Tayland ile Sınır Gerilimi Tırmanırken Kamboçya’dan Stratejik Hamle
Kamboçya Başbakanı Hun Manet, Tayland ile yaşanan sınır anlaşmazlıklarının gölgesinde, ülkede önümüzdeki yıldan itibaren zorunlu askerlik uygulamasının başlayacağını duyurdu. Bu karar, bölgedeki tansiyonu artıran bir dizi olayın ardından geldi.
Sınır Anlaşmazlığı ve Diplomatik Kriz
İki ülke arasındaki ilişkiler, 28 Mayıs‘ta tartışmalı bir sınır bölgesinde yaşanan ve bir Kamboçyalı askerin ölümüyle sonuçlanan silahlı çatışma sonrası ciddi şekilde gerilmişti. Taraflar, gerginliği azaltma konusunda anlaşsalar da karşılıklı sert açıklamalar ve adımlarla tansiyonu yüksek tutmaya devam ediyorlar.
Sınır krizi, Tayland’ın iç politikasını da doğrudan etkiledi. Tayland Başbakanı Paetongtarn Shinawatra, Kamboçya’nın eski başbakanı Hun Sen ile yaptığı bir telefon görüşmesinde ordu hakkında küçümseyici ifadeler kullandığı iddiasıyla temmuz ayında görevden alındı. Bu görüşmenin kaydı Hun Sen tarafından kamuoyu ile paylaşılmıştı.
Zorunlu Askerlik Yasası Yeniden Gündemde
Eski başbakanın oğlu ve halefi olan Başbakan Hun Manet, 2026 yılından itibaren yürürlüğe girecek zorunlu askerlik yasasının temel amacının ordu açığını kapatmak ve askeri kapasiteyi artırmak olduğunu belirtti.
Kuzeydeki Kampong Chhnang eyaletinde askeri üniformasıyla askerlere seslenen dört yıldızlı general rütbeli Hun Manet, şu ifadeleri kullandı:
“Bu bizim taahhüdümüzdür.”
Manet, zorunlu askerlik ile orduya katılanların, gönüllü askerler kadar profesyonel ve etkili olacağını da vurguladı.
Yasanın Kapsamı ve Uygulaması
Aslında 2006 yılında kabul edilen zorunlu askerlik yasası, bugüne kadar uygulanmamıştı. Yasa, 18-30 yaş arası Kamboçyalı erkek ve kadınları kapsıyor; ancak kadınlar için askerlik hizmeti gönüllülük esasına dayanıyor. Buna karşılık Tayland, 20 yaşına gelen erkekler için uzun süredir zorunlu askerlik uyguluyor ve kimin askere alınacağını her yıl kura ile belirliyor.
Bölgesel Güç Dengesi ve Savunma Harcamaları
CIA’nın Dünya Gerçekleri Kitabı’na göre iki ülkenin askeri güçleri arasında belirgin bir fark bulunuyor:
- Kamboçya: Askeri polis dahil yaklaşık 200.000 personel.
- Tayland: Yaklaşık 350.000 aktif görevde askeri personel.
Başbakan Hun Manet, bu dengesizliği gidermek amacıyla savunma bütçesinin artırılması çağrısında bulundu. Bölgenin en yoksul ülkelerinden biri olan Kamboçya’nın 2025 yılı için planladığı 9,32 milyar dolarlık ulusal bütçeden en büyük pay, 739 milyon dolar ile savunmaya ayrıldı.
Hun Manet ayrıca, Tayland’a Haziran ayında kapatılan tüm sınır kapılarını ön koşulsuz olarak yeniden açma çağrısını yineleyerek, Kamboçya’nın bu adıma saatler içinde karşılık vereceğini söyledi.