Pakistan’dan ASEAN Zirvesi’nde Kapsamlı Değerlendirme: Filistin İşgali Çatışmaların Temel Nedeni

Kuala Lumpur’da gerçekleştirilen Güneydoğu Asya Uluslar Birliği (ASEAN) Zirvesi’ne katılan Pakistan Dışişleri Bakanı Dar, önemli açıklamalarda bulundu. Dar’ın konuşması, Pakistan Dışişleri Bakanlığı’nın resmi X sosyal medya hesabından kamuoyu ile paylaşıldı.

Bakan Dar, İsrail tarafından sürdürülen Filistin toprakları işgalinin Pakistan adına “derin bir teessür” yarattığını belirtti. Dar, “Filistin topraklarının ısrarlı bir şekilde işgal altında tutulmasının, Orta Doğu’daki çatışmaların asıl sebebi” olduğunu vurguladı.

Uluslararası toplumun harekete geçmesi gerektiğini söyleyen Dar, bu eylemin İsrail’in agresif tutumuna bir son vermeyi, bölgeye insani yardımların engelsizce ulaştırılmasını temin etmeyi ve Tel Aviv hükümetini bu işgal nedeniyle hesap vermeye zorlamayı amaçlaması gerektiğini dile getirdi.

Dar, ülkesinin bağımsız ve kendi kendine yetebilen bir Filistin Devleti’nin kurulmasına yönelik “kararlı ve prensipli desteğini” bir kez daha teyit ederken, Filistin halkının kendi geleceğini belirleme hakkına sahip olduğunun altını çizdi.

ASEAN’ın Asya-Pasifik’teki Rolü ve Pakistan’ın Beklentileri

Konuşmasında ASEAN’ın önemine de değinen Dar, Pakistan’ın, birliğin “istikrarlı ve işbirlikçi bir Asya-Pasifik bölgesi oluşturmadaki” katkısını büyük bir memnuniyetle izlediğini ifade etti. Dar, “Pakistan olarak, ASEAN’ın 2025 sonrası için bir Eylem Planı hazırlama çabasını olumlu buluyoruz. Bu yeni planın, iklim değişikliği, pandemiler, siber tehditler, sahtekarlık, denizcilik güvenliği ve doğal afetlere müdahale gibi yeni nesil güvenlik sorunlarını önceliklendireceğini temenni ediyoruz.” şeklinde konuştu.

Hindistan ile mevcut ateşkesi koruma konusundaki kararlılıklarını vurgulayan Dar, şu ifadeleri kullandı: “Ateşkesin hayata geçirilmesine olan sadakatimiz tamdır ve bu sürecin tesis edilmesinde rol oynayan uluslararası partnerlerimizin katkılarını takdirle karşılıyoruz.”

Küresel terörizmle mücadele konusuna da değinen Dar, Pakistan’ın bu alanda “benzersiz özverilerde” bulunduğunu belirtti. Ülkesinin bu mücadeleyi çok yönlü bir strateji ile yürüttüğünü, bu yaklaşımın radikalleşmeyi engelleme, eğitim sisteminde reformlar yapma ve kurumsal direnci artırma gibi unsurlara odaklandığını ekledi.

Afganistan ile ilgili olarak Dar, “huzurlu, istikrarlı, bütünleşmiş ve refah içinde bir Afganistan’ın” Pakistan’ın kendi menfaatleri için de önemli olduğunu söyledi. Bu bağlamda, iki ülke arasındaki münasebetleri ilerletmek amacıyla gerçekleştirilen karşılıklı üst düzey temasların önemine dikkat çekti.

Bakan Dar, İsrail’in 13 Haziran’da İran’ın nükleer ve askeri tesislerinin yanı sıra sivil bölgelere yönelik saldırılarıyla tırmanan gerilime de değindi. Bu gerilimin ardından Tel Aviv ve Tahran arasında 24 Haziran’da varılan ateşkesin memnuniyet verici olduğunu belirtti.

Güney Çin Denizi İçin Diplomasi Vurgusu

Güney Çin Denizi’ndeki mevcut problemlere de atıfta bulunan Dar, Pakistan’ın tutumunu net bir şekilde ortaya koydu: “Pakistan, bölgede barış ve diyaloğu hedefleyen her türlü girişimin arkasındadır. Asya-Pasifik’teki tüm ülkelerle ilişkilerimizi önemsiyoruz ve mevcut ihtilafların diplomasi kanallarıyla ve karşılıklı saygı çerçevesinde çözüme kavuşturulmasını kuvvetle öneriyoruz.”

Ukrayna’daki savaşın dolaylı etkilerinin Pakistan’ı da vurduğunu belirten Dar, özellikle gıda ve enerji güvenliği alanında yaşanan sıkıntılara dikkat çekti. “Bu çatışmanın, Birleşmiş Milletler Şartı’na uygun olarak ve diyalog zemininde, vakit kaybetmeksizin müzakerelerle son bulmasını temenni ediyoruz.” dedi.

Son olarak iklim değişikliği meselesine odaklanan Dar, bu durumu Pakistan için “orantısız etkileri olan varoluşsal bir tehdit” olarak nitelendirdi. Ülkesinin sellerden kuraklığa uzanan bir dizi yinelenen afetle mücadele ettiğini vurguladı. Çözüm için “iklim adaleti” kavramının altını çizen Dar, “Gelişmiş ülkeler, iklim finansmanı, teknolojiye erişim ve kapasite artırımı konularındaki sözlerini tutmalıdır. Ancak küresel bir dayanışma ruhuyla iklim krizinin önüne geçebiliriz.” diyerek sözlerini tamamladı.

Kaynak: AA