Sulak Alanların Korunması Raporu Küresel Bir Krize İşaret Ediyor
Sulak Alanların Korunması Sözleşmesi Sekretaryası (Ramsar Sözleşmesi), “2025 Sulak Alanların Küresel Durumu: Sulak Alanların Değeri, Korunması ve Finansmanı” başlıklı önemli bir rapor yayımladı. Rapor, su, gıda ve iklim direnci gibi hayati kaynaklar sağlayan sulak alanların endişe verici bir hızla yok olduğunu ve bu eğilimi tersine çevirmek için acil önlemler alınması gerektiğini vurguluyor.
Raporun Çarpıcı Bulguları: Kaybın Boyutu ve Ekonomik Etkisi
Raporda sunulan veriler, sulak alan ekosistemlerindeki tahribatın boyutunu gözler önüne seriyor. Bu ekosistemler, turbalıklar, nehirler, göller, mangrovlar ve mercan resiflerini içeriyor.
- 1970’ten Bu Yana Kayıp: Tatlı su ve kıyı deniz ekosistemlerini barındıran sulak alanların yaklaşık yüzde 22’si yok oldu.
- Toplam Alan Kaybı: Dünya genelindeki sulak alan kaybı 411 milyon hektara ulaştı.
- Mevcut Durum: Kalan sulak alanların dörtte biri “bozulmuş durumda” olarak nitelendiriliyor.
Gelecek Projeksiyonları ve Ekonomik Tehdit
Mevcut kayıp hızının devam etmesi durumunda, 2050 yılına kadar ciddi sonuçlar öngörülüyor. Rapora göre, kalan sulak alanların yüzde 20’sinin daha yok olması bekleniyor. Bu durumun yol açacağı ekonomik kaybın ise yaklaşık 39 trilyon dolar olacağı tahmin ediliyor. Bu, küresel ekonomi için büyük bir tehdit anlamına geliyor.
Sulak Alan Kaybının Ana Nedenleri
Raporda, sulak alanların yok olmasının arkasındaki temel faktörler de sıralanıyor:
- Tarımsal faaliyetler için alanların genişletilmesi
- Endüstriyel ve kentsel kirlilik
- Ekosistemi bozan istilacı türler
- Kuraklık ve deniz seviyesinin yükselmesi gibi iklim değişikliği etkileri
Ekosistemin Temel Taşı: Sulak Alanların İşlevi
Dünya kara yüzeyinin sadece yüzde 6 ila 7’sini kaplamalarına rağmen, sulak alanlar gezegenimiz için vazgeçilmez işlevlere sahiptir.
Biyoçeşitlilik Merkezi
Tüm bitki ve hayvan türlerinin yaklaşık yüzde 40’ı için yaşam alanı veya üreme ortamı sunarak biyolojik çeşitliliğin korunmasında kilit rol oynarlar.
İklim Dengeleyici
Atmosferdeki karbondioksit seviyelerini dengeleyerek ve karbonu tutarak iklim değişikliğiyle mücadelede doğal bir müttefik olarak görev yaparlar.
Doğal Afet Kalkanı
Sel, kuraklık ve şiddetli fırtınalar gibi aşırı hava olaylarının yıkıcı etkilerini azaltan doğal bariyerler olarak öne çıkarlar.
Su ve Gıda Güvenliğinin Garantisi
Sulak alanlar, hem içme suyu temini hem de gıda güvenliği açısından kritik öneme sahiptir. Yaklaşık 3 milyar insanın içme suyunu sağlayan yer altı sularını beslerler. Ayrıca, dünya genelinde 3,5 milyar insanın temel besin kaynağı olan pirinç, büyük ölçüde bu alanlarda yetiştirilmektedir.