Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı tarafından hazırlanan ve deniz yoluyla yapılan düzenli seferlere ilişkin önemli değişiklikler içeren “Gemilerle Yapılan Düzenli Seferler Hakkında Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik”, Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi.
Yeni düzenleme ile mevzuata, prensipleri idare tarafından saptanacak olan ve gemilerin kondisyonuna odaklı tasarım değerlendirmesi ile denetim süreçlerini kapsayan “durum değerlendirme denetimi” kavramı eklendi.
Adil ve sürdürülebilir bir rekabet ortamının tesisi amacıyla, şehirlerarası taşımacılık hatlarında idare tarafından denetimler gerçekleştirilecektir. Bu kapsamda, işletmecilerin sefer takvimlerinde yapacakları herhangi bir değişikliği, planlanan tarihten en az 1 hafta öncesinde Düzenli Seferler Bilgi Sistemi (DSBS) vasıtasıyla idareye bildirmesi zorunlu hale getirildi.
**Hat İzinleri ve Ücretlendirme Politikaları**
Kiralanarak işletilen bir geminin mülkiyetinin satın alınması durumunda, geminin mevcut hat izin belgesi, belgenin orijinal son geçerlilik tarihine kadar geçerliliğini koruyacaktır.
İşletmecilere, yolcu ve araç trafiğinin yoğun olduğu özel günlerde, kıyı tesislerinin işleyişini aksatmamak ve diğer operatörlerin programını engellememek koşuluyla, izinli oldukları hatlarda ek seferler düzenleme olanağı tanınmıştır. Bu ek seferler için önceden Düzenli Seferler Bilgi Sistemi üzerinden bildirim yapılması gerekmektedir.
Düzenli sefer icra eden gemilerin, hat izni süresince geçerli olacak şekilde, Bakanlık tarafından tanınan ve ilan edilen kulüp ve sigorta kuruluşlarından, ilgili mevzuat hükümlerine uygun deniz araçları zorunlu mali sorumluluk sigortası yaptırması şart koşulmuştur.
Bir başka operatöre ait hatta hizmet alımı yöntemiyle gemi çalıştırılması halinde, bu gemiler için de ilave bir hat izni alınması gerekecektir.
Yaşı 25’i aşan klassız gemiler için, ilk ve takip eden su altı sörveylerinde, prosedürleri idare tarafından belirlenen yetkilendirilmiş klas kuruluşları aracılığıyla durum değerlendirme denetimi yaptırma zorunluluğu getirilmiştir.
Kıyı tesislerinin yolcu veya araçlar için “ayakbastı parası” ve benzeri isimler altında aldığı tüm ücretler, Türk lirası olarak tahsil edilecektir. Deniz ve iç sulardaki taşımacılığı geliştirmek ve serbest, adil ve sürdürülebilir bir rekabet ortamı oluşturmak hedefiyle, bu ücretlere idare tarafından bir tavan fiyat uygulaması getirilecektir.
**Türkiye ile KKTC Arasında Özel Uygulamalar Mümkün Olacak**
Gemilere uygunluk belgesi verilebilmesi için, geminin bayrağının Akdeniz veya Karadeniz’deki liman devleti denetimi mutabakat muhtıralarının hiçbirinde siyah listede yer almaması ya da gemi sertifikalarını veren tanınmış kuruluşun performansının düşük veya daha alt bir seviyede olmaması şartlarından en az birinin karşılanması gerekecektir. İdare, geminin yaşını ve genel kondisyonunu dikkate alarak her iki şartın da sağlanmasını talep etme hakkına sahiptir.
Bir geminin bayrağının, bahsi geçen mutabakat muhtıralarında herhangi bir değerlendirme kaydı bulunmuyorsa, o gemiye hat izni düzenlenmeyecektir. Ancak, Türkiye ile KKTC arasında gerçekleştirilen taşımacılık faaliyetleri için idare, alternatif prosedürler uygulayabilecektir.
Hat izin belgesiyle kıyı tesisleri arasında veya Türkiye’deki bir kıyı tesisi ile yabancı bir ülke kıyı tesisi arasında düzenli sefer yapacak olan gerçek veya tüzel kişilerin gemilerine uygunluk yazısı verilebilmesi için, Türk bayraklı gemilere önsörvey, yabancı bayraklı gemilere ise liman devleti denetimi uygulanacaktır.
Şehirlerarası veya Güney Marmara ile Ege Denizi’ndeki adalara taşımacılık yapan işletmecilerin, online bilet satış sistemi kurması ve bu sistem üzerinden en fazla yüzde 10 oranında yolcu ve araçlık bilet kotası uygulayarak hizmet vermesi zorunlu kılınmıştır.
İşletmecinin adının veya ticari unvanının değişmesi halinde, durumun en geç 5 iş günü içerisinde liman başkanlığına bildirilmesi gerekmektedir. İdare, hat izninin yeni ad ve unvanla yeniden düzenlenmesi için işletmeciye 2 ay süre tanıyacak ve bu süreçte gemi, mevcut izinleri kapsamında seferlerine devam edebilecektir.
Söz konusu yönetmelik, yayımlanmasından 3 ay sonra yürürlüğe girecektir.
Bu düzenlemelerle eş zamanlı olarak Marmaris-Fethiye arasında deniz seferlerinin de başladığı bilgisi paylaşıldı.