Hemanjiom Nedir ve Neden Oluşur?
Özellikle bebeklik ve çocukluk dönemlerinde sıkça rastlanan hemanjiomlar, kan damarlarının anormal bir şekilde bir araya gelerek oluşturduğu iyi huylu tümörlerdir. Etkin bir tedavi için doğru teşhis ve düzenli takip büyük önem taşır. Genellikle bir doğum lekesi olarak bilinen hemanjiomlar, parlak kırmızı bir nodül şeklinde ortaya çıkan bir kan damarı yumağıdır.
En sık cilt üzerinde gözlemlenen bu lezyonlar, çoğunlukla kafa derisi, yüz, göğüs veya sırt gibi bölgelerde yer alır. Eğer hemanjiom, görme veya nefes alma gibi hayati fonksiyonları engellemiyorsa, genellikle tıbbi bir müdahale gerektirmez. Cilt dışında ise en yaygın olarak karaciğerde görülebilirler.
Hemanjiomun Belirtileri Nelerdir?
Hemanjiomlar genellikle doğumda mevcut olan lezyonlar oldukları için öncesinde belirgin bir semptom göstermezler. Ancak doğumdan sonraki birkaç hafta içinde ortaya çıkan lezyonlar için bazı belirtilerden bahsetmek mümkündür. Doğumu takip eden haftalarda ciltte beliren soluk renk değişiklikleri, hemanjiom olasılığını akla getirmelidir.
Öncül Cilt Bulguları
Bazı cilt bulguları hemanjiomun habercisi olabilir:
- Telenjektazi: Kılcal damar varisleri olarak da bilinen bu yapılar, ilerleyen dönemlerde bir hemanjiom lezyonuna dönüşebilir. Bebeğin cildinde bu tür yapıların görülmesi bir belirti olarak kabul edilebilir.
- Hipopigmentasyon: Bebeğin cildinde melanin pigmentinden yoksun hücrelerin bulunduğu bölgelerde ortaya çıkan beyaz lekelerdir. Tıpta hipopigmentasyon olarak adlandırılan bu durum, sık karşılaşılan bir öncül bulgudur.
Bu öncül lezyonları fark etmek her zaman kolay olmayabilir, bu nedenle dikkatli bir gözlem önemlidir.
Hemanjiom Tedavi Yöntemleri
Hemanjiomların büyük bir çoğunluğu, kendiliğinden gerileme eğilimi gösteren iyi seyirli lezyonlardır ve bu nedenle sıklıkla tedavi gerektirmezler. Ancak bazı durumlarda erken müdahale zorunlu hale gelebilir.
Acil Tedavi Gerektiren Durumlar
Aşağıdaki durumlarda hemanjiomlar için erken tedaviye başlanması gerekebilir:
- Lezyonun beklenenden hızlı büyümesi ve yüzde deformasyona yol açması
- Göz çevresinde yer alarak görmeyi engellemesi
- Yutak veya gırtlak dokusuna yerleşerek solunumu zorlaştırması
- Anal veya genital bölgede bulunması
- Kanama eğilimi gösteren lezyonlar
- Kalp yetmezliğine neden olan büyük hemanjiom tabloları
Güncel Tedavi Seçenekleri
Geçmişte hemanjiom tedavisinde cerrahi girişimler, lazer, kompresyon sargıları, embolizasyon, kortikosteroidler ve radyasyon gibi çeşitli yöntemler kullanılmıştır. Ancak günümüzde ilk tercih edilen tedavi seçeneği oral propranololdür.
Uzun yıllardır hipertansiyon tedavisinde kullanılan bu ilacın, kan damarlarını genişletme ve kan basıncını düşürme etkisi sayesinde hemanjiom lezyonlarının gerilemesine yardımcı olduğu keşfedilmiştir. Yapılan bilimsel çalışmalar, propranolol tedavisinin hemanjiomlar için en etkili yöntem olduğunu doğrulamıştır.