İngiltere’den Gizli Afgan Tahliye Operasyonu
İngiltere hükümeti, Taliban‘ın 2021 yılında Afganistan’da yönetimi yeniden ele geçirmesinin ardından, ülkede İngiliz ordusuyla çalışmış binlerce kişiyi gizli bir operasyonla ülkeye taşıdığını ilk kez resmen doğruladı. Bu hassas operasyonun arkasında, ciddi bir veri ihlalinin yattığı ortaya çıktı.
Veri Sızıntısı Tahliyeyi Tetikledi
DW Türkçe’nin haberine göre, gizli tahliye süreci, 2022 yılında yaşanan ve yaklaşık 19 bin Afgan vatandaşına ait hassas bilgilerin internete sızdırıldığı bir veri ihlali sonrasında başlatıldı. Sızdırılan veriler, İngiliz ordusu için çalışan Afganlar ve onların ailelerine ait çok özel kişisel bilgileri içeriyordu. İngiltere Savunma Bakanlığı, bu kritik sızıntıyı ancak bir yıl sonra, 2023’te fark edebildi.
Taliban Tehdidine Karşı Gizli Plan
Taliban’ın olası “intikam saldırıları”ndan endişe duyan Londra yönetimi, veri sızıntısından etkilenen kişilerin can güvenliğini sağlamak amacıyla acil bir tahliye planını devreye soktu. Operasyonun detayları ve maliyeti şu şekilde özetleniyor:
- İngiliz Ordusuna Hizmet Eden Afgan Sayısı: 900
- Aile Üyeleriyle Birlikte Tahliye Edilenler: 3.600
- Toplam Tahliye Edilen Kişi Sayısı: Yaklaşık 6.900
- Beklenen Toplam Maliyet: 1,1 milyar dolar
Medya Sansürü ve Gizlilik Tartışması
Operasyonun bugüne kadar kamuoyundan saklanmasının ana nedeni, kimlikleri sızdırılan kişilerin güvenliğini tehlikeye atmamaktı. Ancak uzmanlar, hükümetin bu süreçte medyaya uyguladığı sansürün, İngiliz tarihindeki en sert gizlilik önlemlerinden biri olduğuna dikkat çekiyor. Bu durum, ülkede şeffaflık ve basın özgürlüğü tartışmalarını da beraberinde getirdi.
İşçi Partisi Hükümeti Gizliliği Kaldırdı
Gizli operasyon, dönemin Muhafazakâr Parti hükümeti tarafından yürütülmüştü. İktidara gelen yeni İşçi Partisi hükümeti ise sürece dair gizliliği kaldırarak kamuoyunu bilgilendirme kararı aldı. Yeni Savunma Bakanı John Healey, önceki yönetimi “şeffaflıktan uzak davranmakla” eleştirdi.
İşçi Partisi yetkilileri, konu hakkında bağımsız bir inceleme başlattıklarını ve sızıntının “bu kişilerin hayatını ciddi şekilde riske attığına dair çok az kanıt bulunduğunu” ifade etti.
Öte yandan, sağ eğilimli İngiliz gazetesi Daily Mail, tahliye edilen bazı Afganların Pakistan üzerinden, kimliği belirtilmeyen işaretsiz yolcu uçaklarıyla İngiltere’ye getirildiğini iddia etti.
Tarihsel Arka Plan
İngiltere, 11 Eylül 2001 saldırılarının ardından ABD öncülüğündeki koalisyon güçlerine katılarak Afganistan’a asker göndermişti. Yıllar süren operasyonların ardından Taliban, 15 Ağustos 2021 tarihinde başkent Kabil’i ele geçirerek ülkede yeniden iktidara gelmişti.