Güneş çarpması, bedenin yüksek sıcaklıklara maruz kalması sonucunda tehlikeli seviyede ısınması durumudur. Bu ciddi sıcaklık etkileşiminin en kritik aşamasında, vücut ısısı 40 dereceyi aşan seviyelere ulaşabilir. Özellikle yaz mevsiminde bu duruma daha yaygın olarak rastlanmaktadır. Güneş çarpmasının pek çok farklı belirtisi bulunmaktadır. Bunlar arasında yürüme güçlüğü, sersemlik hissi gibi sinir sistemini etkileyen rahatsızlıklar, bilinç bulanıklığı veya kaybı, terleme yetisinin durması, mide bulantısı ve kusma yer alır. Ayrıca, ruh halinde bozulmalar, yüksek ateş ve şiddetli baş ağrısı da sıkça gözlemlenen semptomlardır. Ek olarak, ciltte sıcaklık ve kuruluk, baş dönmesi, aşırı yorgunluk, halsizlik, bayılma hissi, titreme, kalp çarpıntısı, kaslarda kramplar, cilt ağrıları ve uykuya meyil artışı gibi belirtiler de ortaya çıkabilir. Eğer yüksek ateşe ek olarak havale geçirme, solunumda düzensizlik ve ciltte kızarıklık gibi durumlar eşlik ediyorsa, ‘sıcak koması’ adı verilen daha ciddi bir klinik tablo söz konusu olabilir. Aşırı sıcaklık, bedende ciddi su kaybına yol açarak vücudun hayati önem taşıyan sıvı ve elektrolit dengesini derinden etkiler. Vakit kaybetmeden tedavi edilmediği takdirde, güneş çarpması gelecekte çok daha ciddi sağlık problemlerine, hatta ölüm riskine yol açabilir. Hastanın bilinci yerindeyken yapılan erken müdahaleler, sinir sisteminde oluşabilecek kalıcı hasarların önüne geçilmesi açısından kritik öneme sahiptir. Güneş çarpmasının nasıl anlaşılacağına gelince, bu durum özellikle yeni doğmuş bebekler ve 5 yaşından büyük çocuklarda yaygındır. Sıcak bir çevrede uzun süre kalmak veya bu tür bir ortamda yoğun fiziksel aktivitede bulunmak, bitkinlik ve koma durumuna neden olabilir. Tedavinin gecikmesi, böbrek ve kalp yetmezliği veya beyin kanaması gibi geri döndürülemez hasarlara yol açma potansiyeli taşır ve hatta ölümcül sonuçlar doğurabilir. Güneş çarpması için tedavi yöntemleri hayati önem taşır. Ağır vakalarda vücut ısısı süratle yükselir; bu artış kontrol altına alınmazsa, yaklaşık 30 dakika gibi kısa bir sürede hastanın hayatını kaybetmesi veya karaciğer ve böbrek gibi organlarda kalıcı hasar oluşması riski vardır. Bu nedenle ilk yardım uygulamaları kritik bir rol oynar. Hastaneye ulaştırılan vakalarda, hekim hastanın genel semptomlarını değerlendirir, kan basıncını ve vücut sıcaklığını ölçer. Vücut ısısının kesin tespiti için genellikle rektal sıcaklık ölçümü tercih edilir. Yapılan kan ve idrar testleri ile vücudun elektrolit dengesi saptanır ve buna uygun bir tedavi protokolü uygulanır. Güneş çarpmasının en ciddi komplikasyonlarından biri böbrek yetmezliği olduğundan, hastanın bu risk karşısında birkaç hafta boyunca gözlem altında tutulması gerekebilir.
