Elektrikli araç (EA) satışlarındaki son on yıllık süratli artış, ilk nesil araçların önemli bir bölümünün kullanım ömürlerinin sonuna yaklaştığı anlamına geliyor. Bu durum, onların bir hurdalıkta son bulacağı izlenimini yaratsa da, elektrikli otomobillerin akıbeti içten yanmalı motorlu benzerlerinden oldukça farklıdır.
Yüksek kilometre yapmış eski bir elektrikli aracın bataryası için öncelikli süreç, içerdiği kritik materyallerin geri dönüştürülerek geri kazanılmasıdır. Bu işlem sonucunda elde edilen malzemeler, tekrar kullanılabilir duruma getirilebilmektedir.
Eski Tesla yöneticisi JD Straubel tarafından kurulan Redwood Materials, Kuzey Amerika’nın batarya geri dönüşüm ve yeniden kullanım sektörüne liderlik etmektedir. Şirket, yakın tarihli bir blog gönderisinde, yıllık 250 bin elektrikli araca denk gelen 20 gigawatt-saatlik batarya işlediğini duyurdu. Bu rakam, mevcut durumda Kuzey Amerika’daki tüm lityum iyon pil ve malzeme geri dönüşüm faaliyetlerinin yüzde 90’ına tekabül etmektedir.
**KULLANILMIŞ AKÜLER ENERJİ DEPOLAMA ÜNİTELERİNE DÖNÜŞÜYOR**
Bu doğrultuda şirket, eski elektrikli araç bataryalarını modüler enerji depolama sistemlerine (ESS) dönüştürme misyonuyla yeni bir birim olan Redwood Energy’yi faaliyete geçiriyor. Redwood Energy, Tesla’nın ev kullanımına yönelik Powerwall ünitelerinin aksine, başlangıçta ticari pazara yoğunlaşacaktır.
Şirketin açıklamasına göre bu projenin uygulanabilirliği, söz konusu bataryaların büyük bir kısmının orijinal kullanılabilir kapasitelerinin yüzde 50’sinden fazlasını koruyor olmasından kaynaklanıyor. Bu durum, onları ikinci yaşam senaryoları için hala değerli kılmakta ve kullanılmış EA aküleri için ideal bir “ikinci yuva” olarak öne çıkan ESS’ler için uygun hale getirmektedir.
Redwood, bu yeniden tasarlanmış pillerle çalışan ESS’lerin elektrik şebekesi üzerindeki baskıyı hafifletebileceğini belirtiyor. Ek olarak, bu sistemler çevreye zararlı kimyasalların sızmasını da engelliyor.
İngiltere merkezli araştırma şirketi IDTechX’e göre, bu bataryaların yeniden kullanımı paket, modül ya da hücre düzeyinde olmak üzere çeşitli aşamalarda gerçekleştirilebiliyor. Bataryanın söküm derinliği arttıkça yeniden kullanım maliyetleri de yükseliyor. Bununla birlikte, hücre seviyesine kadar inmek, firmalara en yüksek performansı gösteren hücreleri seçme ve bu hücrelerle daha verimli ikinci ömürlü bir batarya sistemi kurma imkanı tanıyor.
**İKİNCİ ÖMÜR İÇİN DEĞERLENDİRME SÜRECİ**
Redwood, geri kazandığı batarya paketlerini test sürecinden önce güvenli koşullarda depolamaktadır. Ardından, bataryanın geri dönüştürülmeye mi yoksa ikinci bir kullanım ömrüne mi uygun olduğunu saptamak amacıyla diyagnostik testler uygulanır. Halen kayda değer bir enerji kapasitesine sahip olan paketler, üretici firmadan veya hücre kimyasından bağımsız olarak enerji depolama bataryalarına dönüştürülür.
Bu aşamadan sonra bataryalar, bir konut için bağımsız enerji depolama sistemi olarak hizmet vermek veya yapay zeka veri merkezlerini desteklemek gibi ticari amaçları da kapsayan ikinci kullanım alanlarına yönlendirilir. Hatta, elektrikli araç şarj altyapısının zayıf olduğu kırsal kesimlerde güneş veya rüzgar enerjisiyle çalıştırılarak bu bölgelerdeki konutların düzenli olarak elektrikli araç kullanımını mümkün kılabilirler. Sabit enerji depolama sistemleri, doğrudan bir elektrikli araç bataryasını şarj etme kapasitesine de sahiptir.
Geçtiğimiz yıl ABD’deki otomobil alıcılarının 1,3 milyon adet tam elektrikli ve plug-in hibrit araç satın alması, bir önceki yıla kıyasla yüzde 7,3’lük rekor bir büyümeye işaret etti. Bu durum, önümüzdeki yıllarda yüzlerce gigawatt-saatlik bataryanın kullanım ömrünün sonuna geleceği manasına geliyor.
Şirket tahminlerine göre, sadece bu yıl içinde 100 binden fazla kullanılmış elektrikli araç ABD’de trafikten çekilecek ve bu rakamın gelecek yıllarda artarak devam etmesi öngörülüyor. Bununla birlikte IDTechX, kritik malzemelerin geri kazanılıp yeni batarya üretimi için tedarik zincirine tekrar dahil edildiği geri dönüşüm endüstrisinin, yeniden kullanım sektöründen çok daha hızlı bir büyüme sergileyeceğini tahmin ediyor.
Pazar tahminleri de bu öngörüyü destekliyor: Küresel batarya geri dönüşüm pazarının 2045’e kadar 52 milyar dolarlık bir değere ulaşması beklenirken, ikinci el batarya endüstrisinin 2035’e kadar 5,2 milyar dolara erişeceği tahmin ediliyor.