İsrail’de Koalisyon Krizi Derinleşiyor: Netanyahu Hükümeti Sallantıda
İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu‘nun aşırı sağcı ve Ultra Ortodoks partilerle kurduğu koalisyon hükümeti, zorunlu askerlik yasası nedeniyle derin bir siyasi krizle karşı karşıya. Koalisyon ortaklarından gelen istifa haberleri, hükümetin geleceğini tehlikeye atıyor.
Kaynak:AA’nın haberine göre, Agudat Israel Partisi‘nden “Kudüs İşleri ve Yahudi Mirası Bakanı” Meir Porush, partisinin koalisyondan çekileceğini açıkladı. Bu karar, Birleşik Tevrat Yahudiliği ittifakının diğer ortağı olan Degel HaTorah Partisi‘nin benzer bir adım atmasının ardından geldi. Porush, Meclis Dışişleri ve Savunma Komitesi Başkanı Yuli Edelstein tarafından hazırlanan yeni yasa taslağının Haredi hahamlarının taleplerini karşılamadığını ve bu nedenle hahamların istifa emri verdiğini belirtti.
İstifalar ve Hükümetin Meclis’teki Durumu
İsrail devlet televizyonu KAN, sunulan istifaların 48 saat içinde yürürlüğe gireceğini ve bu süreçte Edelstein ile müzakerelerin devam edeceğini bildirdi. Başbakan Netanyahu’nun ise koalisyonu ayakta tutmak için yoğun görüşmeler yürüttüğü aktarıldı.
Birleşik Tevrat Yahudiliği ittifakını oluşturan partilerin tamamının istifasıyla, Netanyahu hükümetinin 68 olan milletvekili sayısı 61‘e düşecek. Krizin daha da büyümesi ve Haredi partilerinden Şas Partisi‘nin de koalisyondan çekilmesi durumunda, hükümet 120 sandalyeli İsrail Meclisi’nde salt çoğunluk olan 61 sandalyenin altına düşerek iktidarını kaybedebilir.
Krizin Kaynağı: Haredilerin Zorunlu Askerlik Tartışması
İsrail’de 18 yaşını dolduran her vatandaşın zorunlu askerlik hizmetini yapması gerekirken, Haredi (Ultra Ortodoks) Yahudilerin bu hizmetten muaf tutulması uzun yıllardır ülke gündeminde önemli bir tartışma konusuydu. İsrail’in 7 Ekim 2023‘ten bu yana başta Gazze Şeridi olmak üzere bölgedeki artan askeri operasyonları, asker ihtiyacını artırarak konuyu yeniden alevlendirdi.
Yüksek Mahkeme’nin Tarihi Kararı
İsrail Yüksek Mahkemesi, 25 Haziran 2024‘te verdiği kararla Haredi erkeklerin zorunlu askerlikten muaf tutulmasının yasal bir dayanağı olmadığına hükmetti. Mahkeme, askerliğe uygun olanların göreve alınması gerektiğini belirterek, hükümeti harekete geçmeye zorladı.
Bu karar sonrası hükümetin, askere alınmaya uygun yaklaşık 80 bin Haredi erkekten yaklaşık 24 binine askerlik celbi gönderdiği bildirildi. Haredi koalisyon ortakları ise kendilerini askerlikten muaf tutacak bir yasa çıkarılmaması üzerine meclisi boykot ederek siyasi krizi tırmandırmıştı.