Avrupa’dan İran’a Nükleer Yaptırım Tehdidi: Ağustos Sonuna Kadar Süre
Fransa, İngiltere ve Almanya, nükleer anlaşma taahhütlerini yerine getirmemesi durumunda İran’a yönelik Birleşmiş Milletler (BM) yaptırımlarını yeniden uygulama tehdidinde bulundu. Fransa Dışişleri Bakanı Jean-Noel Barrot, Brüksel’deki AB Dışişleri Bakanları toplantısı öncesinde yaptığı açıklamada, bu mekanizmanın en geç ağustos sonunda devreye sokulacağını belirtti.
Bakan Barrot, “İran 10 yıl önce nükleer anlaşma müzakereleri sırasında verdiği taahhütleri ihlal etti. Fransa ve ortakları 10 yıl önce kaldırılan (İran’ın) silah, banka ve nükleer ekipmanları üzerindeki küresel ambargoları yeniden uygulamakta haklı. İran’dan kesin, somut ve doğrulanabilir bir taahhüt gelmediği sürece bunu en geç ağustos ayı sonunda yapacağız” dedi.
Fransa’nın Ortadoğu Politikası: İsrail ve Filistin Gündemi
Bakan Barrot, Ortadoğu’daki gelişmelere de değinerek önemli çağrılarda bulundu.
İsrail’e Finansal ve Siyasi Çağrılar
Barrot, İsrail’in Filistin Yönetimi’ne olan 2 milyar euroluk borcunu ödemesi ve uyguladığı finansal ablukayı sonlandırması gerektiğini ifade etti. Ayrıca, İsrail’i Batı Şeria’daki yasadışı yerleşim projelerine son vermeye çağıran Barrot, bu projelerin iki devletli çözüme “ölümcül darbe” indirebileceğini vurguladı. Bakan, AB’nin işgal altındaki topraklarda “şiddetten ve sömürgeleştirmeden sorumlu kişi ve kurumlara” yaptırım uygulamasının önemini de dile getirdi.
Uluslararası Filistin Konferansı’nın Tarihi Belli Oldu
Daha önce ertelenen Uluslararası Filistin Konferansı’nın yeni tarihi de açıklandı. Barrot, konferansın 28-30 Temmuz tarihlerinde New York’taki Birleşmiş Milletler (BM) merkezinde düzenleneceğini hatırlattı.
ABD ile AB Arasında Gümrük Vergisi Gerginliği
Fransız Bakan, ABD yönetiminin AB mallarına yüzde 30 gümrük vergisi uygulama planına da tepki gösterdi. ABD ekonomisinin Avrupa ekonomisine “hayati derecede” ihtiyaç duyduğunu belirten Barrot, bu tehdidin dostça bir eylem olmadığını ve bir şantajı andırdığını söyledi.
“ABD’nin Avrupa Birliği’ne yüzde 30 gümrük vergisi uygulayacağı tehdidi, şantajı andıran, dostça olmayan bir eylemdir ve ABD ile AB arasındaki ayrıcalıklı ilişkiyi yansıtmamaktadır” şeklinde konuştu.
İran’dan Karşı Hamle Sinyali: “Karşılık Veririz”
İran Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü İsmail Bekayi, Avrupalı ülkelerin “tetik mekanizmasını (snapback)” işletme tehdidine sert yanıt verdi. Bekayi, bu adımı bir çatışma ilanı olarak göreceklerini ve karşılık vereceklerini açıkladı.
Bekayi, “Nükleer anlaşmanın Avrupalı tarafları taahhütlerini yerine getirmiş olsalardı bu tür durumlarla karşılaşmazdık ve İran da anlaşmadaki yükümlülüklerini azaltma hakkını kullanmazdı” ifadelerini kullandı.
Geçmişteki 12 Günlük Savaş ve Ateşkes
Bölgedeki gerilim, geçmişte yaşanan çatışmaları akla getiriyor. İsrail, 13 Haziran‘da İran’ın nükleer ve askeri tesislerine saldırılar başlatmıştı. Bu sürece dahil olan ABD ise 22 Haziran‘da İran’ın Natanz, Fordo ve İsfahan’daki üç nükleer tesisini hedef almıştı. İran, bu saldırıya 23 Haziran‘da Katar’daki ABD’nin El-Udeyd Hava Üssü’ne füze saldırısıyla yanıt vermişti. Dönemin ABD Başkanı Donald Trump, 24 Haziran‘da taraflar arasında ateşkes sağlandığını duyurmuş ve Tahran ile yeni bir nükleer anlaşma arayışında olduklarını belirtmişti.