Sosyal medyada hızla yayılan bir videoda, NATO Genel Sekreteri Mark Rutte’nin, ittifakın Lahey’de gerçekleştirdiği son zirve esnasında Ukrayna’yı bir ABD toprağı olarak nitelendirdiği öne sürülüyor.
Rutte’nin İngilizce konuştuğu ve Rusça altyazı eklenen videoda, NATO liderinin “Vladimir Vladimirovich Putin’in bir daha asla Ukrayna topraklarının tek bir kilometrekaresini bile Amerikalılardan almaya kalkışmamasını” temin etmesi gerektiğini söylediği iddia edilmektedir.
Euroverify tarafından yapılan incelemeler, söz konusu videonun Facebook, Instagram, Telegram, TikTok ve X platformlarında Bulgarca, İngilizce, Felemenkçe ve Almanca gibi çeşitli dillerde altyazılarla geniş bir dolaşım ağına ulaştığını ortaya koymuştur.
Ancak, videonun orijinal hali dikkatle incelendiğinde, bu iddianın bir dezenformasyon ürünü olduğu net bir şekilde anlaşılmaktadır. Rutte’nin gerçek ifadesi şu şekildedir: NATO, “Vladimir Vladimirovich Putin’in bir daha asla Ukrayna topraklarının bir kilometre karesini – ya da Amerikalılar için bir mil karesini – ele geçirmeye teşebbüs etmeyeceğinden” emin olmalıdır. Rutte, bu sözleriyle röportajın hiçbir anında Ukrayna’yı Amerikan veya ABD kontrolündeki bir bölge olarak tanımlamamaktadır.
Dolaşımdaki yanıltıcı klip, Rutte’nin 24-25 Haziran tarihlerinde Lahey’de düzenlenen NATO zirvesinin ilk gününde, Münih Güvenlik Konferansı CEO’su Benedikt Franke ile yaptığı bir söyleşiden aldatıcı bir biçimde kesilmiş ve üzerine kasıtlı olarak yanlış altyazı eklenmiştir.
Euroverify, bu asılsız iddiaların ilk olarak, kurucusu Rusya doğumlu Pavel Durov olan mesajlaşma platformu Telegram’daki Rus yanlısı kanallarda yayıldığını belirlemiştir. Bu paylaşımların bir kısmında hatalı altyazılı ve manipüle edilmiş video yer alırken, diğerlerinde yalnızca yanlış alıntı metin olarak aktarılmıştır. Yapılan tahminlere göre, bu içerikler milyonlarca kez görüntülenmiştir. Bir gönderide, Rutte’nin Ukrayna için doğrudan “Amerikan Toprağı” ifadesini kullandığı iddia edilmektedir.
Manipüle edilen video, Telegram’daki başlangıcının ardından Facebook, Instagram, TikTok ve X gibi daha geniş kitlelere ulaşan platformlara sıçramış ve Rusçanın yanı sıra farklı dillerde de yayılmıştır.
Bu yöntem, güvensizlik ortamı yaratmak amacıyla Batılı liderlerin demeçlerini bağlamından kopararak kullanan Rusya yanlısı dezenformasyon aktörlerinin tipik bir taktiğidir. Bu tür asılsız iddialar genellikle Moskova destekçisi Telegram hesaplarında ortaya çıkmakta ve ardından diğer popüler sosyal platformlara dağıtılmaktadır.
Bu özel vakada, manipüle edilmiş videonun, Putin’in Ukrayna’yı işgal etmek için öne sürdüğü temel gerekçelerden birini, yani Ukrayna’nın tarafsız bir ülke olmadığı ve NATO ile ABD’nin ülke topraklarında bir mevzi kazanma peşinde olduğu yönündeki tezi destekleme amacı taşıdığı açıktır.