Başbakan Paşinyan, sosyal medya üzerinden yaptığı bir paylaşımda, II. Garegin’i hedef alan eleştiriler yöneltti. Paşinyan, II. Garegin’in, “iktidarı gasp etme” ve “anayasal düzeni zor kullanarak devirme” gibi ciddi iddialarla tutuklanan din adamları Şirak Başpiskoposu Mihail Ajapahyan ile Tavuş Başpiskoposu Bagrat Galstanyan’ı savunmasını kınadı.
Bu konudaki tutumunu net bir dille ortaya koyan Başbakan Paşinyan, şu ifadeleri kullandı: “Eğer Ktrij Nersisyan (II. Garegin), Galstanyan ve Ajapahyan’ın tutuklanmasını hukuksuz buluyorsa, demek ki onların darbe yapma, insanları duvar diplerinde kurşuna dizme ve ülkede kaos yaratma planlarını ve ideolojilerini paylaşıyor.”
Paşinyan, Ermeni Apostolik Kilisesi’nin merkezi olan Eçmiadzin’de güvenlik güçlerinin operasyonlarına hiçbir şekilde engel olunamayacağının altını çizdi. Başbakan ayrıca, II. Garegin ve yakın çevresindeki bazı şahısları “ahlaki çürüme” içinde olmakla itham etti.
GERİLİMİN ARKA PLANI
Başbakan Nikol Paşinyan yönetimindeki hükümet ile Ermeni Apostolik Kilisesi arasındaki ilişkiler, son zamanlarda belirgin bir gerginlik döneminden geçmektedir.
Bu gerilimin temelinde karşılıklı suçlamalar yatmaktadır. Kilise tarafı, Paşinyan hükümetini Azerbaycan’a yönelik tavizkar bir politika izlemekle eleştirirken, Paşinyan ise kiliseyi “devlet yönetimine müdahale etmek” ve “iktidarı gasp etme girişiminde bulunmakla” suçlamaktadır.
Paşinyan’ın iddiaları siyasi alanla sınırlı kalmayıp, II. Garegin’in bekarlık yeminini ihlal ederek çocuk sahibi olduğunu ve bu sebeple dini liderlik vasfını taşımadığını öne sürmektedir.
Başbakan Paşinyan, daha önce “suça bulaşmış oligark bir ruhban sınıfının” gücü ele geçirme planları yaptığını kamuoyuna duyurmuştu. Bu açıklamanın ardından Ermenistan Ulusal Güvenlik Servisi tarafından geniş çaplı bir operasyon başlatılarak çok sayıda kişi gözaltına alınmıştı.
Yasa dışı yöntemlerle hükümeti devirme planı yapma suçlamasıyla, aralarında Başpiskopos Bagrat Galstanyan’ın da yer aldığı toplam 15 şüpheli, mahkeme kararıyla tutuklanmıştı.
Benzer şekilde, Ermeni Apostolik Kilisesi’nin Eçmiadzin’deki ana merkezine güvenlik güçlerince gerçekleştirilen bir baskın sonucunda gözaltına alınan Şirak Başpiskoposu Mihail Ajapahyan için de tutuklu yargılama kararı çıkarılmıştı.
Krizin fitilini ateşleyen olaylardan biri 4 Mayıs 2024’te yaşanmıştı. Ermeni kilisesinin öncülüğünde, Azerbaycan’a geri verilen Gazah iline bağlı 4 köy gerekçe gösterilerek Tavuş ve Şirak bölgelerinden başkent Erivan’a doğru bir yürüyüş başlatılmış ve bu eylemler ülke çapında protestolara dönüşmüştü.
İstifası yönündeki kilise taleplerine karşılık Paşinyan, hükümet değişikliğinin tek meşru yolunun seçimler olduğunu belirterek bu çağrıları reddetmişti.