By Peggy Corlin
Yayınlanma Tarihi
08/07/2025 – 18:16 GMT+2
REKLAM
Avrupa Birliği (AB) ile Arjantin, Brezilya, Paraguay ve Uruguay’dan oluşan Güney Amerika ticaret bloğu ‘Mercosur’ arasında Aralık 2024’te varılan ticaret paktı, iki farklı kaynağın teyit ettiği bilgiye göre oylama aşamasına gelmiş durumda. Buna rağmen, anlaşmanın onayı için AB Konseyi’ndeki üye ülkelere sunulması süreci şimdilik durduruldu.
Anlaşma metninin AB Komisyonu’nun hukuk servisince hukuki denetimden geçirilip 24 resmi AB diline tercüme edilmesiyle, onay sürecini başlatmak için tüm teknik gereklilikler karşılanmıştı. Metnin geçtiğimiz pazartesi günü üye devletlere iletilmesi planlanıyordu fakat Komisyon Başkanı Ursula von der Leyen bu adımı erteleme kararı aldı. Bir kaynağa göre, von der Leyen’in bu kararının ardında ABD ile devam eden müzakereleri zorlaştırmama veya Macron ile yapılacak görüşmeler için zaman kazanma isteği yatıyor olabilir. Metnin önümüzdeki birkaç hafta içinde üye devletlere sunulması öngörülüyor.
Anlaşmaya yönelik en büyük muhalefet, Fransa’nın öncülük ettiği ve Polonya, Avusturya ile Hollanda’nın da katıldığı bir bloktan geliyor; İtalya’nın ise henüz net bir pozisyon almadığı belirtiliyor. Bu muhalefetin temelinde tarım sektörünün endişeleri yatıyor. Avrupalı çiftçiler, dev bir serbest ticaret bölgesi kurmayı amaçlayan bu paktın, Latin Amerika menşeli daha ucuz tarımsal ürünlerin ithalatıyla haksız bir rekabete yol açacağından kaygı duyuyor.
Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, 27 Haziran’daki AB Zirvesi sonrasında konuya ilişkin bir açıklama yaptı. Macron, amaçlarının mevcut anlaşmayı tamamen değiştirmek olmadığını, bunun yerine “koruma maddeleri” olarak adlandırılan ek önlemlerle takviye etmek olduğunu belirtti. Fransa liderine göre bu mekanizmalar, ticaret anlaşmasının belirli temel tarım piyasalarını ciddi şekilde istikrarsızlaştırması durumunda devreye girerek koruma sağlayacak ve bu görüş pek çok diğer üye devlet tarafından da paylaşılmaktadır.
Söz konusu koruma maddeleri, Avrupa pazarında önemli aksaklıklar meydana gelmesi durumunda Latin Amerika’dan yapılan ithalatın kısıtlanmasına imkan tanıyacak. Sürecin henüz bitmediğinin altını çizen Macron, “Avrupalılar olarak aramızda ek görüşmeler olacak ve Mercosur ülkeleriyle de bazı temaslar gerçekleşecek,” diyerek müzakerelerin devam edeceğini vurguladı.
Avrupa Komisyonu, anlaşma metninin yeniden müzakereye açılması fikrine kapıyı defalarca kapatmış durumda. Bu noktada, Fransa’nın anlaşmayı engellemek için AB Konseyi’nde gerekli olan nitelikli azınlığı sağlayıp sağlayamayacağı henüz net değil. Anlaşmayı bloke edebilmek için en az dört ülkenin bir araya gelerek AB nüfusunun yüzde 35’ini temsil etmesi şartı bulunuyor.
Bu esnada, bir parlamentere göre, AB’nin Ukrayna ile yakın zamanda imzaladığı yeni ticaret anlaşması Polonya’nın pozisyonunu etkileyebilir. Ukrayna savaşının başlangıcında tamamen serbestleştirilen ticaretin aksine, bu yeni düzenleme Ukrayna’dan tarım ürünü ithalatına kotalar ve koruma tedbirleri getirerek kısıtlıyor. Bu durumun, Ukraynalı çiftçilerle rekabetten şikayetçi olan Polonyalı üreticilerin endişelerini hafifleterek Mercosur anlaşmasına yönelik tutumlarını değiştirebileceği düşünülüyor.