Türkiye’nin sismik gerçekliği, aktif fay hatları üzerindeki konumu sebebiyle sürekli olarak önemini korumaktadır. Bu doğrultuda, Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı (AFAD), 2025 yılı itibarıyla geçerli olacak şekilde güncellenmiş Türkiye Deprem Tehlike Haritası’nı kamuoyuna sundu. Bu yeni harita, ülkedeki fay hatlarının yerlerini ve sismik risk derecelerini detaylı bir biçimde gözler önüne sererek vatandaşların yaşadıkları bölgelerdeki deprem tehlikesini daha net anlamalarına olanak tanıyor.
DEPREM RİSKİ DÜŞÜK KABUL EDİLEN GÜVENLİ ŞEHİRLER
AFAD tarafından yayınlanan güncel haritaya göre, aktif fay hatlarına uzak konumda bulunan ve sismik hareketliliği az olan şehirler şu şekilde belirtilmiştir:
Aksaray: 5. derece deprem kuşağında yer almaktadır.
Niğde: Kent genelinde risk 4. ve 5. derece olarak ölçülmüştür.
Karaman: Türkiye’nin deprem riski en az olan illerinden biri olarak dikkat çekmektedir.
Nevşehir: 4. derece deprem kuşağında bulunmaktadır.
Yozgat, Kırıkkale ve Kırşehir: Bu iller 3. ve 4. derece risk bölgelerinde yer alıyor.
Ankara: Başkent genel olarak 3. derece riskli olsa da, Etimesgut ve Mamak gibi bazı ilçeleri 4. derece risk taşımaktadır.
KARADENİZ BÖLGESİ’NDE DEPREM RİSKİ EN AZ OLAN YERLER
Karadeniz’in kıyı şeridinde sismik hareketlilik diğer bölgelere kıyasla daha düşüktür. Yapılaşma bakımından daha güvenli görülen şehirlerden bazıları şunlardır:
Bartın: En yakın fay hattına mesafesi 132 km’dir.
Zonguldak: 2. derece risk grubunda yer almasına rağmen sismik aktivitesi düşüktür.
Sinop: Türkiye’nin sismik açıdan en sakin geçmişe sahip şehirleri arasındadır.
Giresun ve Trabzon: Karadeniz’in deprem açısından nispeten daha güvenli illeri olarak kabul edilmektedir.
İÇ KESİMLERDE GÖRECELİ GÜVENLİK
Bazı şehirlerin sahil şeritleri daha fazla risk barındırırken, iç kesimleri daha güvenli olarak değerlendirilmektedir:
Mardin: 3. derece deprem bölgesindedir.
Antalya: Risk durumu zemin yapısına bağlı olarak değişmekte olup, kentin bazı iç bölgeleri daha güvenlidir.
Artvin: Kıyı bölgeleri daha riskli iken, iç kısımları daha az risklidir.
EN YÜKSEK RİSK TAŞIYAN BÖLGELER
En yüksek deprem tehlikesi, Kuzey Anadolu Fay Hattı (KAF) üzerinde konumlanan şehirlerde yoğunlaşmaktadır. Bu illerden bazıları şunlardır:
Erzincan, Tokat, Amasya, Kastamonu, Çankırı, Karabük
Düzce, Bolu, Sakarya (Adapazarı), Yalova, Kocaeli, İstanbul
Çanakkale, Balıkesir, Bursa
Bu şehirler, potansiyel olarak büyük yıkımlara yol açabilecek depremlere karşı en savunmasız bölgeler olarak tanımlanmaktadır.
TÜRKİYE’NİN ÜÇ ANA FAY HATTI
Ülkemizin yüksek deprem üretme potansiyeline sahip üç ana fay hattı bulunmaktadır:
Kuzey Anadolu Fay Hattı (KAF): Doğu Karadeniz’den başlayıp Marmara Denizi’ni geçerek Ege’ye kadar uzanan bu hat, en aktif ve tehlikeli olanıdır.
Doğu Anadolu Fay Hattı (DAF): Türkiye’nin Doğu ve Güneydoğu Anadolu Bölgelerini etkisi altına almaktadır.
Batı Anadolu Fay Hattı: Ege Bölgesi’nde sık aralıklarla orta büyüklükte depremlerin meydana gelmesine neden olmaktadır.
UZMANLARDAN KRİTİK UYARI: “HARİTAYA GÖRE ÖNLEM ALIN”
AFAD’ın yayımladığı bu harita, yalnızca bilgilendirme amacı gütmekle kalmayıp, aynı zamanda risklerin azaltılması ve tedbirlerin alınması için hayati bir rehber niteliğindedir. Uzmanlar, düşük riskli olarak belirtilen bölgelerde dahi zemin yapısı ve binaların sağlamlığının kritik önem taşıdığının altını çiziyor.
Deprem tehlikesine karşı hazırlıklı olmak adına şu adımların atılması gerektiği vurgulanıyor:
Yerel yönetimlerin zemin etütlerini titizlikle uygulaması,
Yapılaşma süreçlerinin etkin bir şekilde denetlenmesi,
Vatandaşların ikamet ettikleri bölgenin risk haritasını öğrenerek bireysel önlemlerini alması.
Güncellenen Türkiye Deprem Tehlike Haritası, her bireye yaşadığı şehrin risk durumunu anlama ve hazırlıklarını bu bilgiye göre şekillendirme fırsatı sunmaktadır.