Konya’nın Akşehir ilçesinde 5–15 Temmuz 2025 tarihleri arasında gerçekleştirilen 66. Uluslararası Nasreddin Hoca Şenliği, on gün boyunca süren zengin bir kültür, sanat ve mizah programıyla sona erdi. Bu kapsamlı şölenin en çok ilgi gören anlarından biri, Cumhuriyet Gazetesi yazarlarının ağırlandığı “Cumhuriyet ve Mizah” temalı söyleşi ve ardından düzenlenen imza günüydü.
**Mizahın Gücü Cumhuriyet’in Değerleriyle Birleşti**
6 Temmuz Pazar günü Hıdırlık’ta gerçekleştirilen söyleşide, Işık Kansu ve Güven Baykan dinleyicilerle bir araya geldi. İki deneyimli yazar, mizahın tarih boyunca üstlendiği rolü, Cumhuriyet’in temel değerleriyle olan bağını ve Nasreddin Hoca’nın sınırları aşan evrensel dilini ele alan derinlemesine analizler sundu.
**Başkan Köksal: “Mizah, düşüncenin en özgür ifadesidir”**
Etkinlikte bir konuşma yapan Akşehir Belediye Başkanı Dr. Ahmet Nuri Köksal, Nasreddin Hoca Şenliği’nin yalnızca bir eğlence programı olmadığının altını çizerek şu ifadeleri kullandı:
“Bu yıl şenliğimizin ana temasını akıl, mizah ve evrensel değerler olarak belirledik. Mizah, düşünmenin en özgür hâlidir. Nasreddin Hoca’nın mirasını çağdaş bir bakışla geleceğe taşıyoruz.”
Gazeteci Işık Kansu, sunumunda Cumhuriyet Gazetesi’nin bir asırlık yolculuğunu detaylandırdı. Kansu, gazetenin zaman içinde nasıl toplumun hafızası haline geldiğini ve mizahın bu hafıza içindeki yerini bir direniş biçimi olarak nasıl bir rol oynadığını açıkladı. Cumhuriyet’in sadece haber aktaran değil, aynı zamanda okurunu düşündüren ve güldüren bir mecra olduğunu belirten Kansu, gazetenin efsanevi çizerlerini de övgüyle andı. Ramiz Gökçe, Ali Ulvi Ersoy, Cemal Nadir ve Turhan Selçuk gibi ustaların, Cumhuriyet’in mizah geleneğini nasıl inşa ettiğini görsel bir sunum eşliğinde aktardı. Kansu, özellikle Turhan Selçuk’un yarattığı eleştirel “Abdülcanbaz” karakterine ve Cemal Nadir’in toplumsalcı çizgisine dikkat çekerek bu çizerlerin dönemlerine vurdukları damgayı örneklerle sergiledi.
**Güven Baykan: “Cumhuriyet nefes alıyorsa, mizah var demektir”**
“Cumhuriyet ve Mizah” başlıklı panelin bir diğer konuşmacısı olan gazeteci-yazar Güven Baykan, mizahın Cumhuriyet kültüründeki köklü yerini ve tarihsel devamlılığını irdeledi.
Cumhuriyet’in kuruluşundan itibaren mizahı bir ifade özgürlüğü ve eleştiri aracı olarak benimsediğini ifade eden Baykan, “Mizahtan korkmayan bir rejim, kendine güvenen bir rejimdir,” şeklinde konuştu. Nasreddin Hoca’yı Anadolu coğrafyasının en kadim muhalif figürü olarak niteleyen Baykan, “Onun mizahı, nükteyle öğretir, eleştiriyle eğitir,” sözleriyle bu geleneğin önemini vurguladı.
Aziz Nesin, Turhan Selçuk ve Oğuz Aral gibi isimlerin bu mirası devam ettirdiğini hatırlatan Baykan, konuşmasını şu anlamlı sözlerle noktaladı:
“Mizah yaşıyor, çünkü Cumhuriyet nefes alıyor. Ve biz biliyoruz ki Cumhuriyet varsa, gülecek günler hep vardır.”
**Prof. Dr. Üstün Dökmen ile “Nasreddin Hoca’nın Gölgesi”**
Aynı günün akşamında ise Prof. Dr. Üstün Dökmen, “Nasreddin Hoca’nın Gölgesi” isimli söyleşisiyle festivale entelektüel bir derinlik kattı. Dökmen, mizahın insan psikolojisindeki işlevini, gülmenin bireysel ve toplumsal düzlemdeki iyileştirici gücünü değerlendirdi:
“Nasreddin Hoca’yı sadece fıkraların içinden değil, gölgesinden de okumalıyız. Çünkü bir toplumun mizahı, aynı zamanda o toplumun bilinçaltıdır. Mizah, duygularla aklın buluştuğu yerdir. Hoca, hem güldürür hem düşündürür ama en çok da fark ettirir.”
Programın sonunda Prof. Dr. Dökmen de okurları için kitaplarını imzaladı.
**Yazarlar ve Okurlar İmza Gününde Bir Araya Geldi**
Söyleşilerin ardından saat 19.00’da düzenlenen imza etkinliğinde Işık Kansu, Güven Baykan, Tolga Aydoğan, Bülent Gürsoy ve Prof. Dr. Üstün Dökmen, okurlarıyla buluşarak eserlerini imzaladı. Etkinlik esnasında yazarlar, vatandaşlarla Cumhuriyet ve edebiyat üzerine samimi sohbetler gerçekleştirerek görüş alışverişinde bulundu. Akşehir halkı ve bilhassa genç nesil, yazarlarla doğrudan temas kurma imkanına yoğun bir ilgi gösterdi.
**Zengin İçerikli Festival Programı**
Şenlik programı, söyleşilerin yanı sıra diğer kültürel etkinliklerle de zenginleşti. Işık Kansu’nun kişisel arşivinden derlenen ve geleneksel gölge oyunu kültürüne ışık tutan belgelerden oluşan “Hacivat-Karagöz Tasvirleri” sergisi, festival boyunca sanatseverlerin ziyaretine açık kaldı.
Bununla birlikte, 45. Uluslararası Nasreddin Hoca Karikatür Yarışması, 62 ülkeden 650 sanatçının 2050 eseriyle rekor bir katılımla düzenlendi. Yarışmada Nasreddin Hoca Özel Ödülü’nü Romanyalı karikatürist Liviu Stanila alırken, İsmet Şenoğlu ve Metin Peker ise Altın Eşek Ödülü’ne layık görüldü.