Van’da Tarihi Keşif: 3 Bin Metre Yükseklikte Antik Kale Ortaya Çıkarıldı
Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi (YYÜ) Edebiyat Fakültesi Arkeoloji Bölümü, bölgenin tarihi mirasını turizme kazandırmak amacıyla önemli bir çalışma başlattı. Prof. Dr. Rafet Çavuşoğlu başkanlığındaki kazı ekibi, Kültür ve Turizm Bakanlığı Kültür Varlıkları ve Müzeler Genel Müdürlüğü’nün desteklediği Arkeolojik Yüzey Araştırmaları Projesi kapsamında etkileyici bir keşfe imza attı.
Tirişin Yaylası’na Zorlu Tırmanış ve İlk Bulgular
İlçeye 62 kilometre uzaklıktaki Beşbudak Mahallesi’nde yoğunlaşan çalışmalar, ekibi 3 bin rakımlı Tirişin Yaylası’na yönlendirdi. Arkeolog, antropolog ve sanat tarihçilerinden oluşan 12 kişilik uzman ekip, yaklaşık iki saat süren zorlu bir tırmanışın ardından yaylaya ulaştı. Bölgede gerçekleştirilen yüzey araştırmaları sırasında, Demir Çağı’na ait olduğu düşünülen bir kale ve sur kalıntısı tespit edildi.
Kalenin Yapısı ve Bulunan Eserler
Keşfedilen kale, bazalt taşından inşa edilmiş yaklaşık 50 odaya sahip. Kaleyi çevreleyen surların uzunluğu ise yaklaşık 4 kilometre olarak ölçüldü. Yapılan incelemelerde kale ve çevresinde önemli bulgulara rastlandı:
- Seramik parçaları
- Değirmen taşı
- Üzerinde çeşitli işaretler bulunan taşlar
Bu bulgular, yapının Demir Çağı’nda inşa edildiğini ve Orta Çağ‘da da yoğun bir şekilde kullanıldığını göstermektedir. Van Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu başkanı da olan Prof. Dr. Çavuşoğlu, yapının tescillenmesi ve envantere kaydedilmesi için bölgenin konumu, mimari yapısı ve kalıntıları dron ile fotoğraflayarak kayıt altına aldıklarını belirtti.
Uzmanlar Keşfi Değerlendiriyor
Prof. Dr. Rafet Çavuşoğlu, Tirişin Yaylası’nın zengin otlak ve su kaynakları sayesinde tarih boyunca hayvancılıkla uğraşan medeniyetler için önemli bir merkez olduğunu vurguladı.
“Bulunduğumuz alanda bizi şaşırtan durum, uzun bir surla çevrili bir kale yer alması. Kalenin içinde de bir iç kale bulunmakta. Burada kaya resimlerinin bulunması, Mezolitik, Neolitik dönemlere kadar gittiğini gösteriyor. Bu yerleşimin geç dönemlerde, özellikle Demir çağlarına kadar, Orta Çağ ve sonrasında da kullanıldığına işaret eden bulgular var.”
Çavuşoğlu, 3 bin rakımda bu denli büyük bir yapıyla karşılaşmanın heyecan verici olduğunu ekledi.
“Surların kuzeybatı kesiminde yer alan iç kalenin, adeta yönetim merkezinin bulunması önemli. Dronla çektiğimiz görüntülerde 50’ye yakın mekanın, yaşantı alanlarının bulunması da bizim için önemli. Surların, buraya yerleşen kişilerin güvenliğini ve hayvanlarının rahatça otlatılmasını sağlaması açısından önem arz ediyor. Coğrafyanın doğal taşı olan bazalt taşlarının surlarda kullanıldığını görüyoruz.”
Yerel Halktan Tarihi Mirasa Destek
Beşbudak Mahallesi Muhtarı Mehmet Ceylan ise keşfin bölge için önemine dikkat çekti ve memnuniyetini dile getirdi.
“Burası atalarımızdan kalan önemli bir yer. Şu an huzur ortamı var. Herkes rahatlıkla buraya gelip istediği gibi zaman geçirebiliyor. Bu tarihi kalıntıların kayıt altına alınması ve tanıtılmasını istiyoruz. Bu kapsamda yapılan çalışmaları da çok değerli buluyoruz.”