TCMB Açıkladı: Özel Sektörün Dış Borcu Yükselişte
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) tarafından yayımlanan son verilere göre, özel sektörün yurt dışından sağladığı kredi borcunda önemli bir artış yaşandı. Mayıs 2025 sonu itibarıyla özel sektörün toplam yurt dışı kredi borcu, 2024 yıl sonuna kıyasla 18,1 milyar dolar artarak 190,4 milyar dolara ulaştı.
Vadeye Göre Borç Dağılımı
Vade yapısı incelendiğinde, borçlanmadaki artışın büyük ölçüde uzun vadeli kredilerden kaynaklandığı görülmektedir. 2024 yıl sonuna göre borç dağılımındaki değişimler şu şekildedir:
- Uzun vadeli kredi borcu: 20,7 milyar dolar artarak 177,5 milyar dolara yükseldi.
- Kısa vadeli kredi borcu (ticari krediler hariç): 2,6 milyar dolar azalarak 12,8 milyar dolar seviyesine geriledi.
Sektörlere Göre Borçlanma Detayları
Borç artışı hem finansal hem de finansal olmayan kuruluşları etkiledi. 2024 yıl sonuna göre sektör bazında yaşanan değişimler aşağıdaki gibidir:
Kuruluş Bazında Toplam Borç Artışı
- Finansal kuruluşların toplam borcu: 5,3 milyar dolar arttı.
- Finansal olmayan kuruluşların toplam borcu: 12,8 milyar dolar arttı.
Vadeye Göre Sektörel Değişim
- Finansal kuruluşlar: Uzun vadeli borçları 8,6 milyar dolar artarken, kısa vadeli borçları 3,3 milyar dolar azaldı.
- Finansal olmayan kuruluşlar: Uzun vadeli borçları 12,2 milyar dolar artarken, kısa vadeli borçları 700 milyon dolar yükseldi.
Kredi Borcunun Döviz Kompozisyonu
Özel sektörün dış borçlanmasında doların ağırlığı devam etmektedir. Uzun ve kısa vadeli borçların para birimi cinsinden dağılımı dikkat çekicidir.
Uzun Vadeli Borçların Dağılımı
Toplam 177,5 milyar dolarlık uzun vadeli borcun döviz kompozisyonu şu şekildedir:
- Dolar: %58,1
- Avro: %32,5
- Türk Lirası: %2,2
- Diğer Döviz Cinsleri: %7,2
Kısa Vadeli Borçların Dağılımı
Toplam 12,8 milyar dolarlık kısa vadeli borcun döviz kompozisyonunda ise Türk Lirası’nın payının yüksek olduğu görülmektedir:
- Dolar: %39,5
- Avro: %18,4
- Türk Lirası: %39,3
- Diğer Döviz Cinsleri: %2,8
Yakın Vadeli Borç Yükümlülükleri
Mayıs sonu itibarıyla, özel sektörün önümüzdeki bir yıl içinde geri ödemesi gereken anapara borcu toplam 57,8 milyar dolar olarak hesaplanmıştır. Bu borcun dağılımı ise şu şekildedir:
- Bankalar: 38,1 milyar dolar
- Finansal olmayan kuruluşlar: 15,3 milyar dolar
- Bankacılık dışı finansal kuruluşlar: 4,4 milyar dolar