15 Temmuz darbe girişiminin yaşandığı gün, olaylar henüz devam ederken cumhuriyet başsavcılıkları tarafından derhal soruşturmalar açıldı ve darbeciler için gözaltı kararları çıkarıldı. Türk yargısı, darbe girişimi bastırılmadan önce kanunların verdiği yetkiler çerçevesinde harekete geçerek failler hakkında adli süreçleri başlattı.
Soruşturma süreçlerinin neticelenmesiyle birlikte, darbe girişimini planlayan ve yöneten FETÖ mensubu sivil imamlar ile sözde “Yurtta Sulh Konseyi” üyelerinin de aralarında bulunduğu şüphelilere yönelik toplam 289 dava açıldı. Bu davaların tümü yerel mahkemeler tarafından sonuçlandırıldı. Yargılamalar sonucunda 4 bin 891 sanık çeşitli cezalara çarptırıldı.
Mahkemeler, sanıklardan 1.634’ünü ağırlaştırılmış müebbet hapis cezasına, 1.366’sını ise müebbet hapis cezasına mahkum etti. Geriye kalan 1.891 sanığa ise farklı sürelerde hapis cezaları verildi. Ayrıca, 2 bin 870 sanık hakkında beraat kararı verilirken, 964 sanık için “ceza verilmesine yer olmadığı” yönünde hüküm kuruldu. İlk derece mahkemelerinin bu kararları, temyiz için Yargıtay’a taşındı. Yargıtay, şu ana kadar 224 davayı onarken, kalan dosyaların temyiz incelemesi devam etmektedir.
Ağırlaştırılmış müebbet hapis cezası alan 1.634 sanığın dağılımı şu şekilde kayıtlara geçti: 85 general ve amiral, 1.116 subay, 9 polis memuru, 32 sivil ve 392’si farklı rütbelerden asker. Müebbet hapis cezasına çarptırılan 1.366 sanığın içinde ise 24 general ve amiral, 536 subay, 9 polis, 2 sivil ve 795 astsubay ile uzman çavuş bulunuyordu.
Darbe davaları kapsamında “silahlı terör örgütüne üye olma” ve “anayasal düzeni ihlale yardım” gibi suçlardan süreli hapis cezası alan 1.891 kişinin rütbelerine göre dağılımı ise şöyle oldu: 26 general ve amiral, 776 subay, 323 astsubay, 156 polis, 31 sivil ve 579 diğer askeri personel.
Yargılamalar sonucunda beraat eden 2 bin 870 kişi arasında 24 general ve amiral, 461 subay, 397 astsubay, 615 uzman erbaş, 32 polis, 1.165 er, 154 askeri öğrenci ve 22 sivil yer aldı.
