İsrail’in AB-İsrail Ortaklık Anlaşması’nı ihlal etmesi üzerine Avrupa Birliği’nin (AB) 10 maddelik bir seçenek listesini incelediği bildirildi. Euronews’ün aktardığına göre, AB Dış İlişkiler ve Güvenlik Politikası Yüksek Temsilcisi Kaja Kallas, bu hafta Brüksel’de yapılacak Dışişleri Konseyi’nde, İsrail’in Gazze’deki faaliyetlerine karşı geliştirilen 10 potansiyel tedbiri sunacak. Euronews’ün eriştiği ve Kallas’ın ofisince hazırlanan belgede, yasa dışı İsrailli yerleşimciler için vize muafiyetinin kaldırılması ve bu yerleşimlerden gelen ithalatın durdurulması gibi seçenekler bulunuyor. AB’nin 27 üyesinin tamamının oy birliğini gerektiren öneriler arasında AB-İsrail Ortaklık Anlaşması’nın askıya alınması, Tel Aviv ile siyasi diyaloğun kesilmesi ve İsrail’in AB programlarına katılımının engellenmesi de yer alıyor. Diğer taraftan, İsrail ile “ticari imtiyazların askıya alınması” ve AB-İsrail Havacılık Anlaşması’nın feshedilmesi gibi adımlar, AB nüfusunun en az yüzde 65’ini oluşturan üye ülkelerin yüzde 55’inin onayını gerektiren farklı seçenekler olarak dikkat çekiyor. ÜYE ÜLKELER ÖNERİLERE DESTEK VERECEK Mİ? Hazırlanan bu belge, Kallas’ın, İsrail’in AB-İsrail Ortaklık Anlaşması’nın insan hakları maddesini çiğnediği yönündeki bir değerlendirme sonrası yürüttüğü çalışmaların bir ürünüdür. Bu değerlendirme, İsrail’in Gazze ve işgal altındaki Batı Şeria’daki eylemleriyle anlaşmanın ilgili maddesini ihlal ettiğini belirtmişti. Bir AB diplomatından alınan bilgiye göre, Kallas başlangıçta bakanlara sunulmak üzere beş seçenek üzerinde duruyordu. Ancak daha sonra listeyi iki katına çıkararak, üye devletlerin “Komisyon teklifi gerekmeksizin oy birliğiyle karar alabileceği tedbirleri” de eklemeyi tercih etti. Euronews’e demeç veren diplomatlar, üye devletlerin çeşitli nedenlerle listedeki herhangi bir maddeyi destekleme ihtimalinin düşük olduğunu belirtiyor. Birincil sebep olarak, bazı ülkelerin Kallas’ın geçen hafta Gazze’ye yardım akışını artırmak için İsrail ile yaptığı anlaşmanın neticelerini bekleme konusunda ısrarcı olmaları gösteriliyor. AB, perşembe günü yaptığı bir duyuruda, Gazze’ye insani yardım girişlerinde “kayda değer” bir artış sağlanması yönünde müzakereler yürüttüğünü açıklamıştı. Bu müzakereler, gıda tırlarının sayısının artırılmasını ve insani yardım görevlilerinin güvenliğinin sağlanmasına yönelik bir mutabakatı içeriyordu. Kallas, cuma günü basına verdiği demeçte, varılan anlaşma neticesinde İsrail’in Zikim sınır kapısını açtığını, yakıt girişine müsaade ettiğini ve su hatlarını onardığını ifade etti. İRLANDA VE İSPANYA HAREKETE GEÇİLMESİNİ TALEP EDİYOR Haberdeki bilgilere göre, tereddüdün ikinci nedeni, başta Çekya, Almanya, Macaristan ve İtalya olmak üzere birçok AB ülkesinin, Gazze’deki sahadaki koşullar düzelirse İsrail’e yaptırım uygulama konusunda çekimser kalmasıdır. Bu ülkeler, AB-İsrail Ortaklık Anlaşması’nın tamamen veya kısmen askıya alınmasına da sıcak bakmıyor. Buna karşılık, İrlanda ve İspanya, İsrail’e yönelik adımlar atılması konusundaki ısrarlarını koruyor. İrlanda, işgal altındaki Batı Şeria’daki yasa dışı İsrailli yerleşimlerinden yapılan ithalatı zaten incelemeye almış bulunuyor. Çok sayıda diplomata göre, atılacak ilave adımlar İsrail’in geçen haftaki anlaşmayı ne ölçüde uygulayacağına bağlı. İsmi açıklanmayan bir başka AB diplomatı, “Kallas, bunun yalnızca kağıt üzerinde kalmaması ve sahada uygulanması için İsraillilere baskı yaptı. Her şey, İsrail’in Kallas’ın planını sahada uygulayıp uygulamayacağına bağlı,” dedi. Üçüncü bir diplomat ise, “Eğer salı gününe kadar somut sonuçlar alabilirsek, bu, İsrail tarafının anlaşmayı benimsediğine ve uygulamaya niyetli olduğuna dair güçlü bir sinyal olacaktır,” şeklinde görüş belirtti.
AB’nin İsrail’e Yönelik Potansiyel Adımları: Ortaklık Anlaşmasının Durdurulması Gündemde
