İsrail’de Siyasi Deprem: Netanyahu Hükümeti Çöküşün Eşiğinde
İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu liderliğindeki koalisyon hükümeti, Ultra Ortodoks Yahudileri (Haredi) askerlik hizmetinden muaf tutmayı amaçlayan yasa tasarısındaki anlaşmazlık nedeniyle ciddi bir siyasi krizle karşı karşıya. Koalisyon ortaklarının istifası, hükümetin geleceğini tehlikeye attı.
Koalisyon Ortaklarından İstifa Kararı
Birleşik Tevrat Yahudiliği (BTY) ittifakını oluşturan Haredi partileri Degel Hatorah ve Agudat Yisrael, hükümetten çekildiklerini duyurdu. Bu karar, İsrail Meclisi Dışişleri ve Savunma Komitesi Başkanı Yuli Edelstein tarafından hazırlanan yeni yasa taslağının Haredi hahamlarının beklentilerini karşılamaması üzerine alındı. Hahamların talimatıyla parti üyeleri istifalarını sundu.
Meclis Aritmetiği ve Hükümetin Geleceği
Koalisyonu oluşturan altı partiden ikisinin ayrılmasıyla, Netanyahu hükümetinin 120 sandalyeli İsrail meclisi Knesset‘teki sandalye sayısı, kritik eşik olan 61‘e düştü. Hükümetin ayakta kalması artık pamuk ipliğine bağlı.
Gözler Shas Partisi’nin Kararında
Eğer koalisyonun bir diğer Haredi ortağı olan Shas partisi de hükümetten çekilme kararı alırsa, İsrail tarihinin en sağcı hükümeti olarak nitelendirilen mevcut koalisyon resmen dağılmış olacak. Bu durum, ülkeyi erken seçime götürebilir.
Netanyahu İçin Kritik 48 Saat
İsrail devlet televizyonu KAN’ın haberine göre, sunulan istifaların yürürlüğe girmesi için 48 saatlik bir süre bulunuyor. Başbakan Netanyahu, bu kritik süreyi hem koalisyon ortaklarını ikna etmek hem de yasa tasarısı üzerinde yeni bir uzlaşı sağlamak için yoğun müzakerelerle geçiriyor. Görüşmeler, tasarıyı hazırlayan Edelstein ile de paralel olarak devam ediyor.
Krizin Kaynağı: Haredilerin Askerlik Muafiyeti
İsrail nüfusunun yaklaşık yüzde 12‘sini oluşturan Harediler, uzun yıllardır dini eğitimlerini (Yeşiva) gerekçe göstererek zorunlu askerlik hizmetinden muaf tutuluyordu. Bu muafiyet, ülke içinde uzun süredir devam eden toplumsal ve siyasi bir tartışma konusu olmuştur ve mevcut krizin de temelini oluşturmaktadır.