Bilim insanlarının açıklamalarına göre, gökbilimciler tarafından geçtiğimiz hafta saptanan esrarengiz bir yıldızlararası cisim, şimdiye dek gözlemlenmiş en yaşlı kuyruklu yıldız olma potansiyeli taşıyor. Oxford Üniversitesi’nden bir araştırma ekibi, 3I/Atlas olarak isimlendirilen bu nesnenin, kendi güneş sistemimizden 3 milyar yıl daha eski olabileceğini iddia ediyor. Bu ön bulgular, İngiltere Kraliyet Astronomi Topluluğu’nun Durham’da düzenlediği ulusal toplantıda kamuoyuyla paylaşıldı. Oxford Üniversitesi’nde görevli gökbilimci Matthew Hopkins, BBC News’e verdiği demeçte, “3I/Atlas hepimizi fazlasıyla heyecanlandırdı” şeklinde konuştu. Hopkins, cismin hareket hızından yola çıkarak yaşının 7 milyar yılı aşabileceğini ve bu durumun onu bugüne kadarki en kayda değer yıldızlararası konuk yapabileceğini belirtiyor.
JÜPİTER KADAR UZAKTA
3I/Atlas, ilk olarak 1 Temmuz 2025 tarihinde, Şili’de bulunan Atlas araştırma teleskobu aracılığıyla, Güneş’e yaklaşık 670 milyon km mesafedeyken saptandı. Mevcut durumda, Dünya’dan Jüpiter ile yaklaşık aynı uzaklıkta bulunduğu için yalnızca çok güçlü teleskoplar kullanılarak izlenebiliyor. Bu keşfin ardından, dünya genelindeki gökbilimciler nesnenin yörüngesini hesaplamak ve özelliklerine dair daha fazla bilgi edinmek için yoğun bir çaba içine girdi.
Hopkins, cismin kökeninin Samanyolu’nun “kalın diski” olduğuna inanmakta. Bu bölge, Güneş’in ve diğer pek çok yıldızın yer aldığı düzlemin hem üstünde hem de altında yörüngede hareket eden yaşlı yıldızlardan oluşan bir kümedir. Araştırma ekibi, 3I/Atlas’ın yaşlı bir yıldız çevresinde meydana gelmiş olması sebebiyle büyük miktarda su buzu içerdiğini düşünüyor. Bu durum, cismin bu yılın ilerleyen zamanlarında Güneş’e yaklaşmasıyla birlikte, Güneş’ten yayılacak enerjinin yüzeyini ısıtarak buhar ve toz püskürmelerine neden olacağı manasına geliyor. Sonuç olarak, bu süreç parlak bir kuyruğun ortaya çıkmasını sağlayabilir.
“YAKINDAN HİÇ GÖRÜLMEDİ”
Araştırmanın ortak yazarlarından Prof Chris Lintott, “Bu, galaksimizin şimdiye dek yakından inceleme fırsatı bulamadığımız bir bölgesinden gelen bir cisim. Bu kuyruklu yıldızın, güneş sistemimizden daha eski olma ve o zamandan bu yana yıldızlararası boşlukta seyahat ediyor olma olasılığını üçte iki olarak değerlendiriyoruz” dedi. Hopkins ise yıldızlararası cisimlerin, diğer yıldızların yaşam döngülerinin başlarında onların etrafında şekillendiğini vurgulayarak, “Ana yıldızlarıyla kurdukları bu bağ, Samanyolu’ndaki yıldız popülasyonları hakkında çıkarımlar yapmamıza olanak tanıyor” diye ekledi.
Yılın ilerleyen aylarında 3I/Atlas’ın, amatör teleskoplar aracılığıyla Dünya’dan gözlemlenebilir hale gelmesi bekleniyor. 3I/Atlas’ın keşfinden önce, bu türden yalnızca iki yıldızlararası ziyaretçi daha tespit edilmişti: 2017’de saptanan 1I/’Oumuamua ve 2019’da keşfedilen 2I/Borisov.