AB Komisyonu’ndan 2 Trilyon Avroluk Rekor Bütçe Teklifi
Avrupa Birliği (AB) Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen, Brüksel’de düzenlediği bir basın toplantısıyla AB’nin 2028-2034 dönemi için hazırlanan Çok Yıllı Mali Çerçeve (MFF) teklifini kamuoyuna sundu. Von der Leyen, Avrupa’nın mevcut zorluklarla başa çıkabilmesi ve hedeflerine ulaşabilmesi için güçlü bir bütçeye ihtiyaç duyulduğunu vurguladı.
“AB Komisyonu, 2028-2034 dönemi için 2 trilyon avroluk bir bütçe teklifi hazırladı.”
Von der Leyen, yeni bütçenin bir öncekinden daha büyük olduğunu ve stratejik, esnek bir yaklaşımla akıllıca kullanılacağını belirtti. Ayrıca, üye ülkelerin bütçeye katkılarının sabit tutulacağını ve ek finansmanın yeni öz kaynaklardan elde edileceğini ifade etti.
Stratejik Alanlara Dev Kaynak Ayrıldı
Yeni bütçe teklifinde, belirli politika alanlarına yönelik önemli kaynaklar tahsis ediliyor. Toplam bütçenin büyük bir kısmı tarım, uyum ve sosyal politikalara ayrılmış durumda.
Tarım, Uyum ve Balıkçılık Politikaları
Bütçenin temel direklerinden biri olan bu alana toplamda 865 milyar avro ayrılması planlanıyor. Detaylı döküm ise şu şekilde:
- Çiftçilere gelir desteği: 300 milyar avro
- Daha az gelişmiş bölgeler için uyum fonu: 218 milyar avro
- Balıkçılık politikaları: 2 milyar avro
Von der Leyen ayrıca, göç ve sınır yönetimine yapılan yatırımın üç katına çıkarılacağını da sözlerine ekledi.
Rekabetçilik ve Stratejik Yatırımlar
AB’nin küresel rekabet gücünü artırmak amacıyla bütçede 410 milyar avroluk bir rekabet fonu oluşturulacak. Bu fonun 131 milyar avroluk kısmı ise savunma ve uzay alanına yönelik projelere aktarılacak.
Ek olarak, “Katalizör Avrupa” adıyla yeni bir program hayata geçiriliyor. Von der Leyen, bu programı şu sözlerle açıkladı:
“İlk defa, üye ülkelere AB tarafından desteklenen 150 milyar avroluk kredilerle ortak hedeflere yatırım yapma imkanı sunacağız.”
Bu uygun koşullu krediler, ülkelerin savunma sanayisi, enerji altyapısı ve stratejik teknolojiler gibi kritik alanlarda yatırım yapmalarını sağlayacak.
Genişleme, Küresel Ortaklıklar ve Kriz Yönetimi
Ukrayna ve Genişleme Politikası
Genişlemenin siyasi bir hedefin ötesinde, Avrupa’nın istikrarı ve refahı için stratejik bir yatırım olduğunu belirten von der Leyen, aday ülkelere küresel Avrupa fonunun tüm imkanlarının sunulacağını söyledi. Bu kapsamda, Rusya’ya karşı mücadelesini sürdüren Ukrayna’ya destek devam edecek ve ülke için 100 milyar avroluk bir fon ayrıldı.
Küresel Avrupa fonunun toplam büyüklüğü ise 200 milyar avro olarak belirlendi. Bu fon, küresel yatırım programları, insani yardımlar ve stratejik ortaklıkları finanse edecek.
Yeni Kriz Mekanizması
Geçmiş krizlerden dersler çıkarıldığını ifade eden Komisyon Başkanı, gelecekteki şoklara karşı hazırlıklı olmak amacıyla özel bir mekanizma kurulacağını duyurdu.
“Yaklaşık 400 milyarlık bir ateş gücüne sahip özel bir kriz mekanizması oluşturuyoruz. Bu, büyük bir şok yaşandığında AB’nin hızlı ve sert bir şekilde yanıt vermesini sağlayacak.”
Bütçe Süreci ve MFF’nin Rolü
Yeni bütçe teklifi, AB’nin toplam Gayri Safi Yurt İçi Hasılası’nın (GSYH) yaklaşık yüzde 1,26’sına denk geliyor. AB’nin uzun dönemli bütçesi olan MFF, 7 yıllık dönemler için hazırlanır ve harcama tavanlarını belirleyerek kaynakların politika önceliklerine göre dağıtılmasını sağlar. Mevcut 2021-2027 dönemi bütçesi 1,2 trilyon avro seviyesindeydi. Yeni bütçenin kabulü için Avrupa Parlamentosu’nun onayı ve üye ülkelerin AB Konseyi’nde oy birliği ile karar alması gerekiyor. Bu süreç, genellikle üye ülkeler arasında katkı payları ve harcama öncelikleri konusunda yoğun tartışmalara sahne olmaktadır.