Geleneksel Finans Anlayışına Meydan Okuyan Fikirler
Amerikalı yazar ve finans danışmanı Garrett Gunderson, çocukluğumuzdan beri bir erdem olarak öğretilen “para biriktirme” alışkanlığını temelden sorguluyor. Gunderson, bireysel finans üzerine kaleme aldığı yazılarında, tasarruf yapmanın servet birikimiyle eşdeğer olmadığını, tam aksine finansal bir durgunluğun göstergesi olabileceğini iddia ediyor. “Para biriktirmek aptalcadır” gibi çarpıcı bir ifade kullanan uzman, gerçek zenginliğin bilgi, güçlü ilişkiler ve değer üretimiyle inşa edildiğini vurguluyor.
Alışılmışın Dışında Finansal Tavsiyeler
Geleneksel finansal öğretileri eleştirdiği ‘Killing Sacred Cows’ (Kutsal İnekleri Öldürmek) kitabıyla da tanınan Garrett Gunderson, bu konudaki görüşünü net bir şekilde ortaya koyuyor.
Tasarruf etmek sadece korunma sağlar; oysa zenginlik, yaratım sürecidir.
Gunderson’a göre, yalnızca tasarrufa odaklanan bireyler, genellikle korku temelli bir alışkanlık edindikleri için finansal olarak ilerleme kaydedemezler. Finans uzmanı, bir podcast yayınında “Asla tasarruf hesabında paran olmasın” diyen Grant Cardone‘un sözlerine katıldığını, ancak bunun altında yatan nedenlerin farklı olduğunu belirtiyor. Gunderson için tasarruf, tek başına finansal başarıyı getirmeyen geçici bir güvenlik kalkanıdır.
Tasarruf Hesabındaki Para Neden Değer Kaybeder?
Gunderson, acil durumlar için altı aylık temel giderleri karşılayacak bir miktarın kenarda tutulmasını “finansal oksijen” olarak tanımlayarak bunun akıllıca bir hareket olduğunu kabul ediyor. Ancak bu miktarın üzerindeki paranın tasarruf hesabında tutulmasının dezavantajları şunlardır:
- Enflasyon: Paranız her geçen gün enflasyon karşısında alım gücünü yitirir.
- Düşük Getiri: Tasarruf hesapları neredeyse hiç getiri sağlamaz.
- Vergiler: Elde edilen cüzi faiz geliri dahi vergiye tabidir.
- Miras Bırakmaz: Uzun vadede kişiye anlamlı bir finansal miras oluşturmaz.
Bu nedenlerle Gunderson, para biriktirmeyi pasif ve verimsiz bir servet stratejisi olarak nitelendiriyor.
Zenginlik Denkleminde Tasarrufun Yeri Yok
Gunderson, servet yaratmak için kendi formülünü sunuyor: Zihinsel Sermaye x İlişki Sermayesi = Finansal Sermaye. Bu formülde zihinsel sermaye, sahip olunan bilgi ve becerileri; ilişki sermayesi ise kurulan bağlantıların ve sosyal çevrenin gücünü temsil eder. “Tek bir doğru bağlantı, gelir seviyenizi, işinizi ve hayatınızı dönüştürebilir” diyerek ilişki ağının önemini vurguluyor. Ünlü finans uzmanı, kendi servetini de kuruş hesabı yapmak yerine işine yatırım yaparak ve değer üreterek oluşturduğunu ekliyor: “26 yaşına geldiğimde milyonlarca dolarlık servetim vardı. Bunun nedeni değer üretmeye odaklanmamdı.”
En Büyük Varlığınız Hesabınızdaki Para Değil, Sizsiniz
Gunderson, yüksek gelirli girişimcilere danışmanlık verirken ilk adımın “kendini tanıma” süreci olduğunu belirtiyor. Ona göre bir kişinin en büyük varlığı banka hesabı değil, kendisidir. “Kendinizi tanıdığınızda, paranızın bir tasarruf hesabında erimesine asla razı gelmezsiniz.” Finans uzmanı, birçok insanın yanlış metriklere odaklandığını vurguluyor: “İnsanlar 50 bin dolar birikim yaptıklarını gururla anlatıyor ama aynı anda vergi, faiz ve gereksiz ücretlerle yılda 30 bin dolar kaybediyor.”
Sanayi Çağı Bitti, Artık Zenginliği Bilgi Çağı Belirliyor
“Sürekli tasarruf yap, çalış, 40 yıl sonra emekli ol” yaklaşımının Sanayi Çağı’na ait eski bir zihniyet olduğunu söyleyen Gunderson, günümüz dünyasında bilginin ve sosyal çevrenin, birikim hesaplarının sunamayacağı kadar büyük fırsatlar yarattığını savunuyor. “Artık savunma değil, hücum oynamanın zamanı. Varlık yaratmak için çabala, sadece biriktirmekle oyalanma” diyen uzman, zenginliğe giden yolun kendini geliştirmekten, güçlü ilişkiler kurmaktan ve piyasada değer yaratmaktan geçtiğini ifade ediyor.
