Büyük Veri Sızıntısı Skandalı: 20.000’e Yakın Afgan’ın Kimliği İfşa Oldu
İngiltere Savunma Bakanlığı tarafından yapılan büyük bir hata, ülkeye getirilme potansiyeli olan yaklaşık 20.000 Afgan ve ailesinin kişisel bilgilerinin ifşa olmasına neden oldu. İngiliz medyasında yer alan haberlere göre, bir Bakanlık personeli Şubat 2022‘de yalnızca 150 kişilik bir listeyi e-posta ile göndermeye çalışırken, yanlışlıkla 18.714 Afgan’ın isim ve iletişim bilgilerini içeren çok daha büyük bir listeyi paylaştı.
Bu kritik hata ancak Ağustos 2023‘te fark edildi. Hükümet, olayın duyulmasını engellemek amacıyla derhal bir “Süper tedbir kararı” alarak hem sızdırılan bilgilere hem de bu karara ilişkin tam bir gizlilik uyguladı. Olay, Yüksek Mahkeme’nin gizlilik kararını kaldırmasıyla ilk kez kamuoyuna yansıdı.
Hükümetin Tepkisi, Maliyeti ve Özrü
Bilgilerin sızmasının ardından, Taliban’ın bu verilere ulaşmış olabileceği endişesiyle hükümet, 5.000’den fazla Afgan ve aile üyesini acilen İngiltere’ye tahliye etti. Hükümet, İngiltere adına çalışmış Afganları ülkeye yerleştirmeyi amaçlayan bu programın şu ana kadar 400 milyon sterline (yaklaşık 22 milyar TL) mal olduğunu ve bir o kadar daha harcamanın öngörüldüğünü açıkladı. Bilgileri ifşa olan kişilerin de durumdan ancak mahkeme kararı sonrası haberdar edildiği belirtildi.
Savunma Bakanı’ndan Resmi Özür
Savunma Bakanı John Healey, Avam Kamarası’nda yaptığı konuşmada kurumsal bir hata yapıldığını kabul etti.
3 yıl önceki hükümet döneminde yaşanmış olsa da bugün bilgileri ifşa olanlardan hükümet adına özür diliyorum. Gölge Savunma Bakanının da eski bir bakan olarak bana katılacağını düşünüyorum.
Healey, adı ifşa olduğu için doğrudan hedef alınan kimse olduğuna dair bir bilgi bulunmadığını ancak eski hükümetin aldığı süper tedbir kararının hesap verebilirliği ortadan kaldırarak bir denetim boşluğu yarattığını vurguladı.
Sızıntı Nasıl ve Neden Gerçekleşti?
The Times editörü Larisa Brown’un paylaştığı detaylara göre, olay Savunma Bakanlığı’nın Regent’s Park yerleşkesinde görevli bir askerin hatası sonucu yaşandı. Özel Kuvvetler Komutanı Gwyn Jenkins‘e bağlı çalışan asker, Afgan Özel Kuvvetleri mensuplarının bir listesini hazırlamakla görevlendirilmişti.
Askerin amacı, hazırladığı 150 kişilik listeyi kendisine yardımcı olan İngiltere’deki bazı Afgan Özel Kuvvetler personeline göndermekti. Ancak, bu sırada yanlışlıkla yaklaşık 20.000 kişiyi içeren ana listeyi e-posta ile gönderdi. Bu hatanın Şubat 2022’de bir kez daha tekrarlandığı ve listeyi alan Afgan personelin de yardım umuduyla kendi meslektaşlarına ilettiği anlaşıldı.
Sığınma Talebi Reddedilen Askerin Paylaşımı
Olayı daha da karmaşık hale getiren bir gelişme ise, listede adı bulunan ancak sığınma talebi reddedilen bir Afgan askerin, elindeki listeyi sosyal medyada ifşa etme tehdidinde bulunması oldu. Mahkeme kayıtlarında “İsimsiz kullanıcı” olarak geçen bu kişi, İngiltere hükümetinin müdahalesiyle paylaşımını 4 gün sonra sildi. Savunma Bakanlığı, verilere kimlerin ulaştığının henüz tam olarak bilinmediğini ancak Taliban’ın eline geçmediğine inandıklarını belirtti. Halihazırda işlemleri devam edenlerle birlikte yaklaşık 7.000 Afgan ve ailesinin daha İngiltere’ye getirilmesi planlanıyor.