Türkiye, coğrafi konumu ve iklimsel çeşitliliği sayesinde oldukça zengin bir orman varlığına sahiptir. Ancak, her yıl giderek artan orman yangınları bu değerli doğal mirası ciddi bir risk altına sokmaktadır. Aşağıda, Türkiye ormanlarının ağaç türlerine göre genel dağılımı detaylandırılmıştır.
TÜRKİYE’NİN ORMAN ENVANTERİ VE GÜNCEL DURUM
2024 yılı verilerine göre, Türkiye’nin toplam ormanlık arazisi 22 milyon 933 bin hektara erişmiştir. Bu büyüklük, ülkenin genel yüzölçümünün yaklaşık yüzde 29,4’ünü teşkil etmektedir. Orman varlığı açısından bu zenginliğe rağmen, Türkiye aynı yıl içinde büyük yangın felaketleriyle mücadele etmek zorunda kalmıştır. Yıl genelinde yaşanan yaklaşık 3.800 yangın neticesinde, toplamda 27 bin hektarlık bir alanın tahrip olduğu bildirilmiştir.
ORMANLARIN TİPOLOJİK SINIFLANDIRMASI
Türkiye’deki ormanlar, yapısal özelliklerine göre üç ana grupta incelenmektedir:
İğne Yapraklı Ormanlar: Toplam ormanlık arazinin yaklaşık %48’ini oluşturarak en geniş yayılıma sahiptir.
Yapraklı Ormanlar: Orman alanlarının takriben %32’lik bir kısmını kaplamaktadır.
Karışık Ormanlar: Geriye kalan yaklaşık %20’lik dilimi meydana getirmektedir.
HAKİM AĞAÇ TÜRLERİ VE YAYILIŞ ALANLARI
Türkiye ormanlarında bazı ağaç türleri daha baskın bir yayılış gösterir:
Meşe (Quercus spp.): Ülkenin ormanlık sahalarında en yaygın görülen ağaç türü meşedir. Orman arazilerinin yaklaşık %29,4’ü meşe ormanları ile kaplıdır ve bu tür yoğunlukla Marmara, Ege ve Karadeniz bölgelerinde bulunur.
Kızılçam (Pinus brutia): Ülkemizdeki en mühim iğne yapraklı türlerden olan kızılçam, orman varlığının yaklaşık %22,85’ini oluşturur. Bu ağaç türünün en sık rastlandığı bölgeler Akdeniz ve Ege’dir.
Karaçam (Pinus nigra): Orman alanlarının %17,54’lük bir bölümünü teşkil eden karaçam, yayılım alanı olarak İç Anadolu, Doğu Anadolu ve Karadeniz’in yüksek rakımlı bölgelerinde öne çıkmaktadır.
BÖLGELERE GÖRE ORMAN KARAKTERİSTİKLERİ
Türkiye’nin coğrafi bölgeleri, kendilerine özgü orman yapıları sergiler. Karadeniz Bölgesi’nin nemli iklim koşulları, kayın, ladin, göknar ve meşe gibi ağaçların gelişimi için elverişli bir ortam sunar. Akdeniz Bölgesi’nde ise kızılçam ormanlarının hakimiyeti belirgindir. İç Anadolu ve Doğu Anadolu’da, karaçam ve sarıçam başta olmak üzere iğne yapraklı türler ağırlıktadır. Son olarak Marmara ve Ege bölgelerinde, meşe ve kayın türlerinin baskın olduğu ormanlar dikkat çekmektedir.