Genç Yaşta Kolon Kanseri Vakalarında Endişe Veren Artış
Kahramanmaraş’ta görev yapan Gastroenteroloji Uzmanı Doç. Dr. Murat İspiroğlu, özellikle 40 yaş altı bireyler arasında kolon kanseri görülme sıklığındaki artışa dikkat çekerek, erken teşhisin hayati önem taşıdığını belirtti. Son yıllarda sindirim sistemi şikayetleriyle başvuran hasta sayısının artmasıyla birlikte, uzmanlar bu tehlikenin giderek daha genç yaş gruplarını etkilediğini vurguluyor. Kahramanmaraş Sular Akademi Hastanesi’nde gerçekleştirilen kolonoskopi taramaları bu endişe verici eğilimi doğruluyor; sadece son bir ay içinde 45-55 yaş aralığında 4 yeni kolon kanseri vakası tespit edildi.
Risk Faktörleri: Genetik ve Yaşam Tarzı
Doç. Dr. Murat İspiroğlu, Kahramanmaraş’taki kolon kanseri oranlarının Türkiye ortalamasına yakın olduğunu, ancak kolonoskopik taramalara erişimin kolaylaşmasıyla farkındalığın arttığını ifade etti. Artan vakaların ardında yatan nedenlere dikkat çeken İspiroğlu, önemli risk faktörlerini sıraladı.
“Son zamanlardaki hasta muayenelerinde özellikle 40 yaş altı grupta kolon kanseri vakalarının arttığını gözlemliyoruz. Türkiye genelinde kolon kanseri 100 binde 15-25 aralığında görülüyor. Ancak bu oranlar genç yaşlarda da risk oluşturabiliyor. Genetik yatkınlık, D vitamini eksikliği, beslenme alışkanlıkları, sigara ve alkol kullanımı gibi birçok faktör riski artırıyor.”
Erken Teşhisin Hayat Kurtaran Gücü
Erken tanının kolon kanseriyle mücadelede en önemli silah olduğunu belirten Doç. Dr. İspiroğlu, son bir ayda teşhis konulan vakaların yaş aralığının, tarama testlerinin ne kadar kritik olduğunu gözler önüne serdiğini söyledi. Hastalığın belirti vermeden ilerleyebileceği için düzenli kontrollerin ihmal edilmemesi gerektiğini vurguladı.
Kimler, Ne Zaman Tarama Yaptırmalı?
Uzmanlar, risk gruplarına göre farklı tarama takvimleri önermektedir. Doç. Dr. İspiroğlu’nun önerileri şu şekildedir:
- Ailevi kalıtsal hastalıklar (Polipozis sendromları vb.): Taramalara 15 yaşından itibaren başlanmalıdır.
- Ailesinde 40 yaş altında kolon kanseri olanlar: Tanı konulan akrabanın yaşından 8-10 yıl önce taramaya başlamalıdır.
- Risk faktörlerine sahip bireyler: Her yıl düzenli tarama yaptırmalıdır.
- Aile öyküsü olmayanlar:50 yaşından sonra her 5 yılda bir tarama yaptırmalıdır.
Diyet, Yaşam Tarzı ve Gözden Kaçan Belirtiler
Beslenme alışkanlıkları kolon kanseri riskini doğrudan etkileyen faktörlerin başında geliyor. Liften fakir ve yağlı gıdalarla beslenmek, sigara ve alkol tüketimi gibi alışkanlıklar riski önemli ölçüde artırıyor. Ayrıca, son yıllarda yapılan çalışmalar D vitamini eksikliğinin de kolon kanseri riskini yükselttiğini göstermektedir.
Doç. Dr. İspiroğlu, gözden kaçabilen bir diğer önemli belirtiye dikkat çekti: Anemi (kansızlık). Kansızlık şikayetiyle başvuran hastalara sadece kan ilacı verilmesinin yetersiz olabileceğini belirten uzman, “Bu durum, mide ya da bağırsakta gizli bir kanamanın işareti olabilir. Bu nedenle altta yatan nedeni bulmak için mutlaka kolonoskopi ve mide endoskopisi gibi ileri tetkiklerin yapılması gerekir” diyerek uyarıda bulundu.