Irak’ın kuzeyindeki Pençe-Kilit operasyon sahasında yürütülen bir arama-tarama görevi esnasında, bir mağarada 19 askerin metan gazına maruz kalması sonucu 12’si şehit oldu. Bu trajik olay, CHP Genel Başkanı Özgür Özel’in gündeme taşıdığı ihmal iddialarıyla birlikte siyasi bir tartışmanın fitilini ateşledi. Özel, duruma tepkisini, “Devlete emanet 12 civciv ölse hesabı sorulur. Bunların hepsi aslan parçası mehmetçikler, uzmanlar, erbaşlar, komutanlar… Ortada büyük bir ihmalin, büyük bir sorumsuzluğun olduğunu görmek lazım. Yüreğimiz yanıyor ve bunu kabullenemiyoruz” sözleriyle dile getirdi.
Olay, Milli Savunma Bakanlığı tarafından pazar günü yapılan bir açıklamayla kamuoyuna duyuruldu. Açıklamada, askerlerin, 28 Mayıs 2022 tarihinde şehit düşen Piyade Üsteğmen Nuri Melih Bozkurt’un naaşına ulaşmak amacıyla Irak’taki Pençe-Kilit harekât bölgesindeki bir mağarada görev yaptığı ifade edildi. Başlangıçta şehit sayısının 5 olduğu belirtilirken, bu rakam daha sonra 12’ye yükseltildi. Bakanlık, metan gazı sebebiyle şehadete eren askerlerin kimliklerini de paylaştı. Buna göre, Üsteğmen Ege Akar, Teğmen Furkan Sert, Astsubay Kıdemli Çavuş Abdurrahman Akdoğan, Fikret Mangura, Uzman Çavuş Ümit Üzüm, Enver Yaman, Kani Obi, Sözleşmeli Er Özkan Özkanlı, Mahsun Yeşildemir, Ahmet Kuşak, Celattin Uyanık ve Ahmet Gültekin bu elim olayda yaşamını yitirdi.
ÖZEL: ‘ORTADA BÜYÜK İHMAL VAR’
Bolu’da gerçekleştirdiği bir konuşmada, CHP lideri Özgür Özel, şehit ailelerine taziyelerini sunarken olayın ardında ciddi ihmallerin bulunduğunu öne sürdü. Askerlerin mağaraya neden hep birlikte girdiğini ve operasyon öncesinde içeride niçin bir gaz ölçümü gerçekleştirilmediğini sorgulayan Özel, “Neden daha önce içeride bir ölçüm yapılmadı?” diye sordu. Özel, tepkisini şu çarpıcı ifadelerle sürdürdü: “Devlete emanet 12 civciv ölse hesabı sorulur. 12 tane civciv kaybetseniz, ‘Ya ne yaptın, can bunlar’ denir. Bunların hepsi aslan parçası mehmetçikler, uzmanlar, erbaşlar, komutanlar… Ortada büyük bir ihmalin, büyük bir sorumsuzluğun olduğunu görmek lazım. Yüreğimiz yanıyor ve bunu kabullenemiyoruz.”
CHP’DEN SORU ÖNERGESİ
Konuyu meclis gündemine taşıyan bir diğer isim ise CHP Artvin Milletvekili Uğur Bayraktutan oldu. Bayraktutan, Milli Savunma Bakanı Yaşar Güler’in cevaplaması talebiyle TBMM Başkanlığı’na bir soru önergesi sundu. Önergesinde Bayraktutan, Bakan Güler’e mağaraya girilmeden önce ölçüm yapılıp yapılmadığını, askerlerin gerekli koruyucu teçhizatı kullanıp kullanmadığını ve olayla bağlantılı muhtemel diğer ihmallerin olup olmadığını sordu.
‘TSK’NİN YÖNERGELERİ OLUR’
Konuyla ilgili Cumhuriyet gazetesine değerlendirmelerde bulunan Emekli Tuğgeneral Ali Er, kamuoyunda oluşan sorulara yanıt verdi. Bu tip arama-tarama faaliyetlerinin belirli protokollere göre yürütüldüğünü belirten Er, “Cebrî keşif yapan bir keşif unsuru vardır. Bunlar hem bu tip zehirlenmelere karşı hem de bubi tuzaklarına karşı kontroller yapar. Daha sonra arama-taramaya geçilir” şeklinde konuştu. Türk Silahlı Kuvvetleri komutanlarının bu tür operasyonlarda son derece tecrübeli olduğunu ifade eden Ali Er, yaşanan olayın bir “tuzaklama” neticesinde meydana gelmiş olabileceği ihtimaline dikkat çekti. Er, bakanlığın konu hakkında detaylı bir açıklama yapmasının gerekliliğini vurguladı.
‘EĞİTİM KURAL OLMALI’
Olayın teknik boyutuna ilişkin bir açıklama da Jeoloji Yüksek Mühendisi Dr. Eşref Atabey’den geldi. Atabey, metan gazı hakkında bir bilgilendirme notu paylaşarak, “Askerlerimizin şehit olmalarına neden olan olayda metan gazından dolayı oksijen oranı yüzde 16 seviyesinin altına düşmüş olmalı” değerlendirmesini yaptı. Askerlerin görev yaptıkları mağara, sığınak, tünel ve depo gibi kapalı alanlarda metan gazına sıkça rastlanabileceğini kaydeden Atabey, “Bu gazların özellikleri, sağlığa etkileri, ölçülmesi ve koruyucu önlemler açısından bilgilendirme yapılması bir kural olmalı” ifadelerini kullandı.
ÇÖMEZ’DEN BAKAN GÜLER’E SORULAR
İYİ Parti Grup Başkanvekili Turhan Çömez ise TBMM’de düzenlediği bir basın toplantısıyla olayın etrafında çok sayıda soru işareti bulunduğunu belirtti. Çömez, 2022’de şehit düşen bir askerin naaşına neden 3 yıl boyunca ulaşılamadığını sorguladı. DEM Parti’nin 6 Temmuz tarihli açıklamasındaki bir detaya da dikkat çeken Çömez, İmralı’da terörist elebaşı Abdullah Öcalan ile görüşen DEM Parti heyetinin, Öcalan’ın şehitler için üzüntü duyduğunu aktardığını anımsattı. Milli Savunma Bakanlığı’nın şehit haberini, heyetin İmralı’dan dönüşünden yalnızca birkaç saat sonra duyurduğuna işaret eden Çömez, şunları söyledi: “Aldığımız bilgilere göre olay sabah saat 10.00’da olmuş. İmralı heyeti de saat 10.00’da İmralı’ya gitmek üzere motora binmiş ve oraya anında bilgi gelmiş. Şimdi soruyorum: Terör örgütü elebaşına bu bilgiyi terör örgütü PKK mı gönderdi? Ki bu vahimdir, asla kabul edilemez. Yoksa bu bilgiyi devlet kademeleri mi oraya intikal ettirdi? Bu çok daha vahimdir. TBMM çatısı altında bizler hiçbir şeyden haberdar değilken alçak bir örgütün elebaşına yaşanan bu olayla ilgili bilgi intikal ettiriliyor.”