Jeopolitik Gerilimler Savunma Hisselerini Uçurdu: İki Türk Şirketi Performansıyla Dikkat Çekti

Rusya-Ukrayna Savaşı’nın ardından tırmanan güvenlik tehditleri, başta Avrupa olmak üzere çok sayıda ülkenin savunma alanındaki yatırımlarını gözden geçirmesine neden oldu. Avrupa devletlerinin savunma bütçelerini artırma kararı alması, savunma sanayii ve havacılık sektöründeki firmaların hisse senetlerinde önemli bir ralliye zemin hazırladı.

Donald Trump’ın ABD başkanı olarak seçilmesiyle birlikte Avrupa, savunma ve güvenlik stratejilerinde köklü bir değişikliğe gitti. Trump’ın göreve başlaması, ABD ile Ukrayna arasında gerilimli bir dönemi başlatırken, aynı zamanda Washington ile Avrupa arasında ekonomik ve savunma politikaları ekseninde belirgin farklılaşmaların ortaya çıkmasına yol açtı.

Başkan Trump, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ile Ukrayna’daki çatışmayı sonlandırmaya yönelik barış görüşmelerine Avrupa Birliği (AB) ülkelerini dahil etmeme kararı almıştı. Diplomatik çabaların yoğunlaştığı bu süreçte Avrupalı liderlerin masada olma isteği, ABD tarafından yanıtsız bırakıldı. Durum, Trump’ın Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenskiy ile kameralar önünde yaşadığı tartışmayla daha da komplike bir hale büründü. ABD’nin Kiev’e yönelik askeri yardımları durdurma kararı, Avrupa’da acil ve bağımsız adımlar atılması gerektiği gerçeğini gözler önüne serdi.

Trump’ın 20 Ocak’ta göreve başlamasının ardından gelen hızlı politika değişiklikleri ve AB ile Ukrayna’yla gerilen ilişkiler, Avrupalı ülkelerin savunma harcamalarını ciddi ölçüde artırma kararlarını peş peşe açıklamasına sebep oldu. Bu yeni kararlar, piyasalarda savunma ve havacılık şirketlerinin hisselerinde güçlü bir yükseliş trendi yarattı.

Diğer taraftan, Trump’ın mayıs ayında Suudi Arabistan, Katar ve BAE’ye gerçekleştirdiği ziyaretler sırasında 3 trilyon doları aşan yatırım ve silah anlaşmalarına imza atıldı. Özellikle ABD ile Suudi Arabistan arasında imzalanan ve değeri 142 milyar dolar olan “tarihin en büyük silah satış anlaşması”, ABD merkezli savunma ve havacılık şirketlerinin hisse performansını pozitif yönde etkileyen en önemli gelişmelerden biri oldu.

**NATO’nun Harcama Kararları Hisseleri Yükseltti**

NATO liderlerinin, savunma harcamalarına ayırdıkları payı 2035 yılına kadar gayrisafi yurt içi hasılalarının (GSYH) yüzde 5’ine yükseltme konusunda anlaşmaya varması da bu şirketlerin borsalardaki değerini artıran bir başka kritik faktördü.

Varılan mutabakata göre, 32 üye ülke lideri, kolektif savunmayı garanti altına alan NATO’nun 5. maddesine olan bağlılıklarını teyit etti. NATO bildirisinde, “Başta Rusya’nın Avrupa-Atlantik güvenliğine yönelik uzun vadeli tehdidi ve süregelen terörizm tehdidi olmak üzere derin güvenlik tehditleri ve zorlukları karşısında birleşen müttefikler, Washington Antlaşmasının 3. maddesi uyarınca bireysel ve kolektif yükümlülüklerimizi yerine getirmek üzere 2035 yılına kadar yıllık GSYH’nin yüzde 5’ini temel savunma gereksinimlerinin yanı sıra savunma ve güvenlikle ilgili harcamalara yatırmayı taahhüt etmektedir,” şeklinde bir ifade yer aldı. Yüzde 5’lik harcama hedefinin iki ana savunma yatırımını kapsayacağı belirtilen bildiride, müttefiklerin GSYH’lerinin en az yüzde 3,5’ini “temel savunma gereksinimleri ve NATO yetenek hedeflerini” karşılamak için ayırma sözü verdiği kaydedildi. Ayrıca, 2026 NATO Zirvesi’nin Türkiye’de düzenleneceği de duyuruldu.

Asya’da ise Hindistan ile Pakistan arasında yükselen tansiyon, bölgedeki savunma ve havacılık firmalarının hisselerine olumlu bir etki yaptı. Bölgedeki jeopolitik risklerin artması, Asyalı savunma sanayi şirketlerinin harcamalara ve yatırımlara daha fazla odaklanacağı yönündeki beklentileri güçlendirdi.

