Hayat yolculuğumuzda hepimiz o soğuk ve ürkütücü kelimeyle karşılaşırız: başarısızlık. Bu, kalbimizi sızlatan, tüm planlarımızı bozan, yenilgi hissini tattıran ve özgüvenimizi sarsan anlardır. Ancak şuna inanın ki, başarısızlık bir bitiş çizgisi değil, yepyeni bir başlangıç noktasıdır. O, sizin düşmanınız değil, en kıymetli rehberiniz olabilir. Bugün, başarısızlık kavramını, onun gerçekte ne ifade ettiğini ve en önemlisi, bu durumla nasıl cesaret, dayanıklılık ve galip bir zihniyetle başa çıkabileceğimizi etraflıca ele alalım.
Toplumun bize öğrettiğinin aksine, başarısızlık başarının zıttı değildir; aslında, başarıya ulaşma sürecinde kritik bir basamaktır. Bir düşünün: Hayranlık duyduğunuz her başarılı kişilik, ister bir bilim insanı, ister bir sporcu, girişimci veya sanatçı olsun, kariyerinde sayısız defa yenilgiyle yüzleşmiştir. Ampulün mucidi Thomas Edison’ın şu meşhur sözünü anımsayın: “Ben başarısız olmadım. Yalnızca işe yaramayan 10.000 yol keşfettim.” Eğer 9.999. denemesinde vazgeçmiş olsaydı ne olurdu? Başarısız olmak, yeteneksiz olduğunuzu göstermez; tam tersine, denediğinizi, konfor alanınızın dışına çıkarak büyük bir fırsatı kovalama cesareti gösterdiğinizi kanıtlar.
Şunu itiraf etmek gerekir ki, başarısızlık acı verir. Bu durum kendinizi utanmış, hayal kırıklığına uğramış ve hatta yolunuzu kaybetmiş hissetmenize yol açabilir. Fakat işin püf noktası şudur: Bu acı, gelişim sürecinin doğal bir parçasıdır. Tıpkı spor yaparken kasların güçlenmek için önce yıpranması ve acıması gibi. Başarısızlık da benzer bir mekanizmayla çalışır; hayatın sizi eskisinden daha güçlü ve bilge bir şekilde yeniden inşa etmek için kullandığı bir yöntemdir. Bu nedenle, bir başarısızlık yaşadığınızda –ki yaşayacaksınız– acıdan kaçmaya çalışmayın. O duyguyla baş başa kalın. Onu hissedin. Ancak sizi tüketip bitirmesine izin vermeyin. Bırakın o acı, size ne kadar büyüdüğünüzü hatırlatan bir işaret olsun.
Her başarısızlık, eğer onu görmeye istekliyseniz, içinde değerli bir ders barındırır. Kendinize şu soruları sorun: “Nerede hata yaptım? Yetersiz bir hazırlık mı söz konusuydu, seçilen strateji mi yanlıştı, yoksa sadece zamanlama mı kötüydü?” Bu sorgulamada dürüst olun. Suçu başkalarına veya koşullara yüklemek, sizi sadece bulunduğunuz noktada sabit tutar. Yenilginizin sorumluluğunu üstlendiğiniz an, değişimi başlatacak gücü de elinize alırsınız. Unutmayın, başarısızlık bir çıkmaz sokak değildir; rotanızı yeniden gözden geçirip daha iyi bir yola girmenizi sağlayan bir kavşaktır. Her yenilgi, yapbozun bir parçasıdır ve yeterince parçayı bir araya getirdiğinizde, başarının büyük resmini görmeye başlarsınız.
Başarısızlıkla başa çıkmak, ondan kaçınmakla değil, ona nasıl karşılık verdiğinizle ölçülür. Tam bu noktada direnç, yani hayat sizi yere serdiğinde tekrar ayağa kalkma yeteneğiniz devreye girer. Kendinize olan inancınızı koruyun: Sizi tanımlayan şey hatalarınız değil, azminizdir. Değeriniz, denemeye devam etme gücünüze bağlıdır. İstikrarlı olun: Çabalamaya devam edin. Sürekli olarak atılan küçük adımlar bile sizi başarısızlığın gölgesinden çıkarıp ilerlemenin aydınlığına taşıyacaktır. Çevrenizi destekleyici insanlarla donatın: Sizi aşağı çekenler yerine, sizi yücelten insanlara güvenin. Mücadelelerinizi size ilham veren biriyle paylaşmak, başarısızlığın sadece geçici bir durum olduğunu size hatırlatacaktır.
Birçoğumuz denediğimiz ve başaramadığımız için değil, denemeye hiç cüret edemediğimiz için başarısız sayılırız. Başarısızlık korkusu, potansiyelimizi hapseden bir zindandır ve oradan kurtulmanın tek anahtarı harekete geçmektir. Kendinize şunu sorun: Başarısız olursam en kötü ne olabilir? Cevap basit: Öğrenirsiniz. Gelişirsiniz. Ve yeniden denersiniz. Sizi asıl yıkan başarısızlık değil, korkunun kendisidir. Korkunun, hayatınızı dönüştürme potansiyeli taşıyan fırsatları elinizden almasına müsaade etmeyin.
Tarih, başarısızlığın bir tökezleme taşı değil, bir sıçrama tahtası olduğunu gösteren öykülerle doludur: J.K. Rowling, dünya çapında bir fenomen haline gelmeden önce 12 farklı yayınevi tarafından reddedilmiş, zorluklarla boğuşan bekar bir anneydi. Ancak o, yenilginin kendisini tanımlamasına izin vermedi. Bugün “Harry Potter” serisi milyonlarca hayata ilham veriyor. Tüm zamanların en iyi basketbolcusu kabul edilen Michael Jordan, lise takımından atılmıştı. O, bu başarısızlığı bir yakıta dönüştürdü ve bir efsane olana dek durmaksızın çalıştı. Walt Disney, ilk işinden “yaratıcılıktan yoksun” olduğu iddiasıyla kovulmuştu. Disney’in sihrinin olmadığı bir dünya hayal edebiliyor musunuz? Bu hikayeler, başarısızlığın son olmadığını, tam aksine başarının üzerine kurulduğu sağlam bir temel olduğunu bize tekrar tekrar hatırlatır.
Peki, kendi hayatınızda başarısızlıkla nasıl yüzleşebilirsiniz? İlk olarak, onu kabul edin: Başarısızlığı inkar etmeyin ya da ondan kaçmayın. Onu yolculuğun doğal bir adımı olarak benimseyin. Ardından, ondan ders çıkarın: Hoşunuza gitmese bile içerdiği dersleri alın. Her yenilgi sizi daha zeki, daha dayanıklı ve geleceğe daha hazır hale getirir. İlerlemeye devam edin: Başarısızlığın sizi felç etmesine izin vermeyin. Ne kadar küçük olursa olsun, bir sonraki adımı atın. Yavaş ilerlemek, hiç ilerlememekten her zaman daha iyidir. Son olarak, sadece sonuçları değil, gösterdiğiniz çabayı da kutlayın: Başarı sadece hedefe ulaşmakla ilgili değildir; risk alıp deneme cesareti göstermekle de ilgilidir. Büyüme ve deneme arzunuzu takdir edin.
Başarısızlık sizi değiştirir, fakat bu dönüşümün yönü tamamen size bağlıdır. Sizi daha kırılgan mı yoksa daha güçlü mü, mağlup mu yoksa daha kararlı mı yapacağı sizin tercihinizdir. Bir yenilgiyle karşılaştığınızda şunu aklınızda tutun: Hayattaki amaç başarısızlıktan kaçınmak değil, onu bir kaldıraç olarak kullanmaktır. Bırakın başarısızlık sizi parçalamak yerine bir elmas gibi yontsun. Bırakın size içsel gücünüzü, dayanıklılığınızı ve gelişim kapasitenizi göstersin.
Bir dahaki sefere başarısızlık kapınızı çaldığında, onu görmezden gelmeyin. Onu bir misafir gibi karşılayın. Ondan öğrenin. Onunla birlikte gelişin. Çünkü başarısızlık, başarının zıttı değil, onun ayrılmaz bir parçasıdır. Siz, her yenilgiden daha güçlü, her hatadan daha bilge ve hayal ettiğinizden çok daha cesursunuz. O halde, başarısızlığı kucaklayın, onunla cesurca yüzleşin ve sizi kaderinizdeki başarıya doğru taşımasına izin verin. Gelin, bugün attığımız her adımı ve yaşadığımız her düşüşü, yeni bir yükselişin ilk basamağı olarak görelim. Ne dersiniz?