OZAN ÖMER KADÜKER- Üniversiteye giriş için düzenlenen Yükseköğretim Kurumları Sınavı (YKS) bu hafta sonu, yarın ve pazar günü yapılacak. Buna karşın, pek çok öğrenci sınava girmeyi beklemeden rotasını yurt dışındaki eğitim kurumlarına çevirmiş durumda. Bu eğilimin arkasındaki en büyük etken, Türkiye’deki vakıf üniversitelerinin öğrenim ücretlerindeki son yıllardaki belirgin yükseliş. Artan maliyetler, yurt dışı eğitimi daha fazla aile için cazip bir seçenek haline getiriyor çünkü Türkiye’deki bazı üniversitelerin talep ettiği ücretler, dünya sıralamasında en üstlerde bulunan okulların seviyesine ulaştı.
Henüz 2025-2026 akademik dönemi için ücretler ilan edilmemiş olsa da, bu yılki rakamlar genel bir fikir veriyor. Vakıf üniversitelerinde 2024-2025 eğitim yılı için ortalama ücretler 700-800 bin TL bandındaydı. Ancak, en çok tercih edilen üniversiteler ve bölümlerde bu tutar 1 milyon TL’yi aşıyordu. Gelecek yıl bu maliyetlerin daha da artması bekleniyor.
Karşılaştırma yapıldığında, dünya üniversite sıralamalarının zirvesinde yer alan okulların ücretleri dikkat çekiyor. Örneğin, Harvard Üniversitesi’nin yıllık öğrenim bedeli yaklaşık 2.3 milyon TL iken, Oxford’da bu rakam 1.8 milyon TL, Cambridge’de ise 1.5 milyon TL civarında. Yine küresel ilk 100 listesindeki UCL ve Imperial College gibi kurumlarda eğitim 1.5 milyon TL’ye mal olurken, University of British Columbia’da 1.7 milyon TL’ye ulaşıyor. London School of Economics (LSE) 1 milyon TL, Bristol Üniversitesi ise 800 bin TL gibi Türkiye’deki bazı vakıf üniversiteleriyle kıyaslanabilir bir ücretle eğitim fırsatı sunuyor. Bu rakamlara konaklama, sağlık ve yeme-içme gibi ek masraflar dahil olmasa da, söz konusu prestijli üniversitelerin birçoğu başarılı öğrencilere cömert burs imkanları da sağlamaktadır.
Diğer taraftan, küresel sıralama listelerinde ilk 100 içinde Türkiye’den herhangi bir üniversite yer almıyor. En son yayımlanan QS sıralamasında 323. sırada bulunan Koç Üniversitesi’nin bu yılki ücreti 1.075.000 TL olarak açıklandı. Listede 404. sırada yer alan Sabancı Üniversitesi 1.100.000 TL, 415. sıradaki Bilkent Üniversitesi ise 620.000 TL ücret talep ediyordu. Bu kurumlarda da başarılı öğrencilerin burslu eğitim görme şansı elde ettiğini belirtmek gerekir.
Yurt dışı eğitim danışmanlığı alanında 30 yılı aşkın tecrübeye sahip olan Ömür Yeğinsu da yurt dışına olan ilginin son yıllarda arttığını teyit ediyor. ABD’nin vize politikalarındaki sıkılaşmanın, İngiltere’yi uluslararası öğrenciler için daha çekici bir destinasyon haline getirdiğini belirten Yeğinsu, bu ülkede farklı bütçelere uygun seçenekler olduğunu vurguladı. Yeğinsu, “İngiltere’de yıllık ücretleri 1.3 milyon TL ve üzerinde olan çok iyi üniversiteler mevcut. Bunun yanında, akademik profili daha mütevazı ve ücretleri daha uygun olan butik üniversiteler de var. Mesela Chester Üniversitesi’nin ücreti 700 bin TL, Buckinghamshire New Üniversitesi’nde ise fiyatlar 500 bin TL’den başlıyor,” dedi. İtalya gibi ülkelerin de alternatif olarak düşünüldüğünü ifade eden Yeğinsu, “Bir ailenin bütçesi Türkiye’deki vakıf üniversitelerinin yüksek maliyetlerini karşılayabiliyorsa, çocuklarını yurt dışına göndermeleri de son derece olası,” diye ekledi. Yeğinsu, bir öğrencinin kariyeri için dünyaca tanınan bir üniversiteden mezun olmasının çok önemli bir avantaj teşkil ettiğini kaydetti.
Türkiye’deki yüksek maliyet tablosu sadece üniversitelerle sınırlı değil; özel liselerin ücretleri de son yıllarda önemli ölçüde arttı. Bu okullar arasında genellikle en yüksek fiyata sahip olan Robert Kolej, hazırlık sınıfı için ücretini 1.728.900 TL olarak duyurdu. 7 günlük yatılı eğitim seçeneğiyle birlikte bu rakam 2.360.200 TL’ye kadar çıkıyor. Diğer tanınmış kurumlardan Alman Lisesi 1.395.000 TL, İstanbul Saint-Joseph Fransız Lisesi 1.490.000 TL, Üsküdar Amerikan Lisesi 1.367.100 TL ve Notre Dame de Sion Fransız Lisesi ise 1.116.250 TL olarak yıllık ücretlerini belirledi.