Umman’ın Uluslararası Kodları: Telefon, Para Birimi, Plaka ve Alan Adı Rehberi

Umman’a ait telefon kodu, para birimi, plaka işareti ve alan adı uzantısı gibi temel tanımlayıcılar, Körfez’deki artan ticari faaliyetlerden turizm endüstrisindeki dijital kayıtlara uzanan kapsamlı bir bilgi trafiğinin temel teyit noktasını oluşturmaktadır. Örneğin, “OM” etiketini taşıyan bir Umman aracı, Birleşik Arap Emirlikleri sınırında RFID teknolojisi sayesinde gümrük görevlileri tarafından anında veritabanına kaydedilir. Benzer şekilde, +968 ile başlayan mobil hatlar, GCC ağlarında bölgesel dolaşım anlaşmaları uyarınca minimum gecikme ile hizmet verir. Finansal alanda ise OMR kodu, petrol anlaşmalarında sabit kur nedeniyle ödeme riskini önemli ölçüde azaltır. Dijital dünyada .om uzantısı, Abu Dabi-Cidde fiber halkasına eklenen yeni Anycast noktaları ile Orta Doğu’da en hızlı DNS çözümlemesi sunan üç ülke kodlu üst düzey alan adından biri olarak öne çıkmaktadır.

Ülkenin uluslararası telefon kodu olan +968, 1974 yılında ITU tarafından atanmıştır. Umman’ın numaralandırma sistemi, sekiz haneli bir abone yapısını temel alır ve bu yapıda ilk üç hane, operatörü ve sunulan hizmetin türünü tanımlar. Spesifik olarak, 790-799 aralığındaki bloklar Omantel’in 5G NR mobil hizmetlerine, 710-719 aralığındaki bloklar ise Ooredoo’nun 4G LTE ağına ayrılmıştır. Sabit hatlarda ise 22-26 aralığı başkent Muskat’ı, 23 ile başlayan seriler ise Sohar ve Batinah bölgelerini temsil etmektedir. 2021 yılında tamamlanan “Fiber to the Village” girişimiyle, ülkedeki sabit hatların %82’si GPON ağına entegre edilmiş ve bu durum VoIP hizmetlerinin sorunsuz işlemesine olanak tanımıştır. Maliyetler açısından, 2023 yılında yapılan bir düzenleme ile +968 kodlu hatların GCC ülkeleri içindeki dolaşım ücreti için dakikada 0,008 riyal olarak bir tavan fiyat belirlenmiştir. Bu gelişme, Umman numaralarını konferans görüşmeleri pazarında popüler bir çağrı köprüsü haline getirmiştir.

UMMAN’IN PARA BİRİMİ

Umman’ın resmi para birimi, ISO 4217 standardında OMR koduyla tanımlanan Umman Riyali’dir. 1973 yılında Saidi Riyali’nin yerini alan OMR, 1 OMR = 2,6008 USD sabit döviz kuru ile bölgenin en değerli para birimlerinden biri konumundadır. Ülkenin Merkez Bankası, petrol ve doğal gaz gelirlerindeki dalgalanmaları kontrol altında tutmak amacıyla dolar ağırlıklı bir döviz sepeti politikası izlemektedir. Dolaşımdaki banknotlar 1/4, 1/2, 1, 5, 10, 20 ve 50 OMR değerlerindedir. Bu serinin en yeni üyesi olan ve 2020’de piyasaya sürülen 50 OMR’lik banknot, Sultan Kabus Camii tasvirinin yanı sıra renk değiştiren şerit ve altın mürekkep gibi gelişmiş güvenlik özelliklerine sahiptir. Finansal teknoloji cephesinde, OMANet anlık ödeme sistemiyle günde ortalama 3,8 milyar OMR tutarında işlem gerçekleştirilmektedir. Ayrıca, banka dışı mobil cüzdanlar için getirilen 50 OMR limitli mobil QR standardı, POS cihazlarıyla uyumu artırmıştır. IMF tarafından yayımlanan bir rapora göre, OMR 2023 sonu itibarıyla döviz rezervi yeterliliği açısından Körfez ülkeleri arasında ikinci sırada bulunmaktadır.

UMMAN’IN PLAKA KODU

Araçlar için uluslararası tanıtım kodu OM olarak belirlenmiştir. Ülke içi plaka sistemi, sarı bir arka plan üzerine siyah renkte basılmış Arapça harf ve rakamlardan meydana gelir. Bu formatta, plakanın sol tarafında vilayeti belirten iki harf, sağ tarafında ise beş haneli bir numara yer alır. Örneğin, Muskat vilayeti için “M”, Salalah için ise “Z” harfi kullanılmaktadır. 2019 yılında uygulamaya konulan RFID etiketli akıllı plakalar, yüksek frekanslı antenleri sayesinde sınır geçişlerindeki otomatik bariyer sistemlerini harekete geçirebilmektedir. Yine 2019’da, elektrikli araçlar için özel olarak tasarlanmış, turkuaz zemin üzerine beyaz karakterli plakalar sunulmuştur; bu plakalar aynı zamanda teşvikli gümrük vergisi uygulandığını belirtir. Uluslararası seyahatlerde kullanılan “OM” oval etiketi, 175×115 mm boyutlarıyla AB standartlarına uygundur ve Umman’a ait araçların Schengen bölgesi kara sınırlarındaki kontrollerde menşe ülkesini belirtmek için bayrak bandıyla birlikte kullanılması zorunludur.

UMMAN’IN ALAN ADI UZANTISI

Umman’ın resmi ülke kodlu üst düzey alan adı (ccTLD), .co, .com ve .net gibi uzantıların sınırlı kullanımı olsa da, .om’dur. 1996 yılında tahsis edilen bu uzantının yönetimi, Telecommunication Regulatory Authority denetimi altında OMRANET tarafından yürütülmektedir. Teknik altyapısını 2022 yılında güçlendiren OMRANET, Anycast DNS ağını Kuveyt ve Bahreyn’deki POP noktalarını içerecek biçimde genişletmiş ve bu sayede Dubai’de yapılan testlerde DNS çözümleme süresini 17 ms’ye indirmiştir. .om uzantılı bir alan adı kaydı için Umman Ticaret Sicili’ne kayıtlı bir ticari unvan veya marka tescil belgesi sunulması gerekmektedir; şahsi kullanım için yapılan başvurular ise .me.om alt alan adına yönlendirilir. Güvenlik önlemi olarak DNSSEC kullanımı zorunlu tutulmakta olup, kayıtların %95’i bu protokolle imzalanmıştır. Bu sayede .om, oltalama (phishing) raporlarında Orta Doğu ccTLD’leri içinde en düşük zararlı içerik oranına sahip üçüncü alan adı konumundadır. StatCounter istatistiklerine göre, ülkedeki web sitelerinin %41’i .com yerine .om uzantısını kullanmayı yeğlerken, kamuya ait web portallarında bu kullanım oranı %100’e ulaşmaktadır.