TÜSİAD Raporu: Perakendenin Geleceğini Şekillendiren 6 Kritik Eğilim

Mehmet Hanifi GÜLEL

TÜSİAD tarafından yayımlanan yeni bir rapor, geleceğin perakende sektörünü şekillendirecek olan trendleri 6 ana başlık altında ele aldı. Raporun tanıtımını gerçekleştiren TÜSİAD Yönetim Kurulu Üyesi ve aynı zamanda Tarım, Gıda, Hizmetler Yuvarlak Masa Başkanı olan İzzet Özilhan, makroekonomik eğilimlerin perakende sektöründe süratli ve yapısal bir değişimi tetiklediğini vurguladı. Özilhan, bu dönüşüm sürecinin yalnızca iş modelleriyle sınırlı kalmadığını, aynı zamanda tüketici alışkanlıklarını, iş gücü yapısını ve tedarik zinciri dinamiklerini de derinden etkilediğini ifade etti. “Günümüz perakendeciliği artık klasik metotlarla tanımlanamaz,” diyen Özilhan, “Sektör; yeni kuşak tüketici davranışları, kanal stratejileri, üretken yapay zekâ uygulamaları ve sürdürülebilirlik odağı ekseninde yeni bir biçim kazanıyor. Dijitalleşme, iş yapış tarzlarının ötesinde tüketici davranışlarını, iş gücünü ve tedarik zincirlerini temelden değiştiriyor,” şeklinde konuştu.

Küresel perakende pazarının 2024 itibarıyla 18,6 trilyon dolarlık bir hacme eriştiğini hatırlatan Özilhan, bu büyüklüğün %78 gibi kayda değer bir oranının hala fiziksel kanallar tarafından oluşturulduğunu belirtti. Diğer taraftan, çevrim içi kanalın toplam perakende hacmindeki payının yükselişte olduğu ve 2027 yılına kadar %24,88 seviyesine ulaşmasının öngörüldüğünü aktardı. Türkiye özelinde ise perakendenin Gayri Safi Yurt İçi Hasıla içindeki payının 2023 itibarıyla %14 düzeyine yaklaştığını belirten Özilhan, e-ticaret pazarının 2019-2023 dönemindeki bileşik büyüme oranının ise %26 olarak kaydedildiğini sözlerine ekledi.

Raporda öne çıkan 6 temel trend ve beklentiler şu şekilde özetlendi:

**Değişen Tüketici Profili ve Talepleri:** Yeni kuşak tüketiciler, bütçe dostu ve teknolojik ürünlerin yanı sıra perakendecilerin kendi markalarına ait özel ürünlere (private label) artan bir ilgiyle yöneliyor ve markalardan çevreci adımlar bekliyor.

**Bütünleşik Kanal Deneyimi:** Fiziksel ve dijital kanallar arasındaki sınırların belirsizleşmesiyle, perakendeciler çoklu kanal (omnichannel) iş modellerini benimseyerek müşterilerine kesintisiz bir deneyim sunuyor ve bu yolla rekabette öne çıkıyor.

**İleri Teknoloji Adaptasyonu:** Özellikle üretken yapay zeka gibi yeni teknolojilerin sektöre hızla entegre edilmesi, operasyonel verimliliği ve etkinliği önemli ölçüde artırmaktadır.

**Şeffaflık ve Sürdürülebilirlik Odaklı Perakende:** Tüketiciler, artık markalardan çevreye duyarlı üretim yapmalarını, şeffaf olmalarını ve karbon ayak izini minimize eden ürünler sunmalarını talep ediyor.

**Dayanıklı ve Esnek Tedarik Zincirleri:** Tedarik zinciri yönetiminde esneklik ve dayanıklılık kritik hale gelirken, özellikle son kilometre teslimat operasyonları ve çevre dostu lojistik çözümleri stratejik bir öncelik kazanıyor.

**Geleceğin İş Gücü Modelleri:** Şirketler, çalışanların iş-yaşam dengesini gözeten ve modern beklentilere yanıt veren yeni nesil iş gücü stratejilerini hayata geçirerek daha motive bir çalışma ortamı yaratıyor.