Bilim Dünyasını Şaşırtan Kedi: Pepper’ın Keşifleri
Florida Üniversitesi’nden virolog John Lednicky‘nin kedisi Pepper, bilimsel keşiflere yaptığı beklenmedik katkılarla adından söz ettirmeye devam ediyor. Daha önce 2024 yılında Amerika kıtasında bir ilke imza atarak jeilongvirüsü bulan Pepper, şimdi de yeni bir ortoreovirüs türünün tespit edilmesini sağladı.
Pepper’ın Son Avı Yeni Bir Virüsü Ortaya Çıkardı
Son olayda Pepper, Everglades bölgesine özgü kısa kuyruklu bir sivri fare (shrew) yakaladı. Kedinin sahibi ve aynı zamanda virolog olan Lednicky, bu fırsatı değerlendirerek küçük memeliyi laboratuvarda incelemeye aldı. Yapılan testler, hayvanda daha önce bilinmeyen yeni bir ortoreovirüs türü olduğunu gösterdi.
“Gainesville shrew memeli ortoreovirüs tip 3, UF-1 suşu” olarak resmi adlandırılan bu yeni virüsle ilgili bulgular, Microbiology Resource Announcements dergisinde yayımlandı. Ortoreovirüsler, insanlarda nadiren menenjit, ensefalit ve mide-bağırsak rahatsızlıklarına yol açabilen bir virüs ailesidir.
Araştırmada yer alan doktora öğrencisi Emily DeRuyter, “Bu virüslerin eskiden hastalık yapmadığı düşünülse de, artık solunum, sinir sistemi ve mide-bağırsak hastalıklarında potansiyel bir rol oynayabileceğini anlıyoruz,” dedi.
Neyse ki, avcı kedi Pepper bu süreçte herhangi bir hastalık belirtisi göstermedi. Lednicky, bu tür çalışmaları “fırsatçı bir bilim” olarak nitelendiriyor: “Ölü bir hayvan bulduğunuzda, onu sadece gömmek yerine neden test etmeyesiniz? Elde edilebilecek çok değerli bilgiler olabilir.”
2024 Yılındaki İlk Büyük Keşif: Jeilongvirüs
Pepper’ın bilim dünyasındaki şöhreti 2024 yılında başladı. O dönemde eve getirdiği ölü bir fare üzerinde yapılan incelemeler, Amerika’da ilk kez bir jeilongvirüs türünün tespit edilmesini sağlamıştı. “Gainesville rodent jeilongvirüs 1” adı verilen bu virüsün, hem kemirgen hem de insan hücrelerinde çoğalabildiği ve türler arası bulaşma potansiyeli taşıdığı belirlenmişti.
Virüslerin Evrimi ve Gelecekteki Tehditler
Lednicky ve ekibinin çalışmaları sadece Pepper’ın avlarıyla sınırlı değil. Ekip, yakın zamanda çiftlikte yetiştirilen beyaz kuyruklu geyiklerde de iki yeni virüs türü keşfetti. Lednicky, bu durumu, “Eğer bakarsanız, bulursunuz. Bu yüzden her geçen gün yeni virüsler keşfediyoruz,” sözleriyle açıklıyor.
Hayvanlar Arasındaki Genetik Virüs Transferi
Araştırmalar, ortoreovirüslerin grip virüsleri gibi davranabildiğini gösteriyor. Bir hücreyi aynı anda iki farklı türle enfekte ederek genetik materyallerin karışmasına ve hibrit virüslerin oluşumuna yol açabiliyorlar. Örneğin, 2019‘da Florida’daki geyiklerde bulunan bir ortoreovirüs, genetik olarak Çin’deki vizon çiftlikleri ve Japonya’daki bir aslandan alınan virüslerle neredeyse aynıydı. Bilim insanları, bu şaşırtıcı benzerliğin hayvan yemleri yoluyla gerçekleşmiş olabileceğini düşünüyor.
Bu virüslerin insanlara nasıl bulaştığı ve ne gibi riskler taşıdığı henüz tam olarak bilinmiyor. Ancak Pepper gibi meraklı ve avcı evcil hayvanlar, bilim insanlarına bu gizemli dünyayı aydınlatmada beklenmedik kapılar açmaya devam ediyor.