HABER MERKEZİ – Oluşturulma Tarihi: Temmuz 03, 2025 12:45
Güneş Sistemi’nin dışından gelen gök cisimlerinin ziyareti nadir rastlanan bir durum olsa da, bu hafta bilim dünyası heyecan verici bir gelişmeye tanıklık etti. Astronomlar, 3I/Atlas olarak isimlendirilen yeni bir kuyruklu yıldızın yıldızlararası boşluktan geldiğini ve mevcut olarak Güneş Sistemimizden geçiş yapmakta olduğunu teyit etti.
Uluslararası Astronomi Birliği’ne bağlı Küçük Gezegen Merkezi’nin 3I/Atlas adını verdiği bu buzlu obje, bugüne kadar gözlemlenen yıldızlararası nesneler içinde en irisi olma potansiyelini taşıyor. Avrupa Uzay Ajansı’nın Gezegen Savunma Bölümü Yöneticisi Richard Moissl’in açıklamalarına göre, cismin çapının 10 ila 20 kilometre arasında olduğu düşünülüyor. Bununla birlikte, eğer yapısı ağırlıklı olarak buzdan oluşuyorsa boyutlarının daha mütevazı olabileceği de ekleniyor.
**GÜNEŞ’İN ÇEKİMİNDEN BAĞIMSIZ BİR YOLCULUK**
Science alert tarafından aktarılan bilgilere göre, nesnenin saniyede 60 kilometreyi aşan bir süratle ilerlediği hesaplanıyor. Bu olağanüstü hız, cismin Güneş’in kütleçekim etkisine kapılmadığı, bağımsız bir rota izlediğinin en önemli göstergesi. Başka bir ifadeyle, bu ziyaretçi Güneş’in yörüngesinde dönmüyor; çok uzak bir yıldız sisteminden ayrılarak sistemimize ulaştı ve yolculuğuna galaksinin derinliklerine doğru devam edecek.
Konuya ilişkin değerlendirmede bulunan Harvard-Smithsonian Astrofizik Merkezi’nden Jonathan McDowell, “Objenin etrafındaki bulanık görünüm, yapısının büyük ölçüde buz içerdiğine işaret ediyor,” şeklinde konuştu.
İlk olarak 2 Temmuz tarihinde, Hawaii’de konuşlu ve NASA tarafından finanse edilen ATLAS teleskop sistemi tarafından saptanan cisme A11pl3Z geçici adı verilmişti. Ancak gerçekleştirilen yörünge hesaplamaları sonucunda nesnenin yıldızlararası kökenli olduğu kesinlik kazandı.
Avrupa Uzay Ajansı’ndan Moissl, cismin Mars’ın yörüngesinin hemen iç tarafından geçeceğini ancak herhangi bir gezegen için çarpışma tehlikesi oluşturmadığını vurguladı. Halihazırda Dünya’ya olan mesafesi yaklaşık Jüpiter kadar olan 3I/Atlas, Ekim ayının sonlarına doğru Güneş’e en yakın konumuna ulaşacak ve ardından sistemimizden uzaklaşmaya başlayacak. Gök cisminin teleskoplar aracılığıyla önümüzdeki yıla kadar izlenebilmesi bekleniyor.
**SİSTEMİMİZİN ÜÇÜNCÜ YILDIZLARARASI ZİYARETÇİSİ**
Bu gelişme, insanlığın yıldızlararası uzaydan gelen bir objeyi saptadığı üçüncü vaka olarak kayıtlara geçti. Bu ziyaretçilerin ilki, 2017 yılında keşfedilen ve kendine has şekliyle dikkat çeken ‘Oumuamua idi. İkinci yıldızlararası konuk ise 2019’da gözlemlenen 2I/Borisov olmuştu.
İngiltere’deki Central Lancashire Üniversitesi’nde görevli astronom Mark Norris, “Bu yeni cisim, daha önce tespit edilen yıldızlararası objelere kıyasla çok daha süratli,” dedi. Norris ayrıca, yapılan modellemelerin Güneş Sistemi içerisinde herhangi bir anda bu türden 10 bine yakın nesnenin bulunabileceğini öngördüğüne de dikkat çekti.
**YAŞAMIN KÖKENİNE DAİR İPUÇLARI MI BARINDIRIYOR?**
Bilim insanlarının görüşüne göre, bu tip yıldızlararası objeler, farklı yıldız sistemlerinde meydana gelip zaman içinde oradan savrulan gök cisimleri olabilir. Şayet bu nesnelerin üzerinde amino asitler gibi hayatın temel bileşenleri bulunursa, bu keşif evrenin diğer bölgelerinde de yaşama elverişli şartların olabileceğine dair güçlü bir delil teşkil edebilir.
Gökbilimciler, 3I/Atlas’a bir uzay aracı yollamanın mevcut şartlarda mümkün olmadığını belirtmekle birlikte, bu tür nadir konukların evrenin uzak köşelerinden paha biçilmez bilgiler taşıdığını ve bilimsel araştırmalar için eşsiz fırsatlar barındırdığını vurguluyor.