Türkiye merkezli Sözcü Televizyonu’nun yayını, Radyo ve Televizyon Üst Kurulu (RTÜK) tarafından alınan bir karar neticesinde 9 Temmuz Çarşamba günü itibarıyla durdurulmuştur. Bu uygulama, Ankara 7. İdare Mahkemesi’nin 4 Temmuz Cuma günü daha önce verilen “yürütmeyi durdurma” kararını iptal etmesinin ardından hayata geçirilmiştir.
Yayın kesintisi yaşanmadan önceki son dakikada, stüdyoda bulunan Sözcü TV ekibi, kararı alkışlarla protesto etti. Kısa bir jenerik gösteriminin ardından ekran siyaha büründü ve izleyicilerin karşısına şu metin çıktı:
“Yayınımız, Radyo ve Televizyon Üst Kurulu’nun 27.03.2025 tarih ve 2015/13 sayılı toplantısında alınan 17 no’lu karar uyarınca, kuruluşumuzca 23.03.2025 tarihinde saat 19:59’da yayınlanan ‘Nokta Atışı’ adlı program yayınında, 6112 sayılı Kanunun 8. maddesinin birinci fıkrasının (b) bendinde belirlenen ‘Irk, dil, din, cinsiyet, sınıf, bölge ve mezhep farkı gözeterek toplumu kin ve düşmanlığa tahrik edemez veya toplumda nefret duyguları oluşturamaz’ ilkesinin tekraren ihlali gerekçesiyle 10 gün süre ile durdurulmuştur.”
Sürecin Arka Planı
Olaylar, RTÜK’ün 27 Mart tarihinde, görevden alınan Cumhuriyet Halk Partili (CHP) İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Ekrem İmamoğlu’nun tutuklanması sonrası gelişen protestoları ekranlara taşıyan Sözcü TV’ye, ‘halkı kin ve düşmanlığa teşvik’ suçlamasıyla 10 günlük yayın durdurma cezası vermesiyle başladı. İlerleyen dönemde, Ankara 25. İdare Mahkemesi, 30 Mayıs Cuma günü bu cezaya ilişkin “yürütmenin durdurulması” yönünde bir karar aldı. Bu kararla, normal şartlarda 31 Mayıs Cumartesi günü başlaması beklenen yayın yasağı askıya alınmış oldu. Ancak daha sonra Ankara 7. İdare Mahkemesi, bu “yürütmeyi durdurma” hükmünü ortadan kaldırarak Sözcü TV’nin yayın akışının 9 Temmuz Çarşamba sabahı kesilmesini kesinleştirdi.
Karara uluslararası alandan da tepki geldi. Avrupa Parlamentosu Türkiye Raportörü Nacho Sanchez Amor, durumu “Türkiye’de medya ve ifade özgürlüğü artık uzak bir hatıra haline geliyor,” sözleriyle değerlendirdi. Amor, eleştirisini bir adım öteye taşıyarak, 1984 romanıyla bilinen distopya yazarı ‘George Orwell’ın dahi RTÜK gibi bir kurumu tasavvur edemeyeceğini’ ifade etti.
Amor’un sosyal medya paylaşımı şu şekildeydi: “George Orwell bile RTÜK gibi bir şeyi hayal edemezdi herhalde! Sözcü TV ve Halk TV’ye nafile yorumlar yaptıkları için 10 günlük yayın yasağı cezası verildi! Türkiye’de medya ve ifade özgürlüğü artık uzak bir hatıra haline geliyor. Artık bu özgürlüğü hiç bilmeyen bir nesil var ve bu çok üzücü.”
Halk TV İçin ‘Yürütmeyi Durdurma’ Kararı
Benzer bir süreç yaşayan Halk TV için ise Ankara 21’inci İdare Mahkemesi, RTÜK’ün ‘halkı kin ve düşmanlığa tahrik’ iddiasıyla verdiği 10 günlük yayın durdurma cezasının yürütmesini durdurma kararı aldı. Mahkeme, RTÜK’ten bu karara temel oluşturan yayın kayıtlarını ve kuruldaki ilgili görüşme tutanaklarını talep ederek kuruma 30 günlük bir süre tanıdı. Buna karşın, RTÜK’ün bu karara yedi gün içinde itiraz etme hakkı bulunmaktadır. Şayet bu itiraz kabul edilirse, Halk TV’nin de ekranı 10 gün süreyle kararabilir.
Halk TV’ye yönelik 10 günlük ekran karartma cezası, 3 Temmuz’da kanala tebliğ edilmişti. Eğer yürütmeyi durdurma kararı çıkmasaydı, kanalın yayını 8 Temmuz 2025 Salı gecesi kesilecekti. Kanal yönetimi, tebligatın perşembe günü yapılmasının, araya hafta sonunun girmesiyle itiraz süresini daraltma amacı taşıdığını öne sürmüştü.
Halk TV’ye cezanın, ‘Sinem Fıstıkoğlu ile Sansürsüz’ programında Prof. Dr. Tolga Yarman’ın İsrail-ABD’nin İran’a yönelik olası saldırısını değerlendirirken kullandığı ‘Sünnokratik Yeni Osmanlıcılık’ ifadesi nedeniyle verildiği öğrenildi. Bu ifadenin ‘mezhepsel ayrışmaları pekiştirebileceği’ endişesiyle ‘halkı kin ve düşmanlığa tahrik’ suçu kapsamında değerlendirildiği ve 10 günlük yayın durdurma yaptırımına gidildiği aktarıldı. Yarman’ın programdaki “Türkiye dincileşiyor değil mezhebileşiyor,” ve “Yavuz Sultan Selim Köprüsü’nün adının konulmasından itibaren bakarsak İran’a karşı azmettirildik,” şeklindeki ifadeleri de ceza gerekçeleri arasında sayıldı.
RTÜK Yaptırımları
Yayınlanan raporlar, RTÜK’ün en fazla yaptırım uyguladığı televizyon kanallarının NOW TV, Tele 1, Halk TV ve Sözcü TV olduğunu ortaya koyuyor. Bu kanallar, hükümete yönelik eleştirel yayın politikalarıyla biliniyor. 2024 yılı içinde RTÜK tarafından verilen toplam 57 ceza kararından 30’unun bu kanallara yönelik olduğu belirtiliyor. Ayrıca, kurumun geçen yıl kestiği cezaların toplam maliyetinin 223,2 milyon TL’yi bulduğu rapor edilmiştir.