Türkiye’de Otomotiv Sektörü Yeni Yatırımlarla Canlanıyor
Küresel otomotiv endüstrisi, ABD Başkanı Donald Trump döneminde gündeme gelen gümrük vergileri gibi ticari engellerle başa çıkmak için yeni stratejiler geliştiriyor. Bu stratejilerin başında, global pazarlarda yerel üretim tesisleri kurmak geliyor. Bu eğilim, Türkiye’de de önemli yatırım haberlerini beraberinde getirdi.
Çinli Markalardan Türkiye’ye Yatırım Yağmuru
Kamuoyunda büyük yankı uyandıran Çinli otomotiv devi BYD’nin Manisa’ya yapacağı yatırımın yanı sıra, sektörden üç önemli müjde daha geldi. BYD’den önce başka bir Çinli ortaklık Türkiye’de üretime başlıyor. ATMO Group ile Urzema Holding’in ortak girişimi olan Urzat Otomotiv AŞ, Eskişehir’de iki yeni modelin üretimi için kolları sıvadı. Urzema Holding CEO’su Murat Ertaş, hedeflerinin 2 yıl içinde üretilen model sayısını 5’e çıkarmak olduğunu belirtti.
Eskişehir’de üretilecek modeller ve takvimleri ise şu şekilde:
- SWM G01 Pro: Üretimin Eylül ayında başlaması ve en geç Ekim ayında satışa sunulması hedefleniyor.
- Elektrikli JAC E30X: Bu modelin ise 2026 yılında satışa çıkması planlanıyor.
Renault ve Togg’dan Yerli Üretim Hamleleri
Fransız otomobil üreticisi Renault, yeni Boreal modelini Bursa’daki Oyak Renault fabrikasında üreteceğini duyurdu. Bu fabrikada üretilecek araçlar, 50’den fazla uluslararası pazara ihraç edilecek. Oyak Renault, daha önce 2027 yılına kadar Bursa’da dört yeni model üretme planını açıklamıştı. Bu planın ilk adımı Renault Duster olmuştu ve Boreal ikinci model olarak bu stratejiyi pekiştirdi. Öte yandan, Türkiye’nin yerli otomobili Togg’un uzun zamandır beklenen sedan modeli Togg T10F’in de yakın zamanda satışa sunulması bekleniyor.
Yerli Üretimin Desteklenmesi ve Beklentiler
Yeni modellerin Türkiye’de üretilmeye başlamasıyla birlikte, otomobillerden alınan Özel Tüketim Vergisi (ÖTV) için yeni bir düzenleme yapılması beklentisi arttı. Yerli üretimin desteklenmesi, ülke ekonomisi için kritik bir öneme sahip. Tüketicinin yerli üretime yönelmesiyle;
- Ülke içindeki üretim ve istihdam artarak ekonomi güçlenir.
- İthal mallara ödenen döviz yurt içinde kalır ve döviz çıkışı azalır.
- Yerli üretim kapasitesi arttıkça daha fazla iş gücüne ihtiyaç duyulur ve istihdam olanakları genişler.
Yerli Üretimin Payı Neden Düşüyor?
Otomotiv pazarı, yılın ilk yarısında 630 bin adede yakın satışla tarihi bir rekor kırmasına rağmen, bu satışların yalnızca yüzde 29’unu Türkiye’de üretilen araçlar oluşturdu. Bu oran, iç pazardaki yerli üretim satışlarının son 10 yılın en düşük seviyesinde olduğunu gösteriyor. Yılın ilk beş ayındaki ithalat ve ihracat verileri ise yaklaşık 3 milyar dolarlık bir dış ticaret açığına işaret ediyor.
Mevcut Teşvikler Yeterli mi?
Şu anda Türkiye’de üretilen otomobiller için en önemli destek, yerlilik oranı yüzde 40’ın üzerinde olan modellerin ÖTV muafiyetiyle satılabilmesi. Buna ek olarak, Türkiye’de üretilen elektrik motorlu araçlar için daha yüksek hacimli ve uzun vadeli kredi imkanları sunuluyor. Ancak bu kapsama girebilen tek modelin Togg T10X olması, teşviklerin genele yayılması gerekliliğini ortaya koyuyor.
Çözüm: Kredi ve Vergi Avantajları Genişletilmeli
Dünya Ticaret Örgütü (DTÖ) kuralları gereği, ülkeler doğrudan