Türkiye Gündemindeki Af Tartışmaları
Türkiye’nin siyasi gündeminin merkezinde yer alan konulardan biri, PKK ile yürütülen süreç sonunda olası bir genel af ihtimali. Ancak asıl merak edilen, bu aftan kimlerin faydalanıp kimlerin kapsam dışı kalacağı. Ankara kulislerinde yapılan görüşmeler, hem iktidar hem de muhalefet kanadında bu konunun hassasiyetle tartışıldığını gösteriyor. Hukuksuz bir barışın mümkün olmadığı, ancak mevcut stratejinin barışsız bir hukuk düzeni üzerine kurulduğu endişeleri dile getiriliyor.
1 – Genel Af Çıkma İhtimali Var Mı?
Siyasi çevrelerde, en azından yakın gelecekteki seçimlere kadar herkesi kapsayacak bir genel af beklentisi bulunmuyor. Bir CHP yöneticisinin ifadesiyle, “Toplumsal barıştan ziyade dışlayıcı bir yaklaşım içerisinde olacaklar.” Genel kanı, kapsamı daraltılmış, kısmi bir genel af çıkarılacağı yönünde.
2 – Kısmi Affın Beklenen Detayları Nelerdir?
Gündemdeki kısmi af yasasının, adını açıkça belirterek veya ima ederek PKK mensuplarını hedeflemesi bekleniyor. Bu durum, FETÖ gibi diğer terör örgütlerinin veya farklı suçlamalarla karşı karşıya olan Ekrem İmamoğlu gibi isimlerin af kapsamı dışında tutulacağı bir çerçeveye işaret ediyor. Bugüne dek “yargı paketi” adı altında sunulan düzenlemelerde terör sanıkları genellikle kapsam dışı bırakılırken, organize suç örgütleri aftan yararlanmıştı. Şimdi ise bu sürecin tam tersi bir mekanizmayla işlemesi öngörülüyor. Ayrıca, PKK ile mücadele sırasında devlet görevlilerinin işlediği iddia edilen hukuksuzluklara yönelik bir af getirilip getirilmeyeceği de Meclis’te tartışılacak konular arasında yer alıyor.
3 – Ekrem İmamoğlu ve İBB Yöneticilerinin Akıbeti
İktidar kanadından bir kaynağın durumu şu sözlerle özetlediği belirtiliyor:
Benim gördüğüm kadarıyla, İmamoğlu’nu seçime kadar içeride tutmayı planlıyorlar. Seçim de 2028’e kalmaz, muhtemelen 2027’nin kasımı olur… Yani İmamoğlu’na yaramayacak bir formülü mutlaka bulurlar.
Ekrem İmamoğlu‘na yöneltilen temel suçlama “suç örgütü kurmak” olduğu için, bu suçlamanın af kapsamı dışında tutulması hedefleniyor. Bu durum, CHP açısından “kent uzlaşısı” davalarının etkisiz hale geldiği ancak “yolsuzluk” iddialarıyla ilgili davaların devam ettiği bir sürece işaret ediyor.
5 – Selahattin Demirtaş Tahliye Edilecek Mi?
Af sürecinde önceliğin yaşlı ve hasta tutuklulara verilmesi bekleniyor. Bununla birlikte, AİHM’nin (Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi) Selahattin Demirtaş lehine verdiği dördüncü karar, yeni bir beklenti yarattı. Cezaevindeki dokuzuncu yılını doldurmak üzere olan Demirtaş’ın tahliyesi için avukatları yeniden başvuruda bulundu. Mahkemenin, AİHM kararının resmi tercümesini bekleyerek önümüzdeki günlerde bir karar vermesi bekleniyor. Demirtaş ailesi sonuca temkinli yaklaşırken, Kürt siyasi çevrelerinde umutlu bir bekleyiş hakim.
6 – Sürecin Nihai Sonucu Ne Olur?
Bu değerlendirmeler, farklı siyasi çevrelerin beklentilerini yansıtmaktadır. Görünen o ki, anayasanın eşitlik ilkesine aykırı olabilecek bir af düzenlemesi için hazırlıklar başlamış durumda. Ancak, olası bir anayasa pazarlığı sürecinde Anayasa Mahkemesi’nin müdahalesiyle affın kapsamının genişletilmesi de bir ihtimal olarak duruyor. Nihai sonucu, muhalefetin hem Meclis’teki hem de toplumdaki duruşu ve stratejisi belirleyecektir.