum ve çok heyecanlıyım. Dört stilde de yüzebiliyorum. Baykal Hoca benim rol modelim oldu. Ben de gelecekte engelli bireyleri yetiştirmek istiyorum. Su beni inanılmaz mutlu ediyor. Bu sporla birlikte özgüvenim ve başarma arzum arttı. İleride çocuklara umut ışığı olmayı, onların da özgüven kazanmalarına yardımcı olmayı hedefliyorum. Görme engelim var ama buna rağmen pes etmedim. Onlar da pes etmesinler; her birey azimle daha güzel yerlere gelebilir.
◊ Çevremdeki insanlar bilinçli ve topluma adapte olmuş kişiler olduğu için ‘sporcu olamaz’ gibi bir algıyla karşılaşmadım. Eğer bir şeye başlamak istiyorsanız, hedeflerinizi zihninizde canlandırın ve harekete geçin.
**‘BİZ BU ENGELİ AŞTIK, UMARIM BÜTÜN AİLELER AŞAR’**
Türkiye üçüncüsü olan 15 yaşındaki para yüzücü Taha Burak Duzlu’nun serüveni:
◊ Spora 7 yaşında başladım. Aldığım dereceler beni çok mutlu ediyor. Gaziantep’te iki kez üçüncülük kazandım. Konya’daki yarışmada hastaydım ama yine de kazanmayı çok istedim.
◊ Annesi Fatma Duzlu: Bu yolculuğa aslında sadece tedavi amacıyla çıkmıştık. Baykal Hoca sağ olsun, bize önderlik etti. Taha, yürümekte büyük zorluk çekiyordu. Okula beraber gidip gelirdik, şimdi Taha kendi başına gidebiliyor. Tedaviyle başladığımız bu yolda buralara kadar geldik. Aileler çocuklarıyla yakından ilgilensin. Fizyoterapisine ve sporuna özen göstersinler. Biz bu engeli aştık, inşallah bütün aileler aşar.
**‘BİRİLERİNE ÖRNEK OLMAK İÇİN BU YOLA ÇIKTIM’**
Türkiye birincisi olan 18 yaşındaki para yüzücü ve para atıcı Yusuf İncekaya’nın hedefi büyük:
◊ İlk olarak fizyoterapi merkezinde spora teşvik edildim. Annem ve Baykal Hoca en büyük destekçilerim oldu. 2018 yılından beri yüzüyorum. Hayatımda özgüvenim ve kendime olan inancım başta olmak üzere çok şey değişti. Bunu, birilerine örnek olabilmek amacıyla yaptım. Tekrar aynı yoldan geçmem gerekse, bir daha yaparım.
◊ Hedefim, 2028 Los Angeles Olimpiyatları’na katılarak ülkeme güzel bir dereceyle dönmek. Şu an hayvansal üretim teknolojileri bölümünde birinci sınıf öğrencisiyim. Eskiden aynada kendime bakamazdım, zamanla bu durumu aştım.
◊ Annesi Aysel İncekaya: Antrenman süreci çok iyi gidiyor, her zaman Yusuf’un yanındayım. Bu engeli hep birlikte aştık.
◊ Abisi Berat İncekaya: Engelin önünde bir engel daha olmamalı. Yusuf’un sosyal hayatı tamamen değişti. Doğu’da yaşamanın getirdiği dezavantajlar çok; sosyal yaşam ve aktivite kısıtlı. Sürekli evde kalmak bir hapis hayatı gibi. Onun sayesinde annem de ben de yüzme öğrendik. Ailece yüzücü olduk (gülüyor).
**‘YUSUF DİKEÇ VİDEOLARI İZLEYEREK ÖRNEK ALIYORUM’**
Türkiye birincisi olan 21 yaşındaki para atıcı Yusuf Tanış:
◊ Yusuf Dikeç’in videolarını izleyerek onu örnek alıyorum. Atıcılık sporunu çok seviyorum. Evde oturmaktansa sosyalleşmek için harika bir fırsat.
**‘HERKES ÇOCUĞUNU SPORA TEŞVİK ETSİN’**
Türkiye üçüncüsü 15 yaşındaki para atıcı Hüseyin Ali Kılıç’ın hikayesi ise şöyle:
◊ Birkaç aydır atıcılık sporuyla ilgileniyorum. Sevdiğim için başladım. Ankara’da Türkiye üçüncüsü oldum, takımımız ise birincilik kürsüsüne çıktı. Haftanın büyük bir bölümünde spor yapıyorum.
◊ Babası Ziyaeddin Kılıç: Baykal Hocam, Hüseyin’i sokakta görmüş ve iletişim bilgilerini istemiş ama Hüseyin vermemiş. Sağ olsun, hocam pes etmemiş, okula kadar gidip beni buldu. Atıcılığı tercih ettik ve bu büyük başarıya ulaştık. Bütün ailelere sesleniyorum: Herkes çocuğunu spora teşvik etsin. Çünkü spor, hem sosyal hem de duygusal açıdan özgüven kazandırıyor. Hüseyin eskiden çarşıya çıkamaz, kendini ifade edemezdi. Şimdi tek başına dışarı çıkıp yemek yiyebiliyor. Gördüğü ilgi onu heveslendirdi ve sadece üç ayda Türkiye üçüncüsü oldu.
**‘GEÇİP GİDEN ÖMÜR GERİ GELMEZ’**
Türkiye sekizincisi olan 23 yaşındaki para atıcı Yusuf Al’ın mesajı ise çok anlamlı:
◊ Bu spor, konsantrasyonumu artırmamı sağladı. Haftanın beş günü antrenman yapıyoruz. Yusuf Dikeç’i takip ediyor, onun izinden gitmeye çalışıyoruz.
◊ Benim gibi özel bireylerin hayata daha pozitif bakmalarını isterim. Onları karanlığa mahkûm etmek yerine sosyalleşmelerini sağlamak, dünyanın bambaşka bir yüzü olduğunu onlara göstermek gerek. Giden ömür geri gelmez, her şey zamanında güzeldir. Gençler o yaşı bir kez yaşıyorsa, en iyi şekilde yaşamalı.