Tahran’da düzenlenen ve yabancı ülkelerin büyükelçileri ile diplomatik misyon temsilcilerinin katıldığı bir toplantıda konuşan Erakçi, önemli değerlendirmelerde bulundu.
Toplantı esnasında, İsrail ile ABD’nin Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı (UAEA) denetimi altındaki nükleer tesislere yönelik saldırısına değinen Erakçi, “Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı ve onun Genel Müdürü’nün (Rafael Grossi) bu saldırıyı kınamamış olmasından derin bir hayal kırıklığı duyuyoruz. Bu saldırıların İran tesislerinde ciddi tahribata yol açtığı bir gerçektir. Ancak daha da önemlisi, Nükleer Silahların Yayılmasının Önlenmesi Anlaşması ile uluslararası hukuk ve normların da bu saldırıyla hedef alınıp zedelenmesidir.” ifadelerini kullandı.
### Meclis Yasası ve UAEA ile İlişkiler
Erakçi, İran Meclisi’nin hükümeti UAEA ile işbirliğini askıya almaya mecbur bırakan yasasına rağmen, müfettişlerin ülkeden ayrılmasına karşın Ajans ile diyaloğun tamamen kopmadığını savundu.
İranlı Bakan, konuya ilişkin sözlerini şöyle sürdürdü:
“Yaşanan son gelişmeler ve değişiklikler doğrultusunda, Meclis yasaları gereğince İran’ın Ajans ile gelecekteki tüm faaliyetleri ve işbirliği Ulusal Güvenlik Yüksek Konseyi üzerinden yürütülecektir. Ajans’tan gelecek talepler, İran’ın ulusal çıkarları çerçevesinde her bir durum için özel olarak ele alınacak, değerlendirilecek ve yanıtlanacaktır.”
İran’ın nükleer silah üretme gibi bir amacının olmadığını ve Dini Lider Ayetullah Ali Hamaney’in fetvası gereği İslami ve insani açıdan böyle bir yola girmeyeceğini vurgulayan Erakçi, “Şayet nükleer silahlara yönelme gibi bir niyetimiz olsaydı, bunu daha evvel yapardık ya da belki de şu an bunun için en iyi bahaneye sahip olurduk. Fakat İslami ilke ve inançlarımıza olan sadakatimiz, bizi böyle bir yola sapmaktan alıkoyuyor.” diye ekledi.
### ABD ile Müzakerelere Yeniden Başlama Olasılığı
ABD ile nükleer müzakereleri tekrar başlatmaya hazır olduklarını ve mevcut zamanlamanın buna uygun olduğunu belirten İranlı Bakan, “İran, bu savaştan üstün bir direniş göstererek galip çıkmıştır. Bayrağı yükseklerde olan bir muzaffer, doğal olarak herhangi bir görüşmeden çekinmez. Müzakere için en elverişli zaman, askeri bir saldırıyı başarıyla bertaraf ettikten sonrasıdır.” dedi.
ABD’den müzakerelerin yeniden başlaması için arabulucular kanalıyla birden çok defa mesaj aldıklarını aktaran Erakçi, İran’ın bu görüşmelerin askeri bir çatışmaya yol açmayacağına dair güvenceler edindiğini ve bu seçenekleri değerlendirme aşamasında olduklarını kaydetti.
İranlı Bakan, sözlerine şöyle devam etti:
“Nükleer programımız üzerine müzakereye daima hazır olduğumuzu beyan ettik ve bu duruşumuzu gelecekte de koruyacağız. Ancak müzakereler yeniden başlarsa, bu sürecin bir savaşa dönüşmeyeceğinden emin olmak en doğal hakkımızdır.
Şimdi, şayet ABD veya diğer ülkeler müzakerelerin yeniden başlatılması talebinde bulunacaksa, öncelikle bu tür eylemlerin bir daha tekrarlanmayacağına dair ciddi bir teminat verilmesi gerekmektedir.”
### “Zenginleştirme Hakkı Tanınmadan Anlaşma Olmaz”
İran’ın uranyum zenginleştirme hakkını tanımayan hiçbir anlaşmayı kabul etmeyeceğinin altını çizen Erakçi, “Herhangi bir diyalog sürecinde, İran halkının nükleer alandaki haklarına, ki buna zenginleştirme hakkı da dahildir, bütünüyle saygı gösterilmesi gerektiğini net bir şekilde vurgulamak isterim. Zenginleştirme hakkımızın tanınmadığı hiçbir anlaşmayı kabul etmeyeceğiz.” şeklinde konuştu.
Erakçi, yapılacak müzakerelerin kapsamının yalnızca “İran’ın nükleer programının barışçıl niteliğine dair güvence vermesi karşılığında yaptırımların sonlandırılması” olacağını belirtti. Ayrıca, ABD ve bazı Avrupalı devletlerin istediği gibi İran’ın füze programı dahil askeri ve savunma kapasitesinin müzakereye açık olmadığını kesin bir dille ifade etti.