Suriye’nin Güneyinde Tırmanan Etnik Gerilim: Süveyda’da Kanlı Çatışmalar
Suriye, Mart ayında Alevilere yönelik şiddet olaylarının ardından bir kez daha kritik bir dönemece girmiş durumda. Bu defa gerilimin merkezi, Dürzi nüfusun yoğun olarak yaşadığı, ülkenin güneyindeki Süveyda ili oldu. Bölgede, Dürziler ile Sünni Bedevi Arap aşiretleri arasında şiddetli çatışmalar yaşanıyor.
Resmi Açıklamalar ve Kayıplar
Suriye İçişleri Bakanlığı tarafından yapılan açıklamaya göre, Süveyda’daki olaylarda 30’dan fazla kişi hayatını kaybetti ve 100 kişi yaralandı. Bakanlık, çatışmaları sonlandırmak amacıyla bölgeye güvenlik güçlerinin gönderildiğini ve doğrudan müdahaleye başlanacağını duyurdu. Ayrıca, yerel halka güvenlik güçleriyle iş birliği yapma çağrısında bulunuldu. Suriye Savunma Bakanlığı’ndan bir kaynak ise, bölgeye yapılan askeri sevkiyat sırasında Dürzi güçlerin ordu birliklerine saldırdığını, bu saldırıda 18 askerin öldüğünü ve 9 askerin rehin alındığını iddia etti. İçişleri Bakanlığı, mevcut gerilimi “önceki dönemlerde biriken gerginlikler ve talihsiz çatışmaların bir sonucu” olarak nitelendirdi.
Tarafların Pozisyonları ve Uluslararası Yankılar
Dürzi Liderden Orduya Ret ve Uluslararası Koruma Talebi
Dürzilerin önde gelen liderlerinden Hikmet El Hicri, yazılı bir açıklama yaparak Suriye ordusu ve güvenlik güçlerinin bölgeye girişine izin vermeyeceklerini belirtti. Hicri, Suriye yönetimini Bedevi aşiretlere askeri destek sağlamakla suçlayarak “acil uluslararası koruma” çağrısında bulundu. Ayrıca, Suriye ordusunu “tekfirci silahlı gruplara” destek vermekle itham etti. Kent merkezine giren ordu güçleriyle Dürzi silahlı gruplar arasında çatışmaların devam ettiği bildiriliyor.
Şiddet Olayları Nasıl Başladı?
Görgü tanıklarına göre, şiddet olayları Cuma günü Şam ile Süveyda’yı bağlayan otoyolda bir Dürzi tüccarın kaçırılması gibi bir dizi adam kaçırma vakasının ardından patlak verdi.
Araştırmacı Rayan Marouf olaylara ilişkin yaptığı açıklamada, “Bu şiddet döngüsü korkutucu bir şekilde patladı ve eğer sona ermezse bir kan gölüne doğru gidiyoruz” dedi.
Nisan ve Mayıs aylarında da bölgede güvenlik güçleri ile Dürzi silahlı gruplar arasında çatışmalar yaşanmıştı.
Bölgesel Güçlerin Müdahalesi
İsrail’in Rolü ve Açıklamaları
İsrail ordusu, çatışmaların yaşandığı Süveyda ili yakınlarındaki El-Mezraa köyü civarında “çok sayıda tankın” hedef alındığını duyurdu. Katar merkezli ‘El-Arabi’ kanalına göre, saldırılar Suriye ordusunun ilerlediği bir güzergahı hedef aldı. İsrail savaş uçaklarının da bölge üzerinde uçuş yaptığı gözlemlendi.
İsrail Savunma Bakanı Yisrael Katz, “Dürzilere zarar verilmesine izin vermeyeceğiz, İsrail kenarda durmayacak” şeklinde net bir mesaj verdi.
Rusya’nın Stratejik Hamleleri
Sputnik’e konuşan Rusya Dışişleri Bakan Yardımcısı Sergey Verşinin, Suriye’nin yeni hükümetiyle Tartus ve Hmeymim‘deki Rus askeri ve deniz üslerinin geleceği de dahil olmak üzere tüm konularda diyaloğun sürdüğünü ifade etti.
Kuzeyde Özerklik Talepleri
Suriye’nin kuzeydoğusundaki sözde Kürt yönetimi, fiili özerkliklerini korumayı hedefleyen “ademi merkeziyetçi bir Suriye” talebini yineledi. Kuzey Doğu Suriye Özerk Yönetimi, “çoğulcu demokratik bir sistem, sosyal adalet, cinsiyet eşitliği ve toplumdaki tüm bileşenlerin haklarını güvence altına alan bir Anayasa” çağrısı yaptı.
Ankara’dan Diyalog Vurgusu
Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Öncü Keçeli, Suriye’nin güneyindeki şiddet olaylarının, Suriye hükümeti tarafından yerel diyalog yoluyla en kısa sürede sona erdirilmesi gerektiğini belirtti. Keçeli, sosyal medya hesabından yaptığı paylaşımda Suriye’nin egemenliğine ve birliğine öncelik verilmesi gerektiğini vurgulayarak, Türkiye’nin istikrar ve uzlaşı çabalarına desteğini sürdüreceğini kaydetti.