İsrail’de Haredi İstifaları Netanyahu Hükümetini Sarsıyor: Koalisyon Çöküyor mu?

Netanyahu Hükümetinde İstifa Depremi: Haredi Ortaklar Koalisyondan Çekiliyor

İsrail’de siyasi kriz, Başbakan Binyamin Netanyahu’nun koalisyon ortaklarının istifa kararlarıyla derinleşiyor. Agudat Israel Partisi, Degel HaTorah Partisi’nin ardından hükümetten çekileceğini açıkladı. Kudüs İşleri ve Yahudi Mirası Bakanı Meir Porush, yaptıkları açıklamada, Meclis Dışişleri ve Savunma Komitesi Başkanı Yuli Edelstein tarafından hazırlanan yeni askerlik yasa taslağının Haredi hahamlarının taleplerini karşılamadığını belirtti. Porush, bu nedenle hahamların Agudat Israel üyelerine koalisyondan istifa etme emri verdiğini aktardı.

İsrail devlet televizyonu KAN’ın haberine göre, sunulan istifalar 48 saat içinde resmi olarak yürürlüğe girecek. Bu süre zarfında Başbakan Netanyahu’nun koalisyonu ayakta tutmak için Edelstein ile görüşmelere devam ettiği bildiriliyor.

Koalisyonun Geleceği Tehlikede: Meclis Aritmetiği Değişiyor

Haredi partilerinin istifaları, Netanyahu hükümetinin meclisteki sandalye dağılımını kritik bir şekilde etkiliyor. İstifaların yürürlüğe girmesiyle birlikte koalisyonun geleceği belirsizliğe sürükleniyor.

  • Mevcut Durum: Netanyahu hükümeti 68 milletvekiline sahip.
  • İlk İstifa Dalgası: Birleşik Tevrat Yahudiliği ittifakını oluşturan Agudat Israel ve Degel HaTorah’ın çekilmesiyle milletvekili sayısı 61‘e düşecek.
  • Kritik Eşik: Koalisyonda kalan son Haredi parti olan 11 sandalyeli Şas Partisi‘nin de gelecek hafta istifa etmesi durumunda, hükümet 120 sandalyeli mecliste salt çoğunluk olan 61’in altına düşerek yıkılma tehlikesiyle karşı karşıya kalacak.

Krizin Kaynağı: Haredilerin Zorunlu Askerlik Tartışması

İsrail’deki siyasi çalkantının temelinde, Ultra-Ortodoks (Haredi) Yahudilerin zorunlu askerlik hizmetinden muaf tutulmasıyla ilgili yıllardır süren tartışma yatıyor. İsrail yasalarına göre 18 yaşını dolduran her vatandaşın askerlik yapması zorunlu olmasına rağmen, Haredilere tanınan muafiyet ülke içinde ciddi bir gerilim kaynağı olmuştur.

7 Ekim 2023‘ten sonra İsrail’in başta Gazze Şeridi olmak üzere bölgedeki artan askeri operasyonları, asker ihtiyacını artırdı ve Haredilerin orduya alınması konusunu yeniden alevlendirdi.

Yüksek Mahkeme Kararı ve Son Gelişmeler

Tartışmalara son noktayı koyan gelişme, İsrail Yüksek Mahkemesi’nin 25 Haziran 2024‘te verdiği karar oldu. Mahkeme, Haredi erkeklerin zorunlu askerlikten muaf tutulmasının yasal bir dayanağı olmadığına ve askerliğe uygun olanların derhal göreve alınması gerektiğine hükmetti. Bu kararın ardından hükümetin, askere alınmaya uygun yaklaşık 80 bin Haredi erkekten 24 binine celp gönderdiği belirtildi. Hükümetin, Haredileri muaf tutacak bir yasa çıkaramaması, koalisyon ortaklarının meclisi boykot etmesine ve siyasi krizin tırmanmasına neden oldu.

Anadolu Ajansı web sitesinde, AA Haber Akış Sistemi (HAS) üzerinden abonelere sunulan haberler, özetlenerek yayımlanmaktadır. Abonelik için lütfen iletişime geçiniz.