Otomatik Bağ-Kur Kaydı Geliyor: Binlerce Çiftçi ve Esnafı Bekleyen Prim Borcu Tehlikesi

Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK), 15 Temmuz 2025 tarihinden itibaren yeni bir uygulamayı hayata geçirecek. Bu düzenleme kapsamında, Çiftçi Kayıt Sistemi’ne (ÇKS) dahil olan ancak Bağ-Kur (4B) sigortalılığı bulunmayan çiftçilerin sigorta tescilleri kurum tarafından otomatik olarak yapılacak. Bu süreç için çiftçilerin herhangi bir müracaatta bulunmasına gerek olmayacak. Türkiye Gazetesi yazarı ve SGK uzmanı İsa Karakaş, bu uygulamanın potansiyel sonuçlarına dikkat çekti. Karakaş, köşe yazısında, otomatik tescilin çiftçilere aylık 9 bin TL’yi aşan bir prim borcu getirebileceğini belirtti. Uzman isim, aynı zamanda bu durumun sosyal yardımlar üzerinde olumsuz bir etki yaratabileceği uyarısında bulundu. Söz konusu riskler arasında 65 yaş aylığı, engelli maaşı, dul ve yetim aylıkları gibi devlet desteklerinin kesintiye uğraması veya miktarının azaltılması gibi ihtimaller bulunuyor. Ancak, Bağ-Kur sigortalısı sayılan ve 65 yaşını doldurmuş çiftçiler için bir muafiyet imkanı mevcut. Bu durumdaki çiftçiler, SGK’ye bir dilekçe sunarak zorunlu sigortalılıktan muaf tutulmayı talep edebilir. Talepleri kabul edildiğinde, aylık prim ödeme yükümlülüğünden kurtulabilirler. Bununla birlikte, muafiyetin onaylanması için bir koşul bulunuyor: Eğer daha önce SGK tarafından karşılanan sağlık harcamaları varsa, bu masrafların kuruma geri ödenmesi gerekiyor. 65 yaşın altındakiler için muafiyet başvurusu imkanı bulunmazken, yaş şartı sağlandığında bu hak elde ediliyor. İsa Karakaş’ın dikkat çektiği bir diğer grup ise gelir vergisinden muaf olmasına rağmen Esnaf ve Sanatkâr siciline kayıtlı olan küçük esnaf ve üreticiler. Bu kişilerin de benzer bir prim yükümlülüğü ile karşılaşabileceği ifade ediliyor. Ancak onlar da belirli belgeleri ibraz ederek muafiyet için başvurabiliyor. Muafiyet başvurusu için gerekli belgeler ve süreç şu şekildedir: Çiftçilerin Ziraat Odası ya da Tarım İl/İlçe Müdürlüğü’nden resmi bir belge alması gerekirken, esnafların Esnaf ve Sanatkâr Odaları Birliği’nden “Sigortalılık Muafiyet Belgesi” temin etmesi gerekiyor. Bu belgeler SGK’ye teslim edildikten sonra başvuru incelenir ve koşulların sağlanması halinde kişi prim ödemesinden muaf tutulur. SGK’nin bu yeni düzenlemesi, ülke genelinde binlerce çiftçi ve küçük esnafı doğrudan ilgilendiriyor. İsa Karakaş’ın değerlendirmesine göre, otomatik Bağ-Kur kaydıyla oluşacak yüksek prim borcu ve sosyal yardım kesintisi riski, ciddi mağduriyetlere yol açabilir. Bu nedenle, özellikle 65 yaş ve üzerindeki çiftçiler ile geliri düşük esnafın, olumsuz sonuçlarla karşılaşmamak adına SGK’ye zamanında muafiyet başvurusunda bulunması büyük önem taşıyor.