ABD Başkanı Donald Trump’ın, Beyaz Saray’da ağırladığı Liberya Devlet Başkanı Joseph Boakai’ye İngilizcesiyle ilgili sorduğu bir soru, sosyal medya platformlarında geniş çaplı bir tartışmanın fitilini ateşledi. Trump’ın, resmi dili İngilizce olan bir ülkenin liderine, “Çok iyi İngilizce konuşuyorsun, nerede öğrendin?” demesi, gündemin merkezine oturdu.
Trump, Gabon, Gine-Bissau, Liberya, Moritanya ve Senegal’den gelen 5 Afrikalı liderle gerçekleştirdiği görüşme esnasında Liberya Devlet Başkanı Boakai’nin dil becerisini överek, “Çok güzel İngilizce konuşuyorsun, harika. Bu kadar güzel konuşmayı nereden öğrendin? Çok ilginç,” şeklinde konuştu. Bu ifadeler, Liberya’nın resmi dilinin İngilizce olduğu gerçeği nedeniyle sosyal medya kullanıcıları tarafından eleştiri yağmuruna tutuldu.
Toplantıdaki tek tartışmalı olay bu değildi. Trump’ın, Moritanya Cumhurbaşkanı Muhammed Veled Gazvani’nin konuşmasını “Bu harika ama sadece adınızı ve ülkenizi söylerseniz harika olur” sözleriyle kesmesi de tepkilere yol açtı. Diğer yandan, Trump’ın yorumlarının altında herhangi bir olumsuz niyet olmadığını ve masum bir iltifat olduğunu savunanlar da oldu.
Konu, uluslararası medyanın da ilgisini çekti. Nijerya’nın önde gelen yayın organlarından Leadersip gazetesi, olayı “Trump, Liberya Devlet Başkanı’nın akıcı İngilizcesini övdüğü için tepkilerle karşı karşıya” başlığıyla haberleştirdi. CNN muhabiri Larry Madowo ise sosyal medya hesabından, “Başkan Trump, Liberya Devlet Başkanı’na İngilizceyi nereden öğrendiğini sordu… Liberya’da resmi dil İngilizcedir,” paylaşımıyla tepkisini ortaya koydu. Ancak Madowo, daha sonra yaptığı bir açıklamada, Liberya Dışişleri Bakanlığı yetkililerinin kendisine ulaştığını ve Başkan Boakai’nin, Trump’ın sorusundan dolayı gücenmediğini ilettiklerini belirtti.
Sosyal medyadaki diğer kullanıcıların eleştirileri ise daha sertti. Bir kullanıcı, Trump’ın “entelektüel açıdan ne kadar yoksun olduğunu” vurgulayarak, “Bir Amerikalı olarak, Liberya Başkanı’ndan özür dilerim” ifadesini kullandı. Gazeteci Redi Telhabi ise eleştirisini tarihsel bir bağlama oturtarak, “Trump, Liberya Devlet Başkanı’nı ‘iyi İngilizcesi’ için mi övdü? İngilizce, Liberya’nın resmi dili ama asıl mesele bu değil. Kimse ona Liberya’nın Amerikan Kolonizasyon Derneği tarafından özgürleştirilmiş Afrikalı Amerikalılar için nasıl kurulduğunu söylemedi mi?” diye sordu. Başka bir kullanıcı ise durumu “çok utanç verici” olarak nitelendirerek, “Trump, Liberya’nın nerede olduğunu veya resmi dilinin İngilizce olduğunu bile bilmiyor!” yorumunu yaptı.
**Amerika’dan Dönen Afrikalıların Kurduğu Ülke: Liberya**
Trump’ın sözlerinin neden bu denli tepki topladığının temelinde Liberya’nın kuruluş tarihi yatmaktadır. 1822 senesinde Amerikan Kolonizasyon Derneği tarafından, ‘özgürlüğüne kavuşmuş Afrikalı Amerikalılar’ için bir yerleşim bölgesi olarak kurulan Liberya, bu sebeple ABD ile derin kültürel ve dilsel bağlarını sürdürmektedir. Hatta iki ülkenin bayrakları arasındaki dikkat çekici benzerlik de bu tarihi ilişkinin bir göstergesidir. 1847 yılında bağımsızlığını ilan eden ülke, Afrika’da Afroamerikalıların yönettiği ilk cumhuriyet unvanını almıştır. ‘Americo-Liberians’ olarak tanınan bu ilk yerleşimciler, ülkeye İngilizce dilinin yanı sıra Amerikan tarzı bir yönetim ve kültür de getirmişlerdir. Günümüzde ülkede 20’den fazla yerel dil konuşuluyor olmasına rağmen İngilizce, hükümet, yasal süreçler, eğitim sistemi ve medya gibi alanlarda kullanılan tek resmi dil statüsünü korumaktadır.