Temmuz ayı, vatandaşların bütçelerini sarsan kapsamlı bir zam dalgasıyla başladı. Ayın ilk günlerinden itibaren doğalgaz, elektrik, akaryakıt, pazar ürünleri, bedelli askerlik ücreti ve alkollü içecekler ile tütün mamulleri gibi pek çok alanda yeni fiyat ayarlamaları yapıldı.
Art arda yapılan zamlar, temel ihtiyaç maddelerinin fiyatlarını önemli ölçüde artırdı ve raflardaki güncel etiketler vatandaşların bütçelerini daha da zorlamaya başladı. Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu (EPDK), 1 Temmuz’dan geçerli olmak üzere konutlar için doğalgaz tarifelerine yüzde 24.6, sanayi tarifelerine ise yüzde 7.86 oranında zam yaptı. Daha önce nisan ayında konut elektrik fiyatları yaklaşık yüzde 25 oranında artırılmıştı. Bu artışların bir sonucu olarak, ortalama bir hanenin aylık elektrik ve doğalgaz faturalarına 400 ile 800 lira arasında bir ek yük bindi.
Nefes’ten İlkay Akkaya’nın haberine göre, akaryakıt fiyatları da bu artışlardan payını aldı. 3 Temmuz’da akaryakıt ürünlerine bir ÖTV zammı uygulanırken, bunu 9 Temmuz’da motorine gelen yeni bir zam takip etti. Bu düzenlemeler neticesinde, haziran ayında İstanbul’da litre fiyatı 48.89 TL olan benzin, temmuzda 51.27 TL’ye ulaştı. Haziran’da 50.2 TL’den satılan motorinin litre fiyatı ise 53.61 TL seviyesine yükseldi ve birçok ilde 55 lirayı aştı. Yılbaşından bu yana benzine toplam 33 kez zam yapıldığı kaydedildi.
Fiyat artışı dalgası elektrikli araç sahiplerini de etkiledi; önde gelen şarj operatörlerinden Eşarj, temmuz ayının başında kWh başına ücretlendirmesini 13.70 TL olarak güncelledi.
Özel Tüketim Vergisi’ne (ÖTV) yönelik düzenleme ile otomatik artışlar da devreye girdi. Bu durum, sigara ve alkol ürünlerinin fiyatlarını yukarı çekti. Alkollü içeceklere yansıyan yüzde 15.71’lik zammın ardından bir rakının fiyatı 2.175 TL’ye kadar yükseldi. Bu artış, hem ÖTV zammını hem de yaklaşık 200 TL’lik raf fiyatı artışını içeriyor. Tütün mamullerinde ise paket başına 5 ila 11 lira arasında değişen artışlar görüldü. Diğer yandan, bedelli askerlik ücreti 37.837 TL’lik bir zamla 280 bin 850 TL’ye çıkarıldı. Temmuz ayı için konut ve işyeri kiralarında uygulanabilecek zam tavanı ise yüzde 43.23 olarak belirlendi.
Temel gıda maddelerinden ekmek de fiyat artışlarından etkilendi. İstanbul Ticaret Odası (İTO) Meclisi tarafından onaylanan yeni tarifeye göre, 200 gram ekmeğin azami satış fiyatı yüzde 20’lik bir artışla 12.5 TL’den 15 TL’ye yükseltildi. Aynı tarife uyarınca, İstanbul’da 1 kilogram ekmeğin tavan fiyatı 75 TL olarak tespit edildi. Karar sürecinin tamamlanmasının ardından yeni fiyatlar, İstanbul’da resmi azami fiyat olarak uygulanmaya başlanacak.
Adalar için öngörülen yüzde 10’luk ek artışla birlikte 200 gram ekmeğin fiyatının 16.5 TL’ye ulaşabileceği belirtiliyor. Gıda ve temel tüketim ürünlerindeki diğer artışlar da dikkat çekici. Pazarlarda kirazın tanesi 10 liraya, nektarinin tanesi ise 50 liraya satılmaya başlandı. Üzümün kilogram fiyatı 120 lirayı, kayısının kilogramı ise 85 lirayı buldu.