Şirketlerin yılın ilk yarısındaki hisse senedi performansları incelendiğinde, Alman Rheinmetall yatırımcısına yüzde 183,4, Güney Koreli Hanwha Aerospace yüzde 159,7, İsveç merkezli Saab yüzde 125,8, İtalyan Leonardo yüzde 84,3 ve İngiliz Rolls-Royce yüzde 70,1 oranında getiri sağladı.

Borsalarda Japon Mitsubishi Heavy’nin hisseleri yüzde 62,4, Fransız Dassault Aviation’ın hisseleri yüzde 55,3 ve İngiliz BAE Systems’in hisseleri yüzde 54,1 değerlendi. Fransız Safran’ın hisseleri yüzde 30 artarken, ABD merkezli RTX Corporation yüzde 26,2, L3 Harris Technologies yüzde 19,3 ve Boeing yüzde 18,4’lük kazançlar elde etti. Alman Lufthansa yüzde 16,4, Avrupa merkezli çok uluslu havacılık şirketi Airbus ise yüzde 14,5’lik bir getiri sundu. Yılın ilk yarısında diğer ABD’li şirketlerden General Dynamics’in hisseleri yüzde 10,7, Northrop Grumman’ın hisseleri yüzde 6,5 artış gösterirken, Lockheed Martin’in hisseleri yüzde 4,7 oranında değer kaybetti.

**ASELSAN Yatırımcısına Yüzde 100’ün Üzerinde Kazandırdı**

Türk şirketleri de proje ve faaliyetlerine hız kesmeden devam ederken, Avrupa’nın savunma harcamalarını artırma kararı, Türk savunma sanayi ürünlerinin Avrupalı şirketlerin dikkatini çekmesine olanak tanıdı. Avrupa’nın savunma paradigmasında yaşanan bu dikkat çekici dönüşümün merkezinde Türkiye’nin de yer aldığı görülüyor. Türk savunma firmaları, bir ekipman tedarikçisi olmaktan çıkarak Avrupa’nın gelecekteki savunma mimarisinin şekillendiricileri arasına girmeye başladı.

Yarım asırlık tecrübesiyle geliştirdiği ürünlerle Türk savunma sanayisinde kritik bir rol üstlenen ASELSAN, 2025 yılında BIST 100 endeksinde en yüksek piyasa değerine ulaşan şirketlerden biri oldu ve ihracat rakamlarını artırmayı sürdürüyor. Şirket, piyasa değeri bakımından dünyanın önde gelen savunma devleri arasında üst sıralarda konumlanıyor. Yakın zamanda ASELSAN ile Cumhurbaşkanlığı Savunma Sanayii Başkanlığı arasında, Yeni Nesil Ağ Tabanlı Askeri Haberleşme Sistemleri’nin tedarikini kapsayan 71 milyon 886 bin 91 dolar tutarında bir sözleşme imzalandı. Bu gelişmelerin etkisiyle ASELSAN, yılın ilk yarısında yatırımcısına yüzde 100,8’lik bir kazanç sağladı. Papilon Savunma’nın hisseleri ise yüzde 138,6’lık bir getiri elde etti.

Buna karşılık, aynı dönemde Altınay Savunma’nın hisseleri yüzde 0,4, SDT Uzay ve Savunma’nın hisseleri yüzde 15,2, Otokar’ın hisseleri yüzde 15,4 ve Onur Yüksek Teknoloji’nin hisseleri yüzde 20,6 oranında düşüş yaşadı.

Dünyanın önde gelen savunma ve havacılık şirketleri ile Borsa İstanbul’da işlem gören bazı savunma şirketlerinin yılın ilk yarısındaki getiri oranları (yüzde) şu şekildedir:

**Şirket** | **Yılın İlk Yarısı Getirisi (%)**
—|—
Rheinmetall | +183,4
Hanwha Aerospace | +159,7
Papilon Savunma | +138,6
Saab | +125,8
ASELSAN | +100,8
Leonardo | +84,3
Rolls-Royce | +70,1
Mitsubishi Heavy | +62,4
Dassault Aviation | +55,3
BAE Systems | +54,1
Safran | +30
RTX Corporation | +26,2
L3 Harris Technologies | +19,3
Boeing | +18,4
Lufthansa | +16,4
Airbus | +14,5
General Dynamics | +10,7
Northrop Grumman | +6,5
Altınay Savunma | -0,4
Lockheed Martin | -4,7
SDT Uzay ve Savunma | -15,2
Otokar | -15,4
Onur Yüksek Teknoloji | -20,6