Efsanevi Halterci Naim Süleymanoğlu Kimdir?
Tarihe adını altın harflerle yazdıran Naim Süleymanoğlu, sayısız rekoru ve madalyasıyla sadece bir sporcu değil, aynı zamanda Bulgaristan Türklerinin yaşadığı zorlukları dünyaya duyuran bir kahraman olarak tanınır. 9 yaşında başladığı halter sporuna adadığı hayatı, onu dünyanın takdirini kazanmış bir efsane yapmıştır. İşte “Cep Herkülü” olarak anılan Naim Süleymanoğlu’nun ilham veren hayat hikayesi.
Hayatı ve Kariyerinin Başlangıcı
İlk Yılları ve Halterle Tanışması
23 Ocak 1967‘de Bulgaristan’ın Kırcaali kentinde üç çocuklu bir ailenin en büyük oğlu olarak dünyaya gelen Naim Süleymanoğlu, halterdeki olağanüstü yeteneğiyle henüz çocuk yaşta keşfedildi. Ustası Hilmi, onun potansiyelini fark ederek ailesinden izin aldı ve onu Kırcaali’de yatılı bir spor okuluna yönlendirdi. Okul dışındaki tüm zamanını haltere ayıran Süleymanoğlu, spor kariyerine annesinin endişelerine rağmen büyük bir azimle başladı.
Bulgaristan Dönemi ve Türkiye’ye İlticası
Yarışmalara katılabilmesi için yaşı büyütülen Süleymanoğlu, Kırcaali’deki başarısının ardından Bulgaristan milli takımına seçildi. Henüz 15 yaşında Dünya Gençler Şampiyonası’nda iki altın madalya kazandı. 16 yaşında ise rekor kırarak bir kez daha altın madalyanın sahibi oldu. 1984, 1985 ve 1986 yıllarında üst üste “Yılın Haltercisi” seçildi. 1984’te kendi ağırlığının üç katını kaldıran ikinci sporcu olarak tarihe geçti.
Ancak 1984-85 yıllarında Bulgaristan’da başlayan asimilasyon politikaları nedeniyle adı zorla Naum Şalamanov olarak değiştirildi. Bu olaydan sonra kimliğine yeniden kavuşmak için Türkiye’ye kaçma planları yapan Süleymanoğlu, 1986’da Melbourne’deki Dünya Halter Şampiyonası sırasında Avustralya’daki Türk Büyükelçiliği’ne sığındı. Dönemin Başbakanı Turgut Özal‘ın bizzat devreye girmesiyle Türkiye’ye iltica etti.
Olimpiyat Zaferleri ve Kırılan Rekorlar
1988 Seul Olimpiyatları: Tarihi Zafer
Naim Süleymanoğlu’nun 1988 Seul Olimpiyatları’na Türkiye adına katılabilmesi için Türk Hükûmeti, Bulgaristan’a 1 milyon 250 bin dolar ödeyerek gerekli izni aldı. Bu olimpiyatlarda Süleymanoğlu, 60 kg kategorisinde inanılmaz bir performans sergiledi:
- Koparma: 145 kg, 150,5 kg ve 152,5 kg
- Silkme: 175 kg, 188,5 kg ve 190 kg
- Toplam: 320 kg, 339 kg ve 342,5 kg
Bu performansıyla altı dünya ve dokuz olimpiyat rekoru kırarak Türkiye’ye olimpiyatlar tarihinde güreş dışındaki ilk altın madalyayı kazandırdı. Silkmede kaldırdığı 190 kg, kendi ağırlığının üç katından 10 kilogram fazlaydı ve bu başarıyı gösteren dünyadaki tek sporcu olarak tarihe geçti. Bu rekoru hâlâ egale eden başka bir halterci bulunmamaktadır.
1992 Barselona ve 1996 Atlanta
1992 Barselona Olimpiyatları‘nda rakiplerine ezici bir üstünlük kurarak altın madalyayı rahatça kazandı ve aynı yıl Uluslararası Halter Basın Komisyonu tarafından “Dünyanın En İyi Sporcusu” seçildi. 1996 Atlanta Olimpiyatları‘nda ise 64 kiloda 4 dünya rekoru kırarak üst üste üçüncü kez olimpiyat şampiyonu oldu ve bu başarıyı yakalayan ilk halterci olarak adını tarihe yazdırdı.
Sporun Ötesindeki Mirası
Başarıları sayesinde dünyaca ünlü Time dergisine kapak olan Naim Süleymanoğlu, Birleşmiş Milletler’de yaptığı konuşmayla Bulgaristan Türklerine yapılan zulmü tüm dünyaya duyurdu. Bu girişim, Bulgaristan üzerinde uluslararası bir baskı oluşturdu ve ülke, Türkiye’ye göç etmek isteyen Türklere sınır kapılarını açmak zorunda kaldı. Bu olaydan sonra Süleymanoğlu, Bulgaristan Türklerinin milli kahramanı olarak anılmaya başlandı.
“Cep Herkülü” ve Rekorları
Boyu ve Lakabı
1 metre 47 santimetrelik boyu nedeniyle “Cep Herkülü” olarak anılan Süleymanoğlu, kısa boyuna rağmen inanılmaz bir güce sahipti. Kariyeri boyunca gençlerde 13, büyüklerde 50 olmak üzere toplamda 63 rekor kırmıştır.
Kaldırdığı Rekor Ağırlıklar
Naim Süleymanoğlu’nun en bilinen rekorları şunlardır:
- Koparma Rekoru: 152,5 kg
- Silkme Rekoru: 190 kg
Bu rekorları kırdığı sırada vücut ağırlığı sadece 60 kg idi, bu da onun ne kadar olağanüstü bir sporcu olduğunun en büyük kanıtıdır.
Naim Süleymanoğlu’nun Vefatı
Siroza bağlı karaciğer yetmezliği nedeniyle tedavi gören Süleymanoğlu, başarılı bir karaciğer nakli ameliyatı geçirmesine rağmen sonrasında gelişen beyin kanaması nedeniyle yoğun bakıma alındı. Uzun süren yaşam mücadelesini 18 Kasım 2017‘de kaybeden efsane sporcu, 19 Kasım’da Edirnekapı Şehitliği’ne defnedildi.