Kıbrıs Açıklarında Yeni Gaz Sahası: AB’nin Enerji Stratejisi İçin Ne Anlama Geliyor?

By&nbspAP with Doloresz Katanich
Yayınlanma Tarihi
08/07/2025 – 10:58 GMT+2

Güney Kıbrıs hükümeti tarafından pazartesi günü yapılan bir duyuruya göre, ExxonMobil ve ortağı Qatar Energy International’dan meydana gelen bir konsorsiyum, adanın güneyindeki deniz tabanının altında ikinci bir doğalgaz yatağı keşfetti.

Dış Politika Araştırma Enstitüsü’nde (Washington) kıdemli bir araştırmacı ve Trilogy Advisors’da jeopolitik stratejist olan John Sitilides, Doğu Akdeniz’de gerçekleştirilen yeni doğalgaz bulgularının Avrupa için büyük önem taşıdığını vurguladı. Sitilides’e göre bu keşifler, enerji kaynaklarını çeşitlendirerek kıtanın Rus hidrokarbonlarına olan bağımlılığını azaltma potansiyeline sahip. Ayrıca bu durum, Güney Kıbrıs, Yunanistan ve İsrail arasında gelişmekte olan enerji işbirliğini de güçlendirebilir.

Sitilides, “Washington ve Brüksel’in, Avrupa’nın gelecek vaat eden yeniden sanayileşmesi için daha fazla kritik enerji bağımsızlığı sağlamak amacıyla bu hidrokarbon ağını desteklemesi akıllıca bir hamle olacaktır,” şeklinde konuştu.

Hükümet sözcüsü Konstantinos Letymbiotis, yaptığı yazılı bir açıklamada, Güney Kıbrıs Cumhurbaşkanı Nikos Christodoulides’in, ExxonMobil’in başkan yardımcısı John Ardill tarafından bir telekonferans aracılığıyla Pegasus-1 kuyusundaki keşif hakkında bilgilendirildiğini doğruladı.

Bu yeni kuyu, Güney Kıbrıs’ın yaklaşık 190 kilometre (118 mil) güneybatısında, bin 921 metre (6,302 feet) su derinliğinde bulundu. Henüz doğalgaz rezervinin miktarına ilişkin bir tahmin paylaşılmadı. Yapılan açıklamada, sonuçların netleştirilmesi için önümüzdeki aylarda ek değerlendirme çalışmalarının yürütüleceği ifade edildi.

ExxonMobil-Qatar Energy konsorsiyumu, Güney Kıbrıs’ın münhasır ekonomik bölgesi içerisinde iki farklı alanda, yani blokta, arama ruhsatına sahiptir. Konsorsiyum, 2019 yılında, Pegasus-1 kuyusunun da yer aldığı Blok 10’da Glaucus-1 kuyusunu bulmuştu. Kıbrıslı yetkililerin tahminlerine göre Glaucus-1, 3.7 trilyon ayak küp gaz barındırıyor.

Genel çerçevede bakıldığında Pegasus-1, son 14 yıl içinde Güney Kıbrıs’ın ekonomik bölgesinde bulunan altıncı doğalgaz yatağı olma özelliğini taşıyor. Diğer yataklar arasında, İtalyan Eni ve Fransız Total şirketlerinin oluşturduğu bir konsorsiyumun işlettiği Blok 6’daki Zeus, Cronos ve Calypso kuyuları yer alıyor. Cronos’un 3,1 trilyon feet küp, Zeus’un ise 2,5 trilyon feet küp gaz içerdiği düşünülüyor. Calypso kuyusundaki değerlendirme süreci ise devam etmektedir. Eni-Total konsorsiyumunun toplamda dört blok için arama ruhsatı bulunuyor.

Bölgede keşfedilen en eski saha olan Afrodit’in ise 5,6 trilyon feet küp gaz içerdiği hesaplanıyor. Bu saha, Chevron, NewMed Energy ve Shell’den oluşan bir konsorsiyumun operasyonlarını yürüttüğü Blok 12’de konumlanıyor.

Mısır ile yapılan mevcut anlaşmalar, Cronos ve Afrodit sahalarından çıkarılacak gazın bir boru hattı vasıtasıyla Mısır’a ulaştırılmasını kapsıyor. Bu gazın ya Mısır’ın iç pazarında kullanılması ya da ülkedeki tesislerde işlenerek Avrupa ve diğer pazarlara ihraç edilmesi planlanıyor.

Güney Kıbrıs Enerji Bakanı George Panastasiou, ExxonMobil, Eni ve Total’in, coğrafi olarak birbirine yakın olan gaz yataklarını ortaklaşa geliştirmek amacıyla bir işbirliğine gidebileceklerini de dile getirdi.