Netanyahu Hükümeti Krizde: Birleşik Tevrat Yahudiliği Koalisyondan Çekildi
İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu‘nun liderliğindeki koalisyon hükümeti, kilit ortaklarından Birleşik Tevrat Yahudiliği partisinin ayrılma kararıyla ciddi bir siyasi krizle karşı karşıya. Partinin 7 milletvekiliyle koalisyondan çekileceğini duyurması, Gazze’deki savaşın devam ettiği hassas bir dönemde hükümetin geleceğini tehlikeye atıyor.
Ayrılığın Nedeni: Askerlik Muafiyeti Anlaşmazlığı
Ultra-Ortodoks bir parti olan Birleşik Tevrat Yahudiliği, seçmen kitlesini oluşturan ve askerlik yerine dini eğitim alan Yahudi ilahiyat öğrencileri için geniş kapsamlı askerlik muafiyetleri talep ediyordu. Partinin Degel HaTorah fraksiyonu tarafından yapılan açıklamada, “hükümetin Yahudi ilahiyat öğrencilerinin statüsünü güvence altına alma taahhütlerini defalarca ihlal etmesi” nedeniyle milletvekillerinin hükümetten ve koalisyondan istifa ettiği belirtildi.
Onlarca yıldır devam eden bir uygulama, on binlerce ultra-Ortodoks Yahudi’nin zorunlu askerlik hizmetinden muaf tutularak dini metinler okumasına olanak tanıyordu. Ancak Gazze’deki savaşın askeri insan gücü ihtiyacını artırmasıyla bu konu, laik ve dindar Yahudiler arasında derin bir ayrışma yarattı. Yıllar süren hukuki mücadelenin ardından İsrail Yüksek Mahkemesi, geçen yıl ordunun ultra-Ortodoks erkekleri askere alması gerektiğine hükmetmişti.
Siyasi Sonuçlar ve Netanyahu’nun Zayıflayan İktidarı
Birleşik Tevrat Yahudiliği’nin ayrılmasıyla Netanyahu’nun koalisyonu, parlamentoda sadece 1 sandalyelik zayıf bir çoğunluğa sahip duruma düştü. Bu durum, hükümetin istikrarını ciddi şekilde tehdit ediyor ve başbakanı diğer koalisyon ortaklarına daha bağımlı hale getiriyor.
Gözler Diğer Ortaklarda: Shas ve Aşırı Sağ Partiler
Bu ayrılık, 11 sandalyeye sahip olan diğer büyük ultra-Ortodoks parti Shas‘ın da benzer bir adım atarak Netanyahu’nun çoğunluğunu tamamen ortadan kaldırma olasılığını gündeme getiriyor. Ayrıca, koalisyondaki iki aşırı sağcı partinin de hükümet üzerindeki etkisi artmış durumda. Bu partiler, Hamas ile yürütülen ateşkes müzakerelerinde herhangi bir taviz verilmesine şiddetle karşı çıkıyor ve savaşı sona erdirecek adımlar atılması halinde hükümetten çekilme tehdidinde bulunuyorlar.
Uzlaşma Arayışı İçin 48 Saatlik Süre
Partinin ayrılışının resmileşmesi için 48 saatlik bir süre bulunuyor. Bu süre zarfında Netanyahu, partiyi tatmin edecek bir çözüm bularak koalisyona geri dönmeye ikna etmeye çalışabilir. Ancak Yahudi Halkı Politika Enstitüsü Başkan Yardımcısı Şuki Friedman, mevcut yasa tasarısı ile partinin talepleri arasındaki farkın büyük olduğunu ve kısa sürede bir uzlaşmanın zor olduğunu belirtti.
Netanyahu’nun partisi Likud’dan Kabine Bakanı Miki Zohar ise umudunu koruyarak, “İnşallah her şey yoluna girecek,” şeklinde bir açıklamada bulundu.
Bu siyasi çalkantı, İsrail ve Hamas arasında 21 aydır devam eden Gazze savaşında ateşkes için dolaylı görüşmelerin sürdüğü bir döneme denk geldi. ABD, Mısır ve Katar’ın arabuluculuk çabalarına rağmen görüşmelerde henüz bir ilerleme sağlanamadı.