Gülmenin İyileştirici Gücü: Kahkahanın Sağlığa Şaşırtıcı Etkileri

Eğer son günlerde aynada kendinize bakıp “Bir şeyler eksik ama ne?” diye soruyorsanız, cevap sandığınızdan daha basit olabilir: Belki de yeterince gülmüyorsunuz. Burada kastettiğim, yüzeysel tebessümler değil; gözlerinizi kısıp yanak kaslarınızı geren, hatta çenenizi ağrıtan o samimi ve kalpten gelen kahkahalardır. Zira gülmek, sadece mutluluğumuzu dışa vurmakla kalmaz, aynı zamanda vücudumuzda adeta bir şölen başlatır.nnBeyin, gülme eylemine bayılır çünkü o esnada aslında bir kutlama organize etmektedir. Bir kahkaha patlattığımızda, beynimiz dopamin, serotonin ve endorfin gibi mutluluk kimyasallarını devreye sokar. Bu “keyif hormonları”, vücutta hoş bir gevşeme, genel bir iyilik hali ve “Her şey yoluna girecek” hissi meydana getirir. Beynimiz bu yolla bize şu mesajı verir: “Her şey kontrol altında. Rahatla, anın tadını çıkar ve yoluna devam et!”nn**KAHKAHANIN YÜZÜMÜZDEKİ İZLERİ**nnGülme eylemi, yalnızca psikolojik bir deşarj değildir. Yüzümüzde, bilhassa yanaklarımızda yer alan zygomatic major kası (ismi komplike olsa da fonksiyonu açıktır: yüzümüze sevimli bir ifade kazandırır) ağız köşelerimizi yukarıya doğru hareket ettirir. Bu esnada göz çevresi kaslarınız da aktifleşiyorsa, yani hakiki ve samimi bir gülüş ortaya çıkıyorsa, vücut bunu “Bu ciddi bir mutluluk işaretidir!” olarak algılar.nnİşin en ilginç tarafı ise, beynin gerçek bir gülümseme ile sahte olan arasındaki farkı her zaman anlayamamasıdır. Diğer bir deyişle, sadece gülümsüyor olmanız bile mutluluk hormonlarının salgılanmasını tetikleyebilir. Bu durum, zaman zaman kendimizi gülmeye teşvik etmenin veya gerçekten gülecek nedenler aramanın sağlığımız için ne kadar yararlı olduğunu göstermektedir.nn**NEŞE, COŞKU VE KAHKAHA: SAĞLIĞIN TEMEL TAŞLARI**nnNeşe olarak tanımladığımız duygu, aslında hayatın içindeki “Evet, yaşamak gerçekten güzelmiş” dediğimiz anların özüdür. Ne zaman içten bir kahkaha atsak, hem zihinsel hem de fiziksel olarak direncimiz artar. Çünkü neşe, bağışıklık sistemimizi stimüle ederek hücresel düzeyde “Hadi arkadaşlar, en iyi performansımızı sergileyelim!” komutunu verir.nnCoşku ise farklı bir tür içsel adrenalin gibidir; ancak bu adrenalin “savaş ya da kaç” tepkisini değil, “yarat, üret ve paylaş” güdüsünü harekete geçirir. Örneğin aşık olduğumuzda, bir projeye tutkuyla bağlandığımızda ya da arkadaşlarla kahkahalar atarak eğlendiğimizde hissettiğimiz o enerjik durumlar… Bu enerji, bağışıklık sistemimizden beyin dalgalarımıza kadar her şeye olumlu yönde tesir eder. Bilim insanları bu durumu “pozitif duyguların fiziksel yansıması” olarak adlandırırken, biz halk arasında buna “Modum tavan yaptı” deriz.nn**KAHKAHANIN VÜCUTTAKİ FİZYOLOJİK ETKİLERİ**nnKahkaha attığımızda vücudumuzda meydana gelenleri listeleyelim:n- Kalp atış hızı yükselir, sonrasında yavaşlayarak normale döner. Bu, kalp için küçük ölçekli bir kardiyo egzersizi anlamına gelir.n- Kan basıncının dengelenmesine yardımcı olur. Bu nedenle kahkaha, tansiyon hastaları için oldukça faydalı olabilir.n- Solunum hızlanır ve akciğer kapasitesi artar. Bu durum, adeta bir diyafram/nefes egzersizi yapıldığı anlamına gelir.n- Yüz kasları aktif olarak çalışır. Botox yerine kahkaha, hem de hiçbir yan etkisi olmayan doğal bir alternatiftir.n- Stres hormonları, özellikle de kortizol seviyesi, gülmenin ardından dikkate değer ölçüde azalır.nnÜlkemizde ve dünya genelinde “Kahkaha yogası” adıyla bilinen bir akım dahi mevcuttur. İnsanlar sadece gülmek amacıyla bir araya gelerek topluluk halinde kahkaha atarlar. Kulağa anlamsız mı geliyor? Aslında değil! Çünkü bazen bedenin tam olarak buna gereksinimi vardır. Eğer ruh hali iyi değilse, belki de kahkahayı bedenin kendisi başlatmalıdır.nn**GÜLMEYİ UNUTAN TOPLUM**nnŞimdi bir anlığına düşünün: Senelerdir gülmeyen, sürekli surat asan, haberleri izledikçe tansiyonu yükselen, sabah trafiğinde söylenen, geceleri endişeyle uykuya dalan ve geleceğe dair kaygılarla dolu bir insan… Böyle bir bedenden sağlık fışkırması beklenebilir mi?nnGülmek, temel bir insan hakkıdır. Herkesin gülmeye, anlamsız şeylere kahkahalarla eşlik etmeye ve saçmalamaya hakkı vardır. Hayat tüm ciddiyetiyle üzerimize gelse dahi, biz ona bir kahkaha ile yanıt verebiliriz. Ülkemizin koşullarına rağmen elimizden geleni yapmak, kendimize ve sağlığımıza olan borcumuzdur.nnKahkaha, asla küçümsenecek bir eylem değildir. Hayat, göstermelik tebessümler yerine gerçekten gülmeyi tercih ettiğimizde güzelleşir. Bu yüzden tavsiyem şudur: Her gün bolca gülmek için çaba gösterin. Kendinize, hayata, komik bir olaya, çocukluğunuza, düşene, kalkana, aşka, ailenize veya belki de ne olduğunu tam olarak bilmediğiniz bir şeye gülün… Çünkü attığınız her kahkaha, sizin en kolay ulaşılabilir ve en etkili ilacınızdır.