Türkçede sıkça karıştırılan ‘altüst’ kelimesinin doğru yazılışı, bitişik formdadır. Bu ifade, ayrı olarak ‘alt üst’ şeklinde yazıldığında bir yazım hatası olarak kabul edilir. Bu durum, ‘alt’, ‘üst’ ve ‘üzeri’ gibi kelimelerin bir isimle birleşerek yeni bir kavram oluşturduğu genel bir kurala dayanır. Benzer şekilde ‘akşamüstü’, ‘bayramüstü’, ‘şuuraltı’, ‘olağanüstü’, ‘yüzüstü’, ‘akşamüzeri’ ve ‘gözaltı’ gibi sözcükler de bitişik yazılır. Bu tür yazım kurallarında en yetkili merci, Türk Dil Kurumu (TDK) sözlüğüdür ve şüpheye düşüldüğünde başvurulması gereken temel kaynaktır.
Peki, ‘altüst’ kelimesi neden bitişik yazılır? Cevap, anlamsal bütünlükte yatmaktadır. ‘Altüst’ bir söz öbeği olarak, iki ayrı kelimenin anlamından ziyade, yeni ve bütüncül bir manayı ifade eder. Türk Dil Kurumu’na göre bu birleşik kelime, sıfat görevinde kullanılır ve ‘dağınık’ veya ‘çok karışık’ gibi anlamlar taşır. Kelimelerin birleşik yazılması, bu özel ve tekil anlamı vurgulamak içindir. Dolayısıyla, ‘altüst mü, alt üst mü?’ sorusunun kesin yanıtı ‘altüst’ şeklindedir.
Bu kelimenin cümle içindeki doğru kullanımını pekiştirmek için şu örneklere göz atılabilir:
– Aldığı tek bir yanlış karar, onun bütün hayatını altüst etti.
– Kayıp kitabını bulmak amacıyla çocuk, odasındaki kütüphaneyi tamamen altüst etti.
– Küçücük bir kedi bile bütün bir evi altüst etmeye yetebilir.