Kritik E-posta Hatası İngiltere’yi Milyarlarca Sterlinlik Krize Sürükledi
İngiltere, 2022 yılında Savunma Bakanlığı kaynaklı büyük bir güvenlik açığı sonrasında binlerce Afgan vatandaşını gizli bir operasyonla ülkeye getirmek zorunda kaldı. Hatanın merkezinde, Taliban tarafından hedef alınma riski taşıyan yüzlerce kişinin hassas bilgilerini içeren bir Excel dosyası bulunuyordu.
Veri Sızıntısının Kronolojisi
Olaylar, 2022 yılının başlarında bir bakanlık yetkilisinin, kritik bilgileri içeren belgeyi yanlışlıkla hükümet dışından bir alıcıya e-posta ile göndermesiyle başladı. Bu ciddi hata, belgenin 2023 yılında Facebook’ta yayımlanmasıyla daha da büyüdü ve listedeki kişilerin kimlik ve iletişim bilgileri kamuoyuna sızmış oldu. Sızdırılan listede, İngiliz ordusuyla yakın işbirliği içinde olan Afgan askerler, tercümanlar ve onların aileleri yer alıyordu.
Gizli Tahliye Operasyonu ve Hukuki Süreç
Taliban’ın 2021’de Afganistan’da yeniden yönetimi ele geçirmesi, listedeki kişilerin hayatını ciddi tehlikeye atmıştı. Bu durum karşısında dönemin Muhafazakâr hükümeti, kamuoyundan tamamen gizli tutulan ve maliyeti yaklaşık 2 milyar sterline (yaklaşık 2,7 milyar dolar) ulaşan acil bir tahliye programı başlattı.
Medya Yasağı ve Gerçeklerin Ortaya Çıkışı
Hem veri sızıntısının kendisi hem de gizli tahliye planı, 2023 yılında alınan bir süper yasa (super-injunction) kararıyla medyanın haber yapması engellenmişti. Savunma Bakanlığı, konunun haberleştirilmesinin listedeki kişileri doğrudan Taliban’ın hedefi yapabileceğini savunuyordu. Ancak, bu yayın yasağı geçtiğimiz Salı günü bir mahkeme kararıyla kaldırıldı ve olayın tüm detayları kamuoyu ile paylaşıldı.
Resmi Açıklamalar ve Sonuçlar
İngiltere Savunma Bakanı John Healey, Avam Kamarası’nda yaptığı konuşmada yaşananlardan dolayı derin bir üzüntü duyduklarını ifade etti.
Bu ciddi güvenlik olayı asla yaşanmamalıydı. Önceki hükümet döneminde gerçekleşmiş olsa da, verileri ifşa olan herkese içtenlikle özür borçluyuz.
Bakan Healey, bu gizli program kapsamında bugüne kadar yaklaşık 4.500 Afgan vatandaşı ve aile üyesinin İngiltere’ye güvenli bir şekilde yerleştirildiğini açıkladı. Bununla birlikte hükümet, bu veri sızıntısı nedeniyle yeni iltica başvurularının kabul edilmeyeceğini belirtti. Healey, yapılan resmi incelemede Taliban’ın eski hükümet çalışanlarını sistematik olarak hedef aldığına dair yeterli kanıt bulunamadığını ekledi.
Genel Durum ve Hukuki Adımlar
Salı günü yayımlanan inceleme özetine göre, veri sızıntısı ve diğer insani yardım programları kapsamında İngiltere’ye yerleştirilen toplam Afgan sayısının 16 bini aştığı belirtildi. Sızıntıdan doğrudan etkilenen Afgan vatandaşları ise şimdi İngiltere hükümetine karşı tazminat davaları açmaya hazırlanıyor. İnsan hakları avukatı Sean Humber, mağdurların yaşadığı ‘ağır stres ve kaygı’ nedeniyle önemli miktarda tazminat kazanma hakları olabileceğini vurguladı